سومین نشست “پیشبرد اتحاد برای دمکراسی” که روز شنبه ۱۷ اکتبر در پایتخت جمهوری چک شروع شده بود، عصر روز یکشنبه با تاکید بر مبارزه مدنی و توافق بر سر ادامه تلاش در مورد تعیین روش تحول سیاسی در ایران، ضرورت برگزاری انتخابات آزاد و مخالفت با جنگ خاتمه یافت. فریدون احمدی، از برگزار کنندگان این کنفرانس به روز می‌گوید که برگزار کنندگان این نشست قصد تشکیل یک سازمان یا حزب سیاسی را ندارند اما در نشست بعدی در استهکلم که او از آن به عنوان یک “نقطه عطف” یاد می‌کند قصد دارند برای گذار ایران به دمکراسی به نوعی “سازمان یابی” دست یابند.
در این کنفرانس ۱۲۰ نفر از چهره‌ها و شخصیت‌های سیاسی و فعال مدنی به مدت دو روز در شهر پراگ حول محورهای مختلفی از جمله گفتمان و دیالوگ ملی، زنان، اقوام و ملیت‌ها، اقلیت‌های دینی و بحران اقتصادی به تبادل نظر و گفتگو پرداختند.
نشست اتحاد برای دمکراسی با ترکیب متنوعی برگزار شد و از جمله جمشید طاهری‌پور، مجید محمدی، رامین پرهام، حسن شریعتمداری، جمشید اسدی، شهریار آهی، حسن شرفی، مهران براتی، نیما راشدان، حسین علوی، عبدالله حسن‌زاده، ناهید بهمنی، محمد جواد اکبرین، محسن سازگارا، جواد خادم، حسین علیزاده، ناصر بلده‌ای، ماشاالله سلیمی، آرام حسامی رامین احمدی، فریدون احمدی،افشین الیان، ناصر ایران‌پور، کاوه آهنگری،سهیلا بابک، فاریا بارلاس، حسین باقرزاده، حمزه بایزیدی، کامیار بهرنگ، رضا تقی‌زاده، ژاله توکلی، کیانوش توکلی، رحمان جوانمردی، جمشید چالنگی، مهدی خرازی،احمد رافت، امین ریاحی، اردشیر زارع‌زاده، گلاله شرفکندی، کورش صحتی، ضیا صدرالاشرافی، جواد طالعی، شهران طبری،شهلا فرید، اختر قاسمی، مژگان کاهن، حسن ماسالی، محمد مصطفایی، شروین نکویی، علیرضا نوریزاده در آن حضور داشتند
کنفرانس پراگ سومین نشست این گروه در یک سال گذشته بود. نشست‌های قبلی در استکهلم و بروکسل با تاکید بر ادامه دیالوگ و دموکراسی خواهی برگزار شده بود.
در هر سه نشست شرکت کنندگان انتخابات آزاد را مهم‌ترین راهکاری دانسته‌اند که می‌تواند موجب حاکمیت صندوق رای در ایران شود، اما این راه حل با اینکه موافقت اکثریت را به همراه داشته از سوی برخی از شرکت کنندگان با انتقادهایی هم روبرو شده است. مجید محمدی، جامعه‌شناس شرکت کننده در نشست پراگ در مصاحبه با روز در این مورد می‌گوید با توجه به بحث‌های صورت گرفته، ضرورت بحث انتخابات آزاد که فاقد “جنبه عملیاتی” است نمی‌تواند به عنوان عاملی برای گردآوری همه مخالفان تبدیل شود. اما حسن شریعتمداری، محسن سازگارا و شمار دیگری از برگزار کنندگان و شرکت کنندگان معتقدند که انتخابات آزاد می‌تواند راهی برای پیشبرد اتحاد دمکراسی در ایران باشد.
جمهوری اسلامی تا کنون به صورت مستقیم به این نشست‌ها و از جمله کنفرانس پراگ واکنشی نشان نداده، اما وزارت اطلاعات همزمان با برگزاری این کنفرانس، نشست‌های قبلی اپوزیسیون را کار “سرویس‌های جاسوسی” دانسته و گفته است آن‌ها با دادن “تنفس مصنوعی” قصد احیای “فتنه ۸۸” را دارند.
