حسن روحانی در سفر رسمی به فرانسه در تاریخ ۸ بهمن در کنفرانس مطبوعاتی شرکت می کند. گزارشگران بدون مرز (RSF) هفت پرسش را برای پرسیدن از او انتخاب کرده است.
۱- شما تغییر « به نفع آزادی بیان و مطبوعات» و «آزادی همه زندانیان سیاسی» را وعده کرده بودید. چگونه است که ایران هنوز یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای روزنامهنگاران است؟
امروز در ایران ۲۰ روزنامهنگار و به همین تعداد شهروند خبرنگار برای انجام فعالیت رسانهای خود زندانی هستند. از مرداد ماه ۱۳۹۲ و آغاز دوره ریاست جمهوری حسن روحانی بیش از ۵۰ فعال رسانهای بازداشت شدهاند که برخی از آنها به حبسهای سنگین محکوم شدهاند. مسوولیت بیشتر بازداشتها را اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر عهده داشته است. در این مدت همچنین یازده رسانه توقیف شدهاند.
۲ - شما ناظر اجرای قانون اساسی هستید که در اصل بیست چهار آن نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند مگر آن که مخل به مبانی اسلام یا حقوق عمومی باشد. چرا اجرای این قانون را تضمین نمیکنید؟
در ردهبندی جهانی آزادی رسانهها ایران در میان ۱۸۰ کشور جهان، ایران همچنان در رده ۱۷۳ قرار دارد. حسن روحانی به عنوان ناظر اجرای تمام اصول قانون اساسی میتوان به این وضعیت پایان دهد. دست کم ۹ نهاد رسمی نظام در امر سانسور در مغایرت با قانون اساسی دخالت دارند.
۳ - چگونه است که رهبر جمهوری اسلامی ایران در هیچ کنفرانس مطبوعاتی شرکت نمی کند و هیچگاه مصاحبه نکرده است .
به جز یک پاسخ کوتاه به هنگام ترک بیمارستان در مهرماه سال گذشته، علی خامنهای هیچگاه نپذیرفته است که در برابر روزنامهنگاران قرار گیرد و به پرسشهای انها پاسخ دهد. وی از همان فردای بدست گرفتن رهبری در خرداد ۱۳۶۴،سیاست شیطان سازی از رسانهها را پیش میبرد. در اردیبهشت ۱۳۷۹دستور حمله به مطبوعات اصلاحطلبی را صادر و از آن پس، بیش از ۳۰۰ رسانه توقیف و دهها هزاران صفحه بر روی اینترنت سانسور شد، بیش از ۵۰۰ روزنامهنگار و وبنگار خودسرانه بازداشت، شکنجه و ناعادلانه به حبسهای سنگین محکوم شدند. علی خامنهای ایران اعلام کرده است ایران ازادترین کشور دنیا است، اما رهبر با خبرنگار سایت متعلق به خودش نیز مصاحبه نمیکند.
۴ - بدون شک آمریکا میتواند به عملیات بیثبات سازی دست زند. اما چرا نظام به شکل نظامند همه روزنامهنگاران منتقد را به چشم جاسوسان غرب و خائن به کشور میبیند؟
« جاسوسی» ، « همکاری با دولتهای بیگانه»، « نفوذی دشمن»، «اقدام علیه امنیت ملی و رابطه با رسانههای خارجی» از اتهامهای رایح علیه بسیاری از روزنامهنگاران بازداشت شده در ایران هستند. این سناریوی بر اساس توهم همه دشمن پنداری مسئولان نظام امکان بازداشت های پیشگیرانه را محیا میکند تا روزنامهنگاران و روشنفکران منتقد به سکوت وادار شوند.
۵ - چه زمانی به مجلس شورای اسلامی،طرح تغییر قانون مطبوعات را که روزنامهنگاران را به ترویج و تبلیغ برای نظام ملزم میکند، ارائه میکنید .
قانون مطبوعات مصوب ۱۳۶۴ که در سال ۱۳۷۹ از سوی مجلس پنجم و در سال ۱۳۸۸ از سوی مجلس هفتم تغییر داده شد، در آخرین تغییر، با اصلاح ماده یک قانون، رسانههای آنلاین و خبرگزار ها به این قانون الحاق شدند. این قانون به قدرت حاکم اجازه میدهد تا به بهانه « اقدام علیه جمهوری اسلامی، تحریص و تشویق افراد و گروهها به ارتکاب اعمالی علیه امنیت، حیثیت و منافع جمهوری اسلامی ایران» و «اهانت به مقام معظم رهبری و مراجع مسلم تقلید» فعالیت روزنامهنگاران کنترل کنند. این اصل در تناقض کامل با اصل ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و اصل ۱۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی است که توسط ایران در سال های ۱۳۳۳ و ۱۳۵۴ به امضا رسیدهاند.
۶ - زندان اوین، منطقه بیقانون را چه زمانی تعطیل میکنید؟
زندان اوین یکی از بدترین زندانهای جهان است. که گاه با استادیوم سانتیاگوی شیلی مقایسه میشود و گاه گوانتاناموی ایران خوانده می شود. بندهای ۲۰۹ و ۲۴۰ که تحت کنترل وزرات اطلاعات و سپاه پاسداران هستند. خود زندانی در زندان هستند. بر خلاف قوانین جاری در ایران در این بندها نام زندانیان رسما در دفاتر زندان ثبت نمیشوند. حتا رئیس زندان نیز اجازه ندارد از این بندها بازدید کند.
۷ - شما فیلترینگ هوشمند را جایگزین اینترنت حلال کردهاید، وضعیت کنترل اینترنت تغییر زیادی نکرده است و همچنان تحت کنترل است. دسترسی آزاد به اینترنت چه زمانی ممکن میشود؟
از آغاز دوره ریاست جمهوری حسن روحانی در مرداد ماه ۱۳۹۲، چگونگی کنترل اینترنت در ایران به جدلی جدی در راس حکومت تبدیل شده است، ولی نظارت و کنترل بر اینترنت نسبت به دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد محسوس است. با این حال گویا شبکه اطلاعات ملی یا اینترنت حلال از دستور کار نظام خارج نشده است، به واقع این طرح تنها ریتم و نام عوض کرده است و به فیلترینگ هوشمند تبدیل شده است که اتصال گزینشی و کنترل شده به اینترنت و به ویژه در شبکههای اجتماعی و نرمافزارهای کاربردی است. توجیه سانسور بر روی اینترنت به بهانه حفاظت از شهروندان و علیه محتواهای غیر اخلاقی انجام می گیرد، این سانسور اما به وب گاههای سیاسی، مذهبی و یا محتواهای در باره حقوق بینادین و به ویژه حقوق زنان تسری پیدا کرده است.