یک ماه و یک هفته پیش شهردار تهران از تریبون نماز جمعه تهران نسبت به خدشه دار شدن “غیرت دینی” در صورت حضور کارمندان زن و مرد در یک اتاق هشدار شدیدی داد؛ او اما حالا نظرش تغییر کرده و گفته “سیاستمدار نان به نرخ روز خور” نیست.
محمد باقر قالبیاف که روز دوشنبه در شهرستان مشهد ـ زادگاه خود ـ و در اجلاس سالانه “بسیج اساتید” سخنرانی می کرد، با تکذیب این موضوع که وی موافق تفکیک جنسیتی است گفته: “متاسفانه برخی عنوان کردهاند که قالیباف بعد از انتخابات مسئله تفکیک جنسیتی را مطرح کرده است در حالیکه من با این مسئله مخالف هستم.”
او که در جریان انتخابات سال ۹۲ کاندیدای ریاست جمهوری شده بود با اشاره به سخنرانی ۲۷ تیر خود گفته است: “من زمانی در نماز جمعه گفتم که ما وقتی پارک بانوان و موضوع مد و لباس را اجرا کردیم با همان نگاه سبک زندگی بوده است و وقتی عدهای نیز اغراق کردند که قالیباف گفته منشی زن نباید داشته باشیم اما من میگویم که ما نان به نرخ روز نمیخوریم و باید حرمت بانوان را نگه داریم.”
گرچه متن سخنرانی قالیباف در ماه تیر ماه چیزی جز این می گوید. وی به طور صریح از جداسازی اتاق های کارمندان زن و مرد استقبال کرده و گفته بود: “حرفی که در شهرداری تهران زدهایم این بوده است که اگر در یک اتاق، یک مجموعه کاری که با هم همکاری میکنند و سه یا چهار نفر آنها آقا و سه چهار نفر دیگر خانم هستند و همه در یک رابطه مثلا در رابطه با بودجه فعالیت میکنند، میتوان کاری کرد که آن چهار خانم در یک اتاق و چهار آقا در اتاق دیگری کار کنند.”
شاه بیت اظهارات شهردار کنونی تهران که پیش تر فرمانده نیروی هوایی سپاه و نیروی انتظامی بوده، مبتنی بر “غیرت دینی” بود؛جایی که تصریح کرده بود: “ما غیرت دینی داریم، حرف ما این است که نباید اجازه دهیم یک خانم در طول زمان معاشرت بیشتری با نامحرمان داشته باشد تا با محرمان خود و شوهر و فرزندش، زیرا این موضوع کانون خانواده را تحت تاثیر منفی قرار میدهد.”
حالا قالیباف در عصر ارتباطات و انفجارهای رسانه ای به کل منکر همه چیز شده است و ماجرا را طور دیگری شرح می دهد: “متأسفانه برخی گفتند که قالیباف بعد از انتخابات درباره تفکیک جنسیتی صحبت میکند که تمام این موارد کذب است.”
قالیباف همچنین مدعی شده که اساسا او بوده که مفهوم “سبک زندگی” را در ساختار بوروکراتیک جمهوری اسلامی وارد کرده وبرای ترویج آن به نوعی ایستادگی هم کرده است: “از زمانی که به شهرداری تهران رفتم آن را از یک سازمان خدماتی به یک نهاد اجتماعی تبدیل کردم و سبک زندگی را از همان مقطع مطرح کردم که در آن زمان افرادی به من میگفتند که سبک زندگی مربوط به فرهنگ غربی است. اما ثابت کردم که سبک زندگی مهمترین موضوع در تمدنسازی است.”
قالیباف از سال ۸۴ که محمود احمدی نژاد با پیروزی بر کاندیداهای اصلاح طلب و میانه رو راهی پاستور شد، کلید شهرداری تهران را از او گرفت و تا امروز نیز پس نداده است. وی سال گذشته توانست در انتخابات نفس گیر شورای شهر تهران بر محسن هاشمی ـ– فرزند ارشد آیت الله اکبر هاشمی ـ– پیروز شود.
از زمانی که سردار پیشین و شهردار امروز، گفتمان “غیرت دینی” را مطرح کرد بسیاری از رسانه ها و مقامات سیاسی رسمی و غیر رسمی اصولگرا از آن استقبال کردند و بعضا اتفاقات شگفت انگیزی نیز در این راستا رخ داد. برای نمونه چهار روز پس از اظهارات قالیباف، سردار مرتضی طلایی ـ رئیس پلیس تهران در زمان فرماندهی قالیباف ـ پس از پایان جلسه شورای شهر در پاسخ به یک خبرنگار زن روزنامه شرق که از او در خصوص تصمیم شهرداری برای تفکیک جنسیتی می پرسید پاسخ داد: “شما آیا حاضرید در محیطی که صد مرد تنه به تنهتان میزنند کار کنید؟”
طلایی وقتی از خبرنگار پاسخ شنید که “مگر در شهرداری این اتفاق افتاده است که صد مرد به یک زن تنه بزنند؟” بهطور ناگهانی به سمت خبرنگار هجوم برد. خبرنگار روزنامه شرق خود را کنار کشید و در بهت حرکت ناگهانی طلایی با این پرسش او مواجه شد: “پس چرا خودت را کنار کشیدی؟”
پس از آن وی با لحنی ناصحانه گفت: “من بهعنوان یک مرد غیرتم اجازه نمیدهد شما را که دخترم هستی بیندازم جلو یک مشت مرد که هر رقم بخواهند بهت نگاه کنند و باهات برخورد کنند.”
احمد خاتمی، از روحانیون محافظه کار و اعضای مجلس خبرگان از دیگر کسانی بود که اواسط مرداد از بحث “غیرت دینی” استقبال کرد و “افول غیرت دینی” را یکی دیگر از عوامل مهم در سستشدن پایههای دینی در عصر غیبت دانست تا بگوید: “متاسفانه غیرت دینی در جامعه اسلامی رخت بسته به حدی که در برخی از مناطق کلان شهر حجاب و روسری به صورت علنی کنار رفته و برخیها نیز عاجزانه میگویند چه کنیم دیگر کاری از دست ما ساخته نیست.”
به غیر از این روحانی تندرو، دبیر کل موتلفه – از احزاب سنتی جناح راست - نیز از اقدام شهردار تهران برای تفکیک جنسیتی با تعبیر “سالمسازی محیط کار” یاد کرد و ضمن تقدیر از این اقدام، گفت: “طرح تکریم بانوان در شهرداری تهران میتواند یک الگوی عملی در دستگاههای اجرایی کشور باشد.”
محمد نبی حبیبی تلاش های قالیباف برای جدا سازی جنسیتی را یک “ گام به جلو” برای اجرای “استانداردهای سبک زندگی اسلامی ـ- ایرانی” توصیف کرده و گفته بود: “علت واکنش ضد انقلاب به این طرح آن است که آنها اساساً با سبک زندگی اسلامی مخالف هستند و معتقد به ارزشهای منحط غربی در مناسبات زندگی و اداری کشور هستند.”
با این حال اظهارات قالیباف مخالفان جدی نیز داشت. برای نمونه شهیندخت مولاوردی، معاون حسن روحانی در امور زنان با زیر سئوال بردن زمان بندی مطرح شدن این موضوع توسط شهردار تهران گفته بود: “چرا پس از گذشت ۹ سال از شهرداری آقای قالیباف تفکیک جنسیتی اجرا شده است؟ تا به حال غیرت دینی کجا رفته بود؟ چرا در سه سال اخیر این طرح به اجرا در نیامده است؟ که اینها پرسشهای موجود در جامعه است.”
گرچه در کابینه روحانی هم وزرایی وجود داشتند که حامی این طرح بودند، برای نمونه مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری دولت بازدهم که گفته بود تفکیک جنسیتی در محل کار میتواند به “بالا رفتن بازدهی” کارکنان منجر شود و به همین دلیل قابل تایید است.