گردهمایی برای سازندگی
سومین نشست اتحاد برای دموکراسی در ایران روز شنبه و یکشنبه ۲۷و ۲۸ آبانماه در هتل اِن اِچ پراگ با حضور نزدیک به صدو بیست نفر از چهره‌های فعال سیاسی، مدنی و مطبوعاتی برگزار شد.
در این کنفرانس دو روزه موضوعاتی نظیر چشم انداز تحولات سیاسی در ایران و گذار مسالمت آمیز به دموکراسی، دیالوگ ملی، انتخابات آزاد و همگرایی نیروهای اپوزیسیون، مساله قومی-ـ ملی و ارایه راهبرد، بررسی موانع مشارکت گسترده زنان در فعالیت‌های سیاسی، ایران و روندهای جاری در منطقه، وضعیت اقتصادی در ایران و فرجام روندهای جاری به بحث گذاشته شد.
در آغازاین نشست ناهید بهمنی، از اعضای برگزار کننده کنفرانس با ارایه گزارشی از عملکرد دو نشست پیشین گفت و اینکه “ما نهایتا می‌توانیم جمع وسیعی را بر حول اتحاد برای سازندگی آینده ایران و پروسه رسیدن به دموکراسی بنا بگذاریم و بر اساس توافقات مشترک و شفاف، خود را برای سازندگی ایران آماده کنیم.”
نخستین پنل این کنفرانس با عنوان “نگاهی به چشم انداز تحولات سیاسی” با سخنرانی محسن سازگارا، حسین علوی و احمد عشقیار شروع شد. سازگارا با اشاره به وضعیت کنونی ایران گفت که آقای خامنه‌ای برای رویارویی با بحران نمی‌تواند همزمان هم زهر برکناری احمدی‌نژاد و هم سازش بر سر مساله اتمی را بنوشد.
او در پایان راهکارهایی را برای عبور از شرایط فعلی در ایران برشمرد و بر جلب حمایت بین‌المللی از “جنبش دموکراتیک ایران”، ایجاد یک رسانه‌فراگیر و مستقل و سازماندهی تحرکات اپوزیسیون برای تغییر وضعیت در ایران تاکید کرد.
حسن علوی روزنامه نگار، دیگر سخنران این نشست با تاکید بر تاثیر جنبش‌های اجتماعی در تحلیل وضعیت کنونی ایران گفت در حال حاضر عامل تعیین کننده در صحنه سیاسی ایران، مساله مناقشه هسته‌ای و رویکرد جدیدی است که احتمالا جمهوری اسلامی درباره آن اتخاذ خواهد کرد.
او گفت جمهوری اسلامی سر انجام از سر ضعف مجبور به مذاکره می‌شود. آقای علوی در ارتباط با چشم انداز دمکراسی در ایران هم تصریح کرد که حل مسالمت جویانه به نفع جنبش دمکراسی خواهانه است.
احمد عشقیار، از اعضای دانشجویان و دانش آموختگان لیبرال ایران هم در این نشست شرایط امروز ایران را بد‌تر از دوران جنگ ۸ ساله ارزیابی و بر لزوم ایجاد تغییرات ساختاری و بنیادین در حکومت کنونی ایران در افق کوتاه تاکید کرد..
این دانشجوی عضو سازمان دانش آموختگان لیبرال گفت: “مناسب‌ترین زمان برای ایجاد تغییرات بنیادین در حکومت کنونی، در افق کوتاه مدت، بازه زمانی پیش و پس از انتخابات ریاست جمهوری آینده است.”
در همین نشست شهران طبری، روزنامه نگار در سخنان کوتاهی تصریح کرد: “مردم ایران ۳۴ سال پیش می‌دانستند که چه نمی‌خواهند، اما نمی‌دانستند چه می‌خواهند. ماو همه نیروهای سیاسی باید تلاش کنیم که این مساله را برای بقیه روشن و خواسته‌ها و مطالبات را مشخص کنیم.”
انتخابات آزاد؛ عاملی برای اتحاد
دومین پنل از روز نخست نشست مخالفان در پراگ، با عنوان “دیالوگ ملی، انتخابات آزاد و همگرایی نیروهای اپوزیسیون” برگزار شد.
