ناصر ایرانی
رییس کل دادگستری استان تهران سید علیرضا آوایی در جمع قضات دادگستری کرج گفت که باید فرهنگ اعتراف به اشتباه در کشور جا بیفتد. وی افزود درصورت اجحاف در حق مدیران و مسئولان دستگاه های دولتی، دادسرا باید بی هیچ ملاحظه ای برای برگرداندن حق آنان اقدام کند.
برخی از ناظران سخنان رییس کل دادگستری استان تهران را بیشتر در ارتباط با پرونده موسویان دانسته اند. به ویژه که رییس کل دادگستری استان تهران در ادامه تاکید کرده که “مبادا قضات به ضابط ضابطان تبدیل شوند”، و این در حالی است که پیشتر، وزیر اطلاعات طی اظهاراتی موسویان را مجرم شناخته بود.
رجوعی به پرونده دانشجویان
یک تحلیلگر مسایل سیاسی در تهران با اشاره به سخنان اخیر علیرضا آوایی می پرسد: “اعتراف به اشتباه در ارتباط با دانشجویان شکنجه شده امیرکبیر چگونه باید انجام شود؟ آیا اعتراف به اشتباه تنها در ارتباط با مسئولان باید صورت بگیرد؟ آیا برخی مسوولان قضایی، پیش از تبرئه دانشجویان به ضابط ضابطان تبدیل نشده بودند؟”
خانواده های دانشجویان دانشگاه امیرکبیر مجید توکلی، احمد قصابان و احسان منصوری، پیشتر طی نامه ای افشاگرانه خطاب به هاشمی شاهرودی، آنچه را که در زندان بر این سه دانشجو رفته است آشکار کرده بودند. در این نامه که با گذشت ۸۰ روز از بازداشت این سه نفر نوشته شده بود، آزارهای جسمی و روانی وارد شده در زندان بر این سه نفر مورد اشاره قرار گرفته و از قوه قضاییه در خواست پی گیری شده بود.
در این نامه شکنجه های روحی شامل موارد زیر عنوان شده بود: ۱- بازجویی طولانی مدت (۲۴ ساعت مداوم) توسط یک تیم ۷ نفره و نیز بازجویی های گاه و بیگاه شامل نیمه های شب ۲- ارائه اخبار کذب بر دستگیری، ضرب و شتم و آزار اعضای خانواده و همچنین اخباری مبتنی بر بیماری(سکته قلبی) و انتقال اعضای خانواده به بیمارستان ۳- پخش صداهای آزار دهنده در سلول در زمان استراحت به طوری که مانع خوابیدن دانشجویان می شده. ۴- توهین های شدید و سخیف به فرد و اعضای خانواده ۵- اهانت به دانشجویان و رفتار نا مناسب توسط نگهبانان بند ۲۰۹ ۶- تهدید به قتل و ضرب و جرح شدید و تهدید به آزار رساندن به اعضای خانواده ۷- ارائه احکام مجعول مانند حکم اخراج والدین از محل کار، حکم قطعی شلاق ( ۸۰ ضربه ) برای فرد ۸- فرستادن دانشجویان به سلول افراد خطرناک ۹- دادن وعده ی آزادی و تحویل کلیه وسایل دانشجویان دربند و سپس بازگرداندن آنها به سلول انفرادی…
بر اساس نامه های سه دانشجوی نامبرده شکنجه های جسمی نیز شامل موارد زیر بوده است: ۱- ضرب و شتم شدید توسط هفت بازجو به صورت هم زمان که به بیهوشی و انتقال دانشجویان دربند به بهداری بند ۲۰۹ منجر شده. ۲- ضربه به پا ها، بازوها، سینه، پشت و … ضرب و شتم با مشت و لگد به سر و صورت و پا ها به صورتی که در اثر ضربه دانشجویان از روی صندلی سقوط کرده یا به شدت به دیوار برخورد می کردند. ۳- ضربه زدن روی دستبند به صورتی که آثار کبودی و تورم تا هفته ها روی دست آنها بوده است. ۴- نگهداری در سلول هایی با اندازه های کوچک بطوریکه امکان راه رفتن دراز کردن پا در آن نبوده است. ۵- نگهداری در سلول هایی بدون زیر انداز و هیچگونه وسیله دیگری. ۶- اجبار به ایستادن متوالی طولانی مدت (۴۸ ساعت ) ۷- استفاده از کابل و شلاق برای ضرب و شتم ۸- خواباندن دانشجویان روی زمین و اذیت و آزار توسط تیم هفت نفره باز جویی از جمله فشار بر سر و صورت با پا، ایستادن روی پا ها و کمر و نشستن روی پشت و کمر۹- اجبار به ایستادن روی یک پا بصورت متوالی به مدت طولانی ( ۱۸ ساعت ). ۱۰- پرتاب کردن و هل دادن به صورتی که به دیوار برخورد کنند ۱۱- ندادن غذا به مدت ۴۸ ساعت. ۱۲- ضرب و شتم شدید حین انتقال به زندان به صورتی که مسئولان بند ۲۰۹ از تحویل گرفتن فرد اجتناب می کردند. ۱۳- اجبار دانشجویان به خواندن مقالات موهن با صدای بلند به طور مداوم و پس از آن اجبار به نوشتن آن مطالب و مقالات از حفظ ۱۴- ممانعت از ویزیت دانشجویان توسط پزشک بند و استفاده از دارو های مورد نیاز۱۵- اجبار به انجام حرکات طاقت فرسا به مدت طولانی از قبیل نشستن و بلند شدن متوالی، خم شدن و گرفتن مچ پا و …
هر چند درباره شکنجه دانشجویان موارد متعددی تا کنون افشا شده، اما قاضی حسن حداد معاون امنیتی دادستان در گفت و گویی با خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا گفته است: “بند ۲۰۹ زندان اوین یکی از بهترین بازداشتگاه های دنیا است. برخی زندانیان به ما می گویند تا آن ها را به این بند زندان منتقل کنیم. بند ۲۰۹ به هیچ عنوان با زندان های دیگر قابل مقایسه نیست. این بند به صورت کاملا مجهز نگهداری می شود.”
منابع خبری در سالگرد روز 16 آذرروز دانشجو باز هم خبر از بازداشت بیست تا سی دانشجو داده اند. عفو بین الملل اعلام کرد که این عده “بدون تفهیم اتهام، اغلب در تهران و نیز دیگر شهرها” بازداشت شده اند. در همین حال انجمن دفاع از حقوق زندانیان با انتشار بیانیه ای از بی اطلاعی خانواده های دانشجویان بازداشتی از وضعیت فرزندان خود خبر داده است.
آوایی رییس کل دادگستری استان تهران در بخش دیگری از سخنان خود درجمع قضات دادگستری کرج گفته است: “چنان چه قانون فقط برای ضعفا اجرا شده و اغنیا فوق قانون باشند، یاس و بی اعتمادی و عصیان و هنجارشکنی در جامعه رخ خواهد داد”.
باید دید که آیا رییس دادگستری که که از لزوم جا افتادن فرهنگ اعتراف به اشتباه در کشور سخن می گوید و تاکید دارد که “درصورت اجحاف در حق مدیران و مسئولان دستگاه های دولتی، دادسرا باید بی هیچ ملاحظه ای برای برگرداندن حق آنان اقدام کند”، چنین حقی را در مورد “ضعفایی” چون دانشجویان شکنجه شده هم به رسمیت می شناسد؟