با تشدید تحریم‌ها علیه ایران، بحران کمبود دارو در کشور بار دیگر اوج گرفته، سیاست تبلیغاتی دوگانه دولت که از سوئی از خودکفائی در زمینه تولید دارو خبر داده و از سوئی کمبود دارو را نشانه غیرانسانی بودن تحریم ها می خواند رسانه های نزدیک به حاکمیت را هم مجبور به پراکنده گوئی کرده است. در این میان مسوولان دولتی خبر داده‌اند که ذخایر داروها به اتمام رسیده است. رسانه های حکومتی می نویسند که وضعیت بیمارستان‌های ایران “اسفناک” است و ابعاد فاجعه بالاتر از کمبود داروست.
باشگاه خبرنگاران جوان – که رسانه‌ای نزدیک به حاکمیت است – در گزارشی نوشته است که “بیمه ها 7 تا 8 ماه بدهی های خود را به بیمارستان ها نداده اند و الان بیمارستان های دولتی و خصوصی که با بیمه ها در ارتباط هستند به فلاکت افتاده اند و مشکل دیگر این است که کمتر از 50 درصد خدمات دولتی است و به طور کل 850 بیمارستانی که چشمشان به بیمه ها است با توجه به کسری بودجه، در نزدیکی پایان سال دچار نگرانی شده اند.”
عبد‌الله میرعمادی٬ سرپرست سازمان بیمه سلامت ایرانیان، هم گفته است که این سازمان با ۱۴۰۰ میلیارد تومانی بدهی وارد سال ۹۲ خواهد شد.
در تحولی دیگر حسین‌علی شهریاری٬ رییس کمیسیون بهداشت مجلس، گفته است که “بانک مرکزی شش ماه است ارز مورد نیاز واردات دارو را نداده و همین امر سبب کاهش ذخایر دارویی کشور شده است”.
وی همچنین خبر از “التهاب” در “بازار و ذخایر دارویی کشور” داده و گفته است که این ذخایر “تنها تا دو الی سه ماه دیگر پاسخگوی نیاز بیماران در کشور خواهد بود”. وی اضافه کرده است: “نمی‌خواهیم مردم را نگران کنیم٬ اما باید گفت قطعا مشکل کمبود دارو داریم و ما نگران بحرانی هستیم که ممکن است در آینده بوجود آید و کسی نتواند جوابگو باشد”.
سخنان شهریاری پس از آن بیان شده که گروهی از نمایندگان مجلس تهدید کرده‌اند اگر مشکلات بیماران و بیمارستان‌ها ادامه یابد٬ وزیر بهداشت را استیضاح خواهند کرد.
مشکلات دارویی در کشور در حالی ادامه دارد که مرضیه وحیددستجردی،وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، از کاهش 50 درصدی بودجه بیماری‌های صعب‌العلاج این وزارتخانه خبر داده و ابراز امیدواری کرده است که در صورت “رفع تنگناها” این بودجه به طور کامل اختصاص یابد. دستجردی پیش از این نیز گفته بود که دولت تنها یک هفتم ارز لازم برای خرید دارو را تامین کرده است. وی گفته بود: “به هیچ وجه نتوانستیم به میزان ارزی که باید در ۶ ماه اول سال در اختیار شرکت ها قرار می گرفت تا بتوانند مواد اولیه و دارو ها را تامین کنند، دست یابیم”.
گفته می‌شود یافتن داروهای بیماری های صرع، فشار خون و قلبی نیز در داروخانه ها کار دشواری شده اما بحران اصلی در زمینه قحطی داروی بیماری های خاص، از قبیل سرطان ها، ام اس و ای ال اس و بیماری های هموفیلی خود را می نمایاند.
بیش از یک ماه پیش فاطمه هاشمی، رئیس بنیاد امور بیماری‌های خاص ایران، در گفت‌و‌گو با شبکه خبری الجزیره گفته بود: “هر سازمان، کشور یا مسئولی می گوید تحریم ها برای مردم نیست، این حرف بچگانه ای است. خودشان واقعیت را می دانند که تحریم ها به مردم فشار می آورد. به دولت فشاری وارد نمی کند. اگر دارو وارد ایران نشود یا کم وارد ایران شود، مردم دچار مشکل می شوند”.
اتحادیه اروپا در نشست اخیرش در لوکزامبورگ دور جدیدی از تحریم ها را علیه تهران تصویب کرد اما مشخصا دارو را تحریم نکرد. وزارت خزانه داری ایالات متحده نیز این ماه اعلام کرد که دارو در لیست سیاه قرار ندارد. با این حال به دلیل تحریم گسترده مالی که امکان داد و ستد های بانکی و مالی را بسیار سخت کرده عملا امکان خرید از کمپانی های دارو سازی غربی به شدت دشوار شده است.
هفته گذشته رسول خضری، از اعضای کمیسیون بهداشت، نیز با “بحرانی” توصیف کردن وضعیت دارو در انبارهای کشور گفته بود: “بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت و درمان، انبارهای دارویی باید برای شش ماه آینده کشور ذخیره داشته باشد، اما گزارش‌های سازمان غذا و دارو نشان دهنده ناکافی بودن ذخایر دارویی بوده، به گونه‌ای که هم اکنون تنها برای دو ماه آینده دارو باقی مانده است”.
شهاب‌الدین صدر، رئیس سازمان نظام پزشکی، در یک نشست خبری گفته بود در حال حاضر بیمارستان‌های خصوصی ۲۰۰ میلیارد تومان از بیمه‌های تکمیلی طلب دارند. وی همچنین بدهی بیمه به بیمارستان‌های دولتی را ۱۴۰۰ میلیارد تومان و بدهی بیمارستان‌های دولتی به شرکت‌های دارویی را ۷۵۰ میلیارد تومان اعلام کرده است.
چنین به نظر می رسد که بحران دارو و خدمات بهداشتی که علت اصلی آن تحریم ها هستند پرده از روی تبلیغات بی اساس برداشته و بیش از همه دولت احمدی نژاد را بی اعتبار کرده است. هم تبلیغات تا یک ماه قبل که احمدی نژاد قطعنامه ها را ورق پاره می خواند و تحریم ها را بی اثر می دانست و هم تبلیغات بزرگ نمائی شده و بی پایه ای که به عنوان خودکفائی صورت می گرفت و اینک به تمامی نادرست از کار درآمده از خودکفائی در خودرو تا شیرخشک که دو هفته پیش احمدی نژاد با افتتاح یک کارخانه این مژده را داد. هم خودکفائی در تولید گندم که در زمان دولت اصلاحات به نتیجه رسیده و واردات به صفر نزدیک شد و اینک اعلام شده که هر چهل دقیقه یک کامیون حامل گندم آمریکائی به کشور وارد می شود. به نوشته یکی از روزنامه ها “خدا طشت دروغ را سرنگون کرد”.
