بازداشت خراب‌کار اوکراینی خبری بدون تاریخ و جزئیات

نویسنده
حسین محمدی

» ارگان شهرداری تهران منتشر کرد

رسانه‌های رسمی نزدیک به حکومت خبر از بازداشت یک اوکراینی وابسته به پیمان‌کار روس در نیروگاه بوشهر به دلیل خراب‌کاری داده‌اند.

روزنامه همشهری ـ- ارگان شهرداری تهران ـ- نوشت این متخصص اوکراینی “با یک عملیات از پیش طراحی شده و با برنامه‌ریزی قبلی اقدام به خرابکاری در تاسیسات بوشهر” کرده بود. این روزنامه جزییات بیشتری از این عملیات، تاریخ آن و سرنوشت این فرد، منتشر نکرده است.

این البته اولین بار نیست که چنین اخباری درباره خراب‌کاری در نیروگاه بوشهر منتشر می‌شود. دو سال پیش و پس از تعویق در افتتاح این نیروگاه، فاکس‌نیوز، نوشته بود: “با توجه به سابقه هفت ماهه نفوذ استاکس نت در ایران، به نظر می رسد مشکلاتی که پیش از این برای سانتریفیوژهای نیروگاه بوشهر نیز به وجود آمده بود، می تواند ناشی از نفوذ استاکس نت باشد”.

خبرگزاری رویترز همان زمان با اشاره به خروج میله‌های سوخت از نیروگاه بوشهر، نوشته بود: “این کار به دلیل نگرانی از این است که قطعات به کار رفته در ساخت این راکتور ۳۰ ساله، سوخت را آلوده کرده باشد”.

سال ۹۱ و در پی شکسته شدن یک پمپ، میله‌های سوخت این نیروگاه از قلب رآکتور آن بیرون آورده شد. آن زمان روسیه، مهندسان ایرانی را مقصر دانست، زیرا معتقد بود “آن‌ها بر استفاده از قطعات کهنه اصرار دارند”.

نیروگاه هزار مگاواتی بوشهر که نخستین نیروگاه هسته‌ای ایران به‌ شمار می‌رود و آغاز ساخت آن به پیش از انقلاب ۵۷ برمی‌گردد، بر پایه قراردادی که در سال ۱۹۹۵ با روسیه امضا شد قرار بود در ژوییه ۱۹۹۹ راه‌اندازی شود، اما مشکلات مختلف این راه‌اندازی را مرتبا به تعویق انداخته است. این نیروگاه در سال ۱۳۹۰ به شبکه برق سراسری کشور متصل شد.

خبر بازداشت یک فرد خراب‌کار پس از آن منتشر می‌شود که در دو هفته گذشته برخی مقام‌های سازمان انرژی اتمی ایران از خراب‌کاری در برنامه هسته‌ای ایران و تاسیسات مربوط به آن سخن گفته بودند.

اصغر زارعان، معاون حفاظت و امنیت هسته‌ای سازمان انرژی اتمی، هفته گذشته گفته بود که کشورهای غربی از طریق ارسال تجهیزات معیوب تلاش می‌کننددر تاسیسات هسته‌ای ایران، خراب‌کاری کنند.

وی همچنین اضافه کرده بود جمهوری‌اسلامی تاکنون موارد زیادی از خراب‌کاری‌های هسته‌ای را خنثی کرده؛ خراب‌کاری‌هایی که به گفته‌ی وی از طریق اقدامات سرویس‌های اطلاعاتی دیگر کشورها برای استخدام متخصصان هسته‌ای و خراب‌کاری در تاسیسات اتمی از طریق ارسال تجهیزات معیوب صورت گرفته است.

در هفته‌های گذشته علاوه بر زارعان، علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی، نیز در این‌باره هشدار داده و نمونه‌‌هایی از این دست را ذکر کرده بود.

 چند هفته پیش زارعان گفته بود که در کارخانه تبدیل “دی‌اکسید اورانیوم به اورانیوم طبیعی” که همان زمان افتتاح شد، بدافزارهایی برای خراب‌کاری کار گذاشته شده بود. قبل از راه‌اندازی این کارخانه، چند بدافزار کامپیوتری در سیستم‌های آن شناسایی و بعد از خنثی شدن، کارخانه افتتاح شد.

صالحی درباره این اتفاق گفته بود که این مساله باعث شد “یک آزمایشگاه بی‌نظیر” در ایران به وجود بیاید که “می‌تواند درخصوص خراب‌کاری‌های صنعتی‌ قدم های محکمی بردارد”.

وی اضافه کرده بود که دلیل “افشای” این خراب‌کاری، مطرح شدن آن در “روزنامه‌های غربی” بوده و اگر این اتفاق نمی‌افتاد، دولت قصد نداشت این مساله را افشا کند، زیرا “هم افکار عمومی را با کشیدن موضوع به جامعه ناراحت می‌کرد و هم می‌خواستیم با آمادگی و بدون آگاهی غربی‌ها از این آمادگی پیش برویم”.

زارعان پیش از این گفته بود که به عقیده مسوولان جمهوری‌اسلامی “کشورهایی مثل آلمان، فرانسه، انگلیس به سرکردگی آمریکا در این فرآیند دخالت دارند و به دنبال اختلال در فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ما هستند” و در “آزمایشگاهی در نیومکزیکو آمریکا” برنامه “فرآیند خرابکاری در صنعت هسته‌ای” دنبال می‌شود.

پس از آن صالحی نیز گفت “برخی کشورهای آسیای شرقی” هم در خراب‌کاری علیه برنامه هسته‌ای ایران نقش دارند. وی اما اشاره‌ای به نام این کشورها نکرد.

به گفته رییس سازمان انرژی اتمی در حال حاضر “اصل خرید در تجهیزات بر بی‌اعتمادی” است و مسوولان این سازمان “هر دستگاه و تجهیزاتی را که از خارج از کشور خریداری” می‌کنند، ابتدا “به دقت بررسی” و اگر “از صحت و سلامت آن مطمئن” شوند، از آن استفاده می‌کنند.

برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی طی سالهای گذشته شاهد هجوم برخی ویروس‌های مشهور اینترنتی نظیر استاکس‌نت بود. استاکس‌نت چهار سال پیش به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله کرد. گرچه در ابتدا تصور می‌شد که این ویروس، تنها مشغول جاسوسی است، اما بعدها مشخص شد که منجر به تخریب بخشی از برنامه‌های هسته‌ای شده است؛ تخریبی که بنا به گفته‌ی متخصصان روسی شاغل در نیروگاه بوشهر، ممکن بود منجر به چرنوبیلی دیگر شود.

استاکس‌نت البته تنها حمله سایبری سال‌‌های اخیر به جمهوری‌اسلامی نبوده است. تاکنون ویروس‌هایی چون دوکو، فلیم، مهدی و … به برنامه هسته‌ای ایران حمله کرده‌اند. همچنین برخی از تاسیسات زیربنایی مانند تاسیسات مربوط به وزارت نفت، با حمله‌های مداوم سایبری روبه رو بوده است.