شش سال از کودتای انتخاباتی ۱۳۸۸ گذشت. تقلب معنادار و خیانت حکومت به مشارکت مدنی اکثریت شهروندان، با اعتراضی فراگیر مواجه شد. اعتراض‌هایی که توأم بود با یک پرسش: “رأی من کو؟” و بعدتر از این پرسش فراتر رفت و عمق یافت.
دو نامزد معترض به دستبرد معنادار در انتخابات (موسوی و کروبی)، در کنار میلیون‌ها معترض ایستادند. سبزها (از شهروندان پرسشگر تا رهبران ایشان) در رخدادی بسیار مهم، به نظر ولی مطلقه فقیه تمکین نکردند.
بازداشت شماری از اعضای ارشد ستادهای انتخاباتی موسوی و کروبی و برخی دیگر از فعالان سیاسی و مطبوعاتی از همان روز اعلام نتیجه رسمی انتخابات، و بعدتر سرکوب خونین و خشونت‌بار اعتراض مدنی سبزها، از کودتا پرده برداشت.
در واکنش به رخدادها، سیدمحمد خاتمی، چهره‌ی نخست اصلاح‌طلبی ایران در اظهارنظری مهم اعلام کرد: “کودتای مخملین علیه مردم و جمهوریت نظام صورت گرفته است.” بعدتر، و دو ماه پیش از حصر رهبران جنبش سبز، میرحسین موسوی تصریح کرد که “اقتدارگرایان به‌دنبال حذف کردن همه فضای ملی از منتقدان و معترضان بودند؛ فضایی شبیه کره‌شمالی با کمی بزک مردم‌سالاری.” و مهدی کروبی نیز تاکید کرد: “متاسفانه امروز نه از جمهوریت نظام چیزی باقی مانده است و نه از اسلامیت آن!”
اینک شش سال از کودتای ۸۸ سپری می‌شود؛ چند جناح سیاسی می‌کوشند آن رویداد و اعتراض‌های مترتب بر آن را به “خاطره”ای بدل سازند که “پایان یافته است”. با وجود این، و به‌رغم آنکه رهبران جنبش سبز افزون بر ۱۵۷۶ روز است در حبس خانگی بسر می‌برند، حکایت در ابعاد گوناگون همچنان باقی است.
تداوم کودتا، و مقاومت سبز
شش سال پس از کودتای ۸۸:
ـ هنوز شائبه‌ها و پرسش‌ها و ابهام‌های جدی در رابطه با انتخابات ۸۸ مطرح است و بی‌پاسخ مانده.
ـ هنوز عوارض منفی کودتای ۸۸، و ازجمله تداوم دولت بی‌کفایت احمدی‌نژاد، دامن ایران را رها نکرده است. مستقل از وجوه سیاسی، پیامدهای تحریم‌ها، بیکاری، فقر، تورم، گرانی، رکود تولید، و… همچنان ملموس است. زندانی شدن حمید بقایی، معاون اجرایی احمدی‌نژاد، شاهدی مهم و جدید از عمق و شدت فساد دولت برآمده از انتخابات دروغین، و البته عوارض اسف‌بار مترتب بر آن است.
ـ همچنان اسناد و شواهد جدیدی دال بر وقوع کودتای انتخاباتی منتشر می‌شود (ازجمله: فیلم اظهارنظرهای مهم و تأمل‌برانگیز فرمانده کل سپاه و نماینده رهبری در سپاه، در تابستان خونین ۸۸).
ـ هنوز کانون مرکزی قدرت نتوانسته دادگاهی علنی و صالح برای رسیدگی به شکایت معترضان یا حتی بررسی اتهام ایشان برگزار کند.
موسوی از بازداشت خانگی اعلام می‌کند: “اینجانب و رهنورد از ابتدای حصر بارها از طریق زندانبانان، به مسئولان امر برای حضور در دادگاهی علنی و صالح اعلام آمادگی کرده‌ایم. بنده آماده‌ام تا ضمن پاسخ‌گویی به اتهامات، حقایق مربوط به سرچشمه‌های فساد عظیمی که کشور و انقلاب را در خود غرق کرده است، بیان کنم.”
