تغییرات صدا و سیما به خواست دولت یا به کام جلیلی؟

بهروز صمدبیگی
بهروز صمدبیگی

» استقبال مشاور روحانی از حذف معاونت سیاسی

به نظر می‌رسید بازتعریف ماموریت شبکه‌های تلویزیونی و تغییر مدیران آنها که در آخرین روزهای آذر ماه صورت گرفت، نقطه پایان تغییرات بزرگ رییس جدید صدا و سیما باشد اما محمد سرفراز، با تغییر نام معاونت سیاسی این سازمان، ارثیه به جا مانده از عزت‌الله ضرغامی را بیشتر از پیش دگرگون کرد.

با حکم رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی از این پس، سمتی به نام “معاونت سیاسی” وجود نخواهد شد و به “معاونت خبر” تغییر پیدا می‌کند. همزمان با این تحول سازمانی، پیمان جبلی، از کارمندان صدا و سیما که در سه سال اخیر، سفیر جمهوری اسلامی در تونس بوده به عنوان معاون خبر سازمان منصوب شده است.

او سابقه همکاری با سعید جلیلی در شورای عالی امنیت ملی را هم در کارنامه دارد اما مجید آخوندی، معاون سابق سیاسی صدا و سیما، چهره‌ای میانه‌روتر و آشناتر به مباحث حرفه‌ای شناخته می‌شود.

این انتصاب با استقبال حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی رییس‌جمهوری اسلامی و نماینده او در شورای نظارت بر صدا و سیما مواجه شده اما برخی تحلیلگران با اشاره به نزدیکی او با سعید جلیلی، این انتصاب را سیاسی و ناشی از معاملات جناحی می‌دانند. از جمله روزنامه اعتماد پیش‌بینی کرده که “محمد سرافراز هم همچون عزت‌الله ضرغامی در مقاطع حساس سیاسی آینده روزهای پرتلاطمی را خواهد گذراند”. همچنین نسبت به بی‌طرفی او در انتخابات مجلس دهم و مجلس خبرگان که یک سال و چند ماه دیگر از راه می‌رسد، ابراز تردید شده است.

 

رضایت از انتصاب “فرزند صدا و سیما”

حکم انتصاب پیمان جبلی، حاوی ۱۲ مورد است که به عنوان اهداف و ماموریت‌های معاونت تازه تاسیس خبر، تعیین و ابلاغ شده است. از جمله این موارد، “صیانت از اعتبار رسانه ملی با رعایت اصول و ارزش های دینی و انقلابی توام با بی طرفی و پرهیز از جانبداری از جریانی خاص” ، “اهتمام ویژه به خبرنگاران آزاد و شهروند - خبرنگار در داخل و خارج کشور در راستای توسعه عرصه تولید و گسترش کسب خبر” و همچنین “ استفاده بهینه از ظرفیت های فضای مجازی و رسانه های نوین برای انتشار اخبار و اطلاع رسانی” است.

پیمان جبلی هم مانند رییس خود، محمد سرفراز، سابقه مسولیت‌ سازمانی‌ در حوزه بین‌المللی را در کارنامه دارد و مدتی در شبکه العالم مشغول به کار بوده است. او که از دانشگاه امام صادق، دکترای فرهنگ و ارتباطات گرفته، از سال ۸۷ تا ۸۹ معاون رسانه‌ای دبیر شورای عالی امنیت ملی بود.

محمدحسین رنجبران، مجری و سردبیر برنامه‌های “دیروز، امروز، فردا” ـ-از تولیدات معاونت سیاسی سابق-ـ از حضور جبلی بسیار خوشحال شده و در وبلاگش، این چنین نوشته: “ بعد از حدود ۲۵ تا سی سال یک خون جدید به رگ های مدیریتی حوزه خبر تزریق کرد حوزه ای که واقعا احتیاج به تحول دارد.”

آشنا، مشاور فرهنگی رییس جمهوری هم جزء نخستین مقاماتی است که از این انتصاب بسیار راضی است. او به ایرنا گفته است: “انتصاب آقای دکتر جبلی که فرزند صدا و سیما است و تمام سال‌های جوانی خود را در پست‌های متعدد در سازمان صداوسیما و در بخش خبری طی کرده است نشان از هوشمندی و زمان‌شناسی آقای دکتر سرافراز است.”

او این چنین تحلیل کرده که از این پس، “ سیاست، محور اخبار نخواهد بود، بلکه داشتن ماهیت خبری، ملاک اصلی برای انتشار اخبار در سازمان صدا و سیما خواهد بود.”

حسام‌الدین آشنا، نماینده روحانی در شورای نظارت بر صداوسیما هم که بسیاری او را نفر اصلی دولت در حوزه رسانه می‌دانند، مثل پیمان جبلی از دانشگاه امام صادق، دکترای فرهنگ و ارتباطات گرفته و در سال‌های اخیر، جزو منتقدان صدا وسیما بوده است. او پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، انتقادات بسیاری متوجه سازمان تحت ریاست ضرغامی کرد و برخی تحلیل‌گران، انتقادات چندباره و علنی حسن روحانی از صدا و سیما را ناشی از مشاوره‌های او می‌دانند.

 

معاونت سیاسی، یک معاونت تاثیرگذار

مجید آخوندی، آخرین معاون سیاسی سازمان صدا و سیما، پیش از انحلال این معاونت، یکی از کلیدی‌ترین و پرنفوذترین چهره‌های این سازمان بود و نزدیک به ضرغامی دانسته می‌شد. او که از شهریور ۱۳۸۴ در این سمت حضور داشت، مسوولیت برنامه‌های مربوط به دو انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر را نیز برعهده داشت و بسیاری از فعالیت‌های امنیتی و شبه امنیتی سازمان صدا و سیما نظیر پخش اعترافات اجباری منتقدان در معاونت تحت ریاست او صورت می‌گرفت. باشگاه خبرنگاران جوان، به عنوان یک رسانه جناحی و بازوی امنیتی سازمان صدا و سیما در حمله به منتقدان و پرونده‌سازی برای آنان نیز زیر نظر این معاونت قرار داشت.

او در بهمن ماه ۱۳۹۰ از سوی حسن روحانی، رییس آن هنگام مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد انتقاد شدید قرار گرفت. “صراط” از برنامه‌ های ساخت این معاونت بود که به پرونده هسته‌ای ایران می‌پرداخت و روحانی آن را “ مخرب، سراسر اهانت‌آمیز و خلاف واقع” نامیده بود.