دیوید ای. سنجر
بازرسان بین‌المللی گزارش دادند که ایران استقرار تجهیزات اصلی در تاسیسات زیرزمینی فوردو را تکمیل کرده است. در این نیروگاه سوخت هسته‌ای تولید می‌شود که می‌تواند به سرعت به مواد مورد نیاز برای تولید سلاح هسته‌ای تبدیل شود. اما گفته شده است که چند ماه طول می‌کشد تا ایران تولید را بالا ببرد و این به اوباما و متحدانش فرصت می‌دهد تا روی راه‌حل دیپلماتیک کار کنند.
این گزارش آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای همچنین عنوان می‌کند که تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد، ایران ماه‌ها تلاش کرده است تا تاسیساتی را که آژانس مدت ها مظنون بوده که در آن فعالیت‌های مرتبط با سلاح هسته‌ای صورت می‌گیرد، پاکسازی کند. بازرسان اجازه ورود به آن‌جا را نیافته‌اند و آژانس می‌گوید بیم آن دارد که جابجایی خاک و بیرون بردن تجهیزات آن قدر وسیع بوده باشد که دیگر نشود چیزی را مورد تایید قرار داد.
این گزارش که به صورت فصلی تهیه می‌شود، دو روز پس از کنفرانس خبری باراک اوباما منتشر شد که در آن اعلام کرد سعی می‌کند ایران را پای میز مذاکره بکشاند. وی گفت: “من در ماه‌های آینده سعی می‌کنم گفت‌وگویی بین ایران و نه تنها ما، بلکه با جامعه بین‌المللی باز کنم، تا ببینیم آیا می‌توانیم این مسئله را حل کنیم یا خیر.”
دیپلمات‌ها و مقامات دولتی می‌گویند، طبق گزارش‌های آژانس و اطلاعات دیگر، مطمئن هستند که ایران تا بهار آینده نمی‌تواند به اندازه کافی اورانیوم غنی‌شده برای ساخت یک بمب تولید کند. به گفته بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، این خط قرمز این کشور است که می‌تواند اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران بکشاند.
بازرسان عنوان می‌کنند که ساخت تاسیسات زیرزمینی فوردو در نزدیکی شهر مقدس قم تکمیل شده است. در این تاسیسات 2784 سانتریفیوژ قرار دارد که حداکثر گنجایش این نیروگاه است. از این تعداد 644 عدد پس از گزارش ماه اوت آژانس افزوده شده است. اما فقط 696 سانترفیوژ به غنی‌سازی اورانیوم مشغول است و عدد دیگر به آن مرحله نزدیک می‌شود.
یک دیپلمات اروپایی می‌گوید: “آن‌ها می‌توانند به سرعت تولید فردو را دو برابر کنند. در هر زمان می‌توانند این کار را بکنند.”
کلیف کاپچان که پروژه هسته‌ای ایران را در گروه یوروآسیا دنبال می‌کند، روز جمعه نوشت، تصمیم ایران مبنی بر این‌که “آمادگی غنی‌سازی بسیار بیشتر اورانیوم را دارد ولی هنوز این این کار را نکرده است” نشان می‌دهد که ایران در دور بعدی مذاکرات به دنبال امتیازات بیشتری است. ایرانی‌ها حساب می‌کنند که غرب و آمریکا در ازای توقف ایران در راه نزدیکی به تولید حتی یک سلاح هسته‌ای، تحریم‌ها را کم خواهند کرد.
ایران حدود 100 کیلوگرم از اورانیوم غنی‌شده تا حد متوسط خود را به سوخت راکتور تحقیقاتی تهران که ایزوتوپ پزشکی تولید می‌کند تبدیل کرده است. وقتی اورانیوم تبدیل به سوخت راکتور شود دیگر به سختی می‌توان آن را دوباره برای ساخت سلاح استفاده کرد. اسرائیل عنوان کرده است که به همین دلیل تهدید قبلی خود برای حمله به ایران را به تعویق انداخته است.
منبع: نیویورک تایمز – 16 نوامبر