و کروبی، دیگر رهبر جنبش سبز از علی مطهری، نماینده مجلس خواسته است که به طرفیت از او (کروبی) پیگیر حق دادرسی و “فراهم ساختن مقدمات لازم در جهت برپایی دادگاهی علنی مطابق اصل ۱۶۸ قانون اساسی” باشد، “تا دفاع و ادله خود را در کنار پاسخ به تهمت‌های یک‌طرفه‌ی دین‌فروشان در چند سال گذشته” ارائه کند.
دستگاه قضایی جمهوری اسلامی اما بی‌اعتبارتر از آن است که بضاعت محاکمه‌ای عادلانه و علنی در دادگاهی صالح را داشته باشد.
ـ هنوز کسی در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به پرسش‌های مهم مصطفی تاج‌زاده ـ که از فردای کودتا محبوس شده، و سئوال‌هایش فراتر از خواستی شخصی است ـ پاسخ نداده؛ “چرا حکم بازداشت من و جمعی از دوستانم سه روز قبل از انتخابات یعنی ۱۹ خرداد ۸۸ صادر شد؟”؛ “چرا به شکایت ۷ نفره‌ی ما (امین‌زاده، تاج‌زاده، رمضان‌زاده، صفایی فراهانی، عرب‌سرخی، میردامادی، و نبوی) از کودتاچیان انتخاباتی رسیدگی نمی‌شود؟”؛ و “چرا به شکایت من از قرارگاه ثارالله سپاه درباره ضرب و شتم، اهانت و فحاشی و … رسیدگی نمی‌شود؟”
ـ هنوز فعالان سیاسی و کنشگران مدنی با احکام ناعادلانه و غیرقانونی و در اصل به‌خاطر اعتراض به کودتای ۸۸ و همراهی با جنبش سبز روانه‌ی زندان می‌شوند.
ـ هنوز شمار قابل توجهی از فعالان سیاسی و مطبوعاتی و مدنی به‌دلیل همدلی و همراهی با جنبش سبز در زندان بسر می‌برند. تضییع حقوق اساسی آنان، وجهی معنادار از تداوم کودتاست.
ـ هنوز (و با وجود برگزاری دو انتخابات مهم مجلس ۹۰ و ریاست جمهوری ۹۲) عالی‌ترین مقام‌های سیاسی جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند اعتماد شهروندان به انتخابات را جلب کنند؛ چنان‌که روسای دو قوه مجریه و مقننه از لحاظ کردن برخی نکات (ازجمله در مورد شکل صندوق‌های رأی) می‌گویند. ملاحظاتی که با واکنش خشم‌آلود کیهان شریعتمداری و برخی دیگر از تریبون‌های کودتا مواجه می‌شود.
ـ هنوز و با وجود سرکوب مزمن و ارعاب پیوسته، در اولین مجال و امکان، جلسه‌های سخنرانی و برنامه‌های سیاسی ـ اجتماعی در دانشگاه‌ها، از رنگ اعتراضی “سبز” متأثر می‌شود.
ـ هنوز و با وجود خشونت حاد تحمیل شده به سبزها، گفتمان جنبش سبز از منظرهای مختلف، تبیین و تکثیر و تقویت می‌شود و جاری است. انتشار تأمل‌ها و تحلیل‌های مهم توسط دفتر اندیشه و نشر جنبش سبز (دانش) و کانون اندیشه راه سبز (ارس) از آن جمله است.
ـ هنوز مقاومت آزادگان سبز در برابر وضع کودتایی و تمامیت‌طلبی کودتاگران و حامیان کودتا، ادامه دارد. مقاومتی از درون زندان تا بیرون محبس و در متن جامعه مدنی زیر فشار و سرکوب.
شش سال پس از کودتای ۸۸، تلاش برای روتوش و تزیین وضع کودتایی، نتوانسته آگاهی عمق‌یافته و اعتراض زیر پوست جامعه را خاموش و منتفی سازد، و بحران مشروعیت رژیم سیاسی را رفع کند. این‌چنین، خواسته‌های دموکراتیک اکثریت شهروندان معترض به وضع نامطلوب مستقر همچنان مطرح و در متن وضع کودتایی منتظر مجال برای ابراز و پیگیری است.