در این بخش حسن شریعتمداری، فرزند آیت الله شریعتمداری و از فعالان جمهوری خواه از “انتخابات آزاد” به عنوان یک استراتژی که امتحانش را در دنیا پس داده و موفق عمل کرده یاد کرد و گفت: “با این حال انتخابات ازاد به عنوان استراتژی با وجود همه اشتراکاتی که با انتخابات آزاد به عنوان جنبش مطالباتی دارد، متفاوت است.”
به گفته آقای شریعتمداری “از جمله تفاوت‌های انتخابات آزاد به عنوان جنبش مطالباتی، قانونی بودن آن بر اساس قوانین موجود داخل کشور است؛ اما انتخابات آزاد به عنوان استراتژی، قانونی است با تکیه بر قوانین بین المللی. در واقع مبارزه‌ای قانونی است که به قسمت دیگر از قانون‌ها می‌پردازد.”
او دیالوگ مدنی، انتخابات آزاد و مقاومت مدنی را سه رکن اصلی و استراتژیک جنبش دمکراسی خواهی در ایران دانست.
شهریار آهی، دیگر سخنران این پنل از لزوم دیالوگ ملی همزمان با انتخابات آزاد گفت وافزود باید از بستر انتخابات پیش روحداکثر استفاده را برد و از دوگانه تحریم ـ مشارکت خودداری کرد.
فریدون احمدی هم در سخنان خود خواهان تنظیم رابطه با داخل کشور شد و گفت: “ما نمی‌خواهیم یک جمع جدا از مردم داخل باشیم، ضمن آ‌نکه به دعوای مصنوعی داخل و خارج اعتقاد نداریم. نیاز به اطمینان داخل داریم و باید بتوانیم به آن‌ها تکیه کنیم”.
پس از برگزاری این بخش از نشست، شرکت کنندگان به بحث در مورد انتخابات آزاد پرداختند؛ محوری که بیشتر سخنرانان از آن به عنوان عامل اتحاد بخش مخالفان وضع موجود یاد کرده بودند. پیش‌تر در دو کنفرانس قبلی هم بر اهمیت برگزاری انتخابات آزاد تاکید شده بود.
مجید محمدی، جامعه‌شناس که به عنوان شرکت کننده در کنفرانس حضور داشت در مورد انتخابات آزاد به روز گفت: “انتخابات در تمام دنیا یا ابزار حل منازعات بین گروه‌هایی است که بر سر قدرت رقابت می‌کنند یا تلاشی است برای به جریان انداختن فرایند‌های سیاسی که صرفا به نفس رای گیری محدود نیست.”
دیگر شرکت کنندگان هم از جنبه‌های مختلف به موضوع انتخابات آزاد پرداختند، اما از آنجا که عنصر انتخابات آزاد بیشترین توافق را در جلسات به دنبال داشت، می‌توان در کنار مخالفت با جنگ، از آن به عنوان یکی از موضوعات مورد توافق این بخش از اوپوزیسیون یاد کرد.
تاکید بر نظام سیاسی سکولار
نشست بعدی کنفرانس پراگ به بررسی مساله قومی/ملی و ارائه راهبرد اختصاص داده شد و در آن ماشاالله سلیمی، عبدالله مهتدی، مهران براتی و حسن شرفی به بحث و تبادل نظر پرداختند.
حسن شرفی، معاون دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران بر ضرورت ایجاد دمکراسی و اعتقاد به آن در ایران تاکید کرد و تامین حقوق ملیت‌های ایرانی را در ایجاد “ایرانی دمکراتیک و فدرال که متعلق به همه باشد” موثر دانست.
او سپس با انتقاداز نگاه موجود به اقلیت‌های قومی/ ملی در ایران گفت که استدلال‌های موجود در مورد ملیت‌ها در جهت حفظ تمامیت ارضی ایران نیست.
مهران براتی، دیگر سخنران این پنل در ابتدای سخنان خود گفت ما اینجا جمع شده‌ایم تا “ابهامات در مورد کردستان” را بر طرف کنیم. آقای براتی ضمن انتقاد از توافقنامه و مواضع اخیر دو حزب دمکرات کردستان ایران و حزب کومله ایران خواهان تغییر چهارچوب بحث ملیت‌ها در ایران شد و گفت باید زمینه گفتگو به سطحی برده شود که ملیت‌ها به عنوان نیروی سیاسی سراسری عمل کنند.
او تصریح کرد: “وظیفه ملی ماست که سهم کرد‌ها، بلوچ‌ها، لر‌ها و.. را به عدالت رعایت کنیم”
عبدالله مهتدی، دبیر کل حزب کومله کردستان ایران سخنران سوم این بخش بود که در سخنان خود خواهان یک نظام سیاسی دمکراتیک، سکولار، نامتمرکز و فدراتیو برای ایران شد.
به گفته آقای مهتدی: “ادامه این وضع تبعیض آمیز خلاف موازین دمکراسی است. ایران بدون حل مساله ملیت‌ها نخواهد توانست یک دمکراسی واقعی را تجربه کند.”
چهارمین سخنران این پنل ماشاله الله سلیمی از فعالان آذربایجانی بود. او گفت: “مساله ملی یکی از مهم‌ترین مسائل امروز ایران است و شایسته است نسل ما راه حل مناسب برایش پیدا کند.”
آقای سلیمی افزود: “سرکوب‌ها نظام سابق را ابدی نکرد و مطالبات قومی را هم از بین نبرد.”
در همین راستا، دکتر باقر پرهام در پیامی که به این کنفرانس فرستاده بود با اشاره به اینکه “کشور در وضع بسیار خطرناکی” قرار گرفته،تاکید کرد که چارۀ این وضع جز باهمکاری و اتفاق نظر تمامی اعضای کشور، با همۀ گوناگونی های قومی، مذهبی، و سیاسی ِشان، ممکن نیست.
“کشور در آستانه تورم آرژانتینی”
در دومین و آخرین روز کنفرانس “اتحاد برای پیشبرد دمکراسی در ایران” جلسه‌ای با عنوان “ وضعیت اقتصادی در ایران و فرجام روندهای جاری: فروپاشی و یا…؟” برگزار شد. در این کنفرانس که مدیریت آن را شاهرخ وزیری بر عهده داشت، شهریار آهی، رضا تقی‌زاده و جمشید اسدی سخنرانی کردند.
رضا تقی‌زاده در سخنان خود ضمن تشریح نرخ تورم واقعی و میزان بیکاری پنهان و دیگر شاخص‌های اقتصادی، وضعیت اقتصادی کشور را به نقل از ناظران “فروپاشی اقتصادی” نامید.
او با اشاره به نسخه‌های پیشنهادی دولت و رهبر جمهوری اسلامی، یعنی “افزایش مالیات” و “اقتصاد مقاومتی” گفت که در هیچ یک از دو نسخه عرضه شده راهکار روشن خروج از بحران اقتصادی جاری دیده نمی‌شود.
به گفته او “اجرای نسخه دولت که در آن رنگ شیطنت سیاسی نیزدیده می‌شود، طبقه متوسط از پای درآمده ایران را ناتوان‌تر از پیش خواهد ساخت. رویکردی که نسخه پیشنهاد رهبر و به مفهومی دیگر قبول اقتصاد ریاضتی مانند طبیعت هر مقاومت دیگری یک حرکت تاخیری است و بدون داشتن شانس پیروزی تنها زمان اعتراف به شکست و یا اعلام آن را طولانی می‌سازد”.
در همین نشست جمشید اسدی هم با اشاره به وضعیت کنونی، اقتصاد ایران را “کمر شکسته” توصیف کرد اما افزود این شکستگی پیش از تحریم‌ها آغاز شده است.
آقای اسدی تصریح کرد: “زمانی که قرار داد یک میلیارد سیصد هزار دلاری به ترک تشریفات تعبیر و به سپاه پاسداران داده شد، هنوز تحریم‌ها اتفاق نیافتاده بود.. تحریم‌ها مزید بر علت شده اما این اتفاقات قبل از تحریم‌ها رخ داده است.”
این استاد اقتصاد همچنین از بی‌توجهی مخالفان به فروپاشی اقتصادی ایران انتقاد کرد و گفت از زمان بر سرکار آمدن احمدی‌نژاد، از دوره اول تا کنون هر سال یک تحریم جدید علیه ایران به تصویب رسیده و همین وضعیت بی‌سابقه‌ای را رقم زده است.
شهریار آهی، تحلیلگر سیاسی هم در سخنان خود با اشاره به بحران اقتصادی در کشور، با مبنا قرار دادن ویژگی‌های یک “اقتصاد سالم” توضیح داد: “ نسبت نقدینگی به تولید ناخالص یک به پنج است. قبل از شروع بحران کنونی ارزی چند ماه پیش، این نسبت یک به یک رسید. یعنی کشور می‌تواند در آستانه تورم آرژانتینی قرار گیرد به این معنا که وقتی غذایی در رستوران سفارش می‌دهید پول را اول بدهید که تا پایان غذا ارزش پول پائین‌تر می‌رود”.
آقای آهی مهم‌ترین مشکل برای اعتماد و سرمایه گذاری را نوسان شاخص‌های اقتصادی دانست. او در عین حال از این نگاه که هدفمند سازی یارانه‌ها را عامل نقدینگی می‌داند انتقاد کرد.
استدلال خامنه‌ای برای جنگ
در ادامه جلسات این روز ۱۲ تن از حاضران در زمینه‌های مختلف سخنرانی کردند. کاوه آهنگری، عضو حزب دمکرات کردستان، مجید محمدی، جامعه‌شناس، علیرضا نوریزاده، روزنامه نگار، محمد جواد اکبرین، پژوهشگر دینی، حسین علیزاده، دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی، جمشید اسدی، تحلیگر اقتصادی هم به ارائه سخنان و نظرات خود پرداختند.
جواد اکبرین در سخنرانی خود با اشاره به استدلال های فقهی جمهوری اسلامی در مورد جنگ گفت نظر فقهی و سیاسی رهبر جمهوری اسلامی در این باره روشن است. او افزود: “آقای خامنه‌ای در مبنای فقهی بر خلاف دیگر فقها، قائل به جهاد ابتدایی است یعنی اگر بقیه فقیهان می گویند فقط جنگ دفاعی جایز است و شیعه تا قبل از ظهور امام دوازدهم، حق شروع جنگ ندارد، آقای خامنه ای می گوید علاوه بر جنگ دفاعی، شروع جنگ هم جایز و مشروع است.”
او ضمن یادآوری سخنرانی چند سال پیش آقای خامنه‌ای که گفته بود “اگر دشمن بیشتر فشار بیاورد در ایران صلح امام حسن اتفاق نخواهد افتاد بلکه حادثه کربلا تکرار خواهد شد” به تشریح اظهارات اخیر وی در مورد جنگ پرداخت و نتیجه گرفت که “تکلیف نظری رهبر اسلامی در مورد جنگ، روشن‌تر از تکلیف عملی جهان در برابر ایران است.”
حسین علیزاده، دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی هم که هشتمین سخنران آزاد جلسه روز آخر بود به جایگاه ایران در تحولات اخیر خاورمیانه اشاره کرد و توضیح داد که تحولات خاورمیانه در سال ۲۰۰۹ از ایران شروع شد. اما در حال حاضر بهار عربی بر ایران تاثیر می‌گذارد. به گفته وی در شرایط فعلی راهی جز “اتحاد برای دمکراسی” وجود ندارد.
کاوه آهنگری،از اعضای حزب دمکرات کردستان هم ضمن تشریح نظرات خود در مورد انتخابات آزاد و تاکید بر “دمکراسی” گفت: “سقوط رژیم و هر نوع انتخاب آزادانه دیگری منجر به دموکراسی نمی‌شود زیرا دموکراسی منش است. ما مشکل در منش داریم. ما چون دمکرات نیستیم متحد نمی‌شویم در حالیکه این اتحاد بوجود نمی‌آید برای دمکراسی تا وقتی که در درون ما این دموکراسی بوجود نیاید.”
گلاله شرفکندی، از اعضای حزب دمکرات کردستان هم در هفتمین سخنرانی جلسه به موضوع زنان پرداخت و راهکارهایی برای مشارکت سیاسی زنان مطرح کرد.
اعتماد سازی عملی، تبعیض مثبت، ارجحیت دادن به مساله برابری و رفع تبعیض، از حاشیه در آوردن مشارکت سیاسی زنان، تخصیص وقت و نیروی کافی جهت تسهیل حضور و مشارکت زنان در زمینه‌های اصلی و پرهیز از قیمومیت گرایی اهم نکاتی بودند که خانم شرفکندی در مورد مشارکت سیاسی زنان بر آن تاکید کرد.
علیرضا نوریزاده، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی از جمله دیگر سخنرانان نشست پایانی کنفرانس بود که به تشریح وضعیت خاورمیانه و تلاش کشورهای غربی برای اپوزیسیون سازی در سوریه پرداخت و ابراز امیدواری کرد که در ایران این تجربه که او آن را “تلخ” توصیف کرد، تکرار نشود.
دکتر باقر پرهام، مترجم پژوهشگر و حوزه جامعه‌شناسی هم با ارسال پیامی، از برگزاری کنفرانس پراگ ابراز خوشحالی کرد و گفت: “کوششی که گروه شما در پیش گرفته است، خوشبختانه حکایت از آن دارد که جمعی از هم میهنان ما به این غفلت آگاهی یافته و درصدد چاره جوئی برای آن و به راه انداختن مبارزه‌ای ملی برای الغای نظام ولایت مطلقۀ فقیه و باز پس گرفتن حق حاکمیت ملت ایران‌اند.”
واکنش وزارت اطلاعات
سومین نشست اتحاد برای دمکراسی در ایران با قرائت بیانیه‌ای توسط محسن سازگارا به پایان رسید. در این بیانیه از جمله آمده است: “ما شایسته انتخاب مدارا در برابر خشونت و خرد در برابر غرایز غیر انسانی و احساسات کور هستیم. بکوشیم تا این بار در دوران گذار ایران به دموکراسی اشتباه نکنیم. آینده از آن ماست و فرهنگ مشترک ما، چراغ ره ما. این چراغ را هر چه پرفروغ‌تر پیش روی خود نگاه داریم تا راه را گم نکنیم.”
با توجه به تداوم این جلسات این سئوال پیش می‌آید که برگزار کنندگان در صدد ایجاد یک نهاد یا تشکل سیاسی هستند؟
فریدون احمدی، از اعضای برگزار کننده این کنفرانس در پاسخ به این سئوال به روز می‌گوید: “ما نمی‌خواهیم یک سازمان یا حزب سیاسی دیگرایجاد کنیم. می‌خواهیم این جمع بستری باشد برای همگرایی نیروهای اپوزیسیون با یک هدف معین سیاسی بر مبنای توافق روی روش تحول سیاسی که آن هم انتخابات آزاد با معیار‌ها و موازین بین المللی است.”
آقای احمدی در مورد نشست بعدی “اتحاد برای پیشبرد دمکراسی که قرار است در استکهلم برگزار شود می‌گوید: “کنفرانس استکهلم به اعتقاد من در میان این نشست‌ها نقطه عطف خواهد بود، به این دلیل که ممکن است در جریان آن نوعی سازمان یابی ایجاد شود. ما در این کنفرانس سعی کردیم از طریق گروه‌های کاری زمینه مشارکت جمعی تری را فراهم سازیم.”
کنفرانس پراگ، چندمین تحرک ایرانیان مخالف وضع موجود در خارج از کشور در سال گذشته بوده است. آخرین نشست در این رابطه مهرماه امسال از سوی اتحاد جمهوری خواهان ایران در شهر کلن آلمان برگزار شده بود.
همزمان با برگزاری کنفرانس پیشبرد اتحاد برای دمکراسی، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی با انتشار بیانیه‌ای، آندسته از افراد را که با برگزاری نشستهایی در خارج از کشور قصد ایجاد اتحاد در بین اپوزیسیون را دارند، وابسته به “سرویس‌های جاسوسی” دانست و ادعا کرد که “دشمنان قسم خورده نظام اسلامی در صدد بر آمدند تا پس از شکست فتنه ۸۸، با دادن تنفس مصنوعی به فتنه آن را احیاء کنند.”
وزارت اطلاعات اشاره‌ای به کنفرانس پراگ نکرده اما با در بیانیه خود با اشاره به نشست‌های پیشین در استکهلم، پاریس، لندن، کلن و واشنگتن، تصریح کرده است که “با نفوذ سردار مدحی در عمق این پروژه، تمامی نقشه‌های شوم سرویس‌های جاسوسی غرب نقش بر آب شد.”
در خاتمه این بیانیه آمده است: “با وجود اختلافات فاحش، به نظر می‌رسد به هیچ وجه اتحادی ولو به صورت ظاهری، بین اپوزیسیون نظام جمهوری اسلامی ایران شکل نخواهد گرفت و در حقیقت این خواب پریشان سرویس‌های اطلاعاتی دشمن تعبیری نخواهد داشت.”
