وزیر علوم ۲۰ روز پس از رسانهای شدن نامه محمود احمدینژاد که خواستار برکناری روسای دانشگاههای تهران و تربیت مدرس شده بود، عنوان کرد که این نامه را ۵۸ روز قبل از انتشار عمومی، به طور شخصی از رییسجمهور دریافت کرده و “در دیداری صمیمانه” توضیحات لازم را ارائه داده است. کامران دانشجو با تاکید بر اینکه پس از آن تاریخ تاکنون “دستور جدیدی اعم از کتبی یا شفاهی در این رابطه” ابلاغ نشده است، تلویحا از منتفی شدن تصمیم احمدینژاد خبر داده اما در عین حال یادآوری کرده که “ اوامر صادره اجرا میگردد.”
دستور احمدینژاد را جدی بگیریم؟
۲۸ اسفند ماه گذشته مفاد نامهای از محمود احمدینژاد به رسانهها راه یافت که در آن صراحتا خواستار تعویض روسای دانشگاههای تهران و تربیت مدرس شده بود.
رییس دولت در آن نامه با اعتراض به “رویکرد سیاستزده و غیرعلمی و یا احیانا امنیتی” فرهاد رهبر و بیژن رنجبر خطاب به دانشجو نوشته بود: “متاسفانه و بر اساس اطلاعات دقیق در دو دانشگاه مهم، دانشگاه تهران که مادر دانشگاههای کشور و پرافتخارترین آن است و دانشگاه تربیت مدرس که تنها مرکز رسمی تربیت مدرسین کشور است فضای عمومی به گونه ی دیگری مدیریت میشود که نه تنها سازنده نیست، بلