سقوط دوباره بورس
اعتراض سهامداران

نویسنده
نازنین کامدار

» عدم شفافیت مالی نهادها و بنگاه ها

با وجود تلاش های دولت برای سرپا نگاه داشتن بازار بورس و ارواق بهادار تهران و کاهش  نرخ سود بانکی برای کمک به رونق در این بازار، سقوط ۳۷۲۲ واحدی این بازار در کمتر از ۱۰ روز موجب شد تا سرمایه داران خرد ، روز گذشته برای دومین بار در سالجاری در اعتراض به از دست دادن سرمایه های خود دست به تجمع بزنند.

همزمان با این تجمع در برابر تالار اصلی بورس در خیابان حافظ ، محمد فطانت رئیس سازمان بورس با برگزاری یک نشست مطبوعاتی، بار دیگر وعده داد که اوضاع بازار سرمایه طی روزهای آینده به شرایط مطلوب بازگردد.

آنطور که رسانه های خبری نوشته اند، علت اصلی تجمع دیروز اعتراض به عدم شفافیت مالی سازمان بورس و زد و بندهای کلان سرمایه داران فعال در آن اعلام شده است.

سایت خبرآنلاین در اینباره نوشته: “مردمی که در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران سرمایه گذاری کرده بودند، خیلی عصبانی بودند. آنها با تجمع در مقابل ساختمان بورس، از مسئولان این نهاد خواستند شفاف سازی را در کار خود وارد کنند. تعداد افراد معترض به عملکرد بورس زیاد نیست،ولی شلوغی خیابان حافظ و پیاده روهای منتهی به پاساژ معروف علاء الدین آنقدر نفسگیر است که وقتی جمع محدودی در این پیاده روها بایستند، باز هم راه بند می آید. معترضان به بورس می گویند عملکرد این سازمان شفاف نیست. برخی از معترضان می گویند بارها در سرمایه گذاری در شرکتهای تحت پوشش بورس ضرر کرده اند، این در حالی بوده که شاخص سهام این شرکتها، مثبت بوده و باز هم منجر به ضرر و زیان سهامداران شده. برخی از این معترضان، تابلوهایی را درباره فساد و رانتخواری در بورس، بالای سر برده اند و به اعتراض خود ادامه می دهند”.

خبرآنلاین هم به نقل از یکی از معترضان نوشته: “من در یک شرکت نفتی، سرمایه گذاری کرده‌ام و سهام خریده‌ام. الان آمده‌ام سود بگیرم به من می‌گویند ۱۲ تومان برای هر سهم، سود داری. یکی نیست به این آقایان بگوید وقتی نفت از بشکه‌ای ۱۲۰ دلار، شد ۴۰ دلار، شما بنزین و فرآورده‌های نفتی را ارزان کرده‌اید که حالا می‌گویید سود نکرده‌ایم؟ خب وقتی شما نفت و بنزین را ارزان نمی‌کنید و به‌‌ همان گرانی می‌ماند، چرا باید به سهامدار بگویید سود نداریم؟”.

یک معترض دیگر هم گفته است: “من هم در شرکت… که شرکت تولید لبنیات است، سرمایه گذاری کرده‌ام. قیمت پنیر این شرکت از ۳ هزار تومان شده ۴۶۰۰ تومان، ولی وقتی می‌آییم سودمان را بگیریم، می‌گویند ضرر کرده‌ایم. اگر ضرر کردید این همه افزایش قیمت محصولات کجا می‌رود؟ من ۱۵ میلیون تومان سهام خریده ام و حالا که می آیم سود بگیرم می گویند ضرر کرده ایم و سهام سقوط کرده، اگر می دانستم اینطور می شود پولم را می گذاشتم در بانک و مطمئن بودم سر سال که می شود، یک سود مشخص -هر چند اندک- به من می دهند”.

تجمع سرمایه گذاران متضرر پس از آن در برابر ساختمان بورس برگزار شد که شاخص کل روز گذشته با کاهش ۶۴۲.۹ واحدی به ۶۲ هزار و ۸۸۷.۳ واحد سقوط کرد.

در همین حال، روزنامه همشهری نیز از ضرر ده میلیاردی بورس طی ۵۰ روز گذشته خبرداده و نوشته: “اگرچه انتظار می‌رفت پس از بیانیه لوزان شاخص بورس تهران وارد مدار صعودی شود اما روند رشد بورس تهران پس از مذاکرات هسته‌ای فقط چند روز دوام آورد. بلافاصله پس از انجام مذاکرات هسته‌ای در لوزان شاخص‌های بورس تهران با رشد زیادی مواجه شدند و ارزش کل بورس تهران تا ۱۸فروردین به ۳۱۷ میلیارد دلار رسید با این صعود، سهامداران که سال بدی را (سال ۹۳) پشت سر گذاشته بودند به صعود بورس امیدوار شدند اما همه این آرزو‌ها فقط چند روز دوام آورد. از هفته سوم فروردین ماه زنگ نزول شاخص بورس تهران دوباره زده شد به طوری که از آن زمان تاکنون شاخص کل بورس تهران هزاران واحد کاهش یافت. این روند تا دیروز ادامه یافت به طوری که در مبادلات روز گذشته هم شاخص کل بورس تهران یک درصد دیگر افت کرد و وارد کانال ۶۲ هزار واحد شد. برخی تحلیلگران می‌گویند، بیم آن می‌رود روند نزولی شاخص بورس تهران تا ۵۹ هزار واحد و حتی پایین‌تر ادامه یابد».

این روزنامه افزوده: “کار‌شناسان می‌گویند، اگرچه‌ بازار سهام در انتظار مشخص شدن دور نهایی مذاکرات هسته‌ای است اما نا‌مشخص بودن برنامه‌های اقتصادی دولت ضربه بزرگ تری را به بدنه بورس تهران وارد کرده است. شرکت‌های بورس که یک دوره دو ساله را پس از رکود اقتصادی پشت سر گذاشته‌اند هنوز آینده و چشم انداز روشنی رابرای افزایش سود در آینده ارائه نمی‌کنند. از سوی دیگر دولت هم هیچ برنامه بنیادین و ساختاری را برای ایجاد تحول در اقتصاد ندارد و گویا فقط در انتظار مذاکرات هسته‌ای نشسته است. این موضوع منجر به خروج نقدینگی از بورس تهران شده و زمینه کاهش ارزش سهام شرکت‌های بورس را به وجود آورده است به طوری که برخی از شرکت‌ها حتی تا نیمی از ارزش سهامشان را از دست داده‌اند در نتیجه کاهش ارزش سهام شرکت‌های بورس ارزش روز بورس تهران نیز با کاهش زیادی مواجه شده است. مطابق آمار رسمی ارزش بورس تهران از ۱۸فروردین تاکنون با ۳۴ هزار میلیارد تومان معادل ۱۰ میلیارد دلار کاهش به ۲۸۳ هزار میلیارد تومان رسیده است”.

 بالا گرفتن اعتراضات در برابر ساختمان بورس تهران موجب شد تا محمد فطانت، رئیس سازمان بورس برای آرام کردن جو حاکم در برابر بورس، یک کنفرانس خبری برگزار کند و ضمن پذیرش عدم شفافیت مالی کلان سرمایه داران، وعده هایی را در این زمینه ارائه دهد.

او گفته است: “در راستای افزایش شفافیت اطلاعاتی بازار سرمایه از شرکت‌ها خواسته شده که آمار تولید و فروش خود را ماهیانه به طور اختیاری منتشر کنند. تا این لحظه دو شرکت سایپا و ایران خودرو از شفاف سازی اطلاعات استقبال کردند. دنبال راهکاری رفتیم که مدیریت صندوق توسعه بازار به شکلی فراهم شود که دیگر مشکلات کنونی بازار در آن مشاهده نشود. همه ذینفعان بازار از شنبه هفته آینده می‌توانند پرتفوی (ترکیب سبد دارایی) صندوق توسعه بازار را به شکل آنلاین از طریق سایت آن مشاهده کنند”.

او افزوده است: “کلیه موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی از جمله نهادهای نظامی و انتظامی، سازمان‌ها و موسسات خیریه کشور، بقاع متبرکه، کلیه صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشگری و نهادهای انقلاب اسلامی موظف به اطلاعات مالی خود به سازمان بورس هستند که تا این لحظه هیچ یک از این نهادها اطلاعات خود را به این سازمان ارائه نکردند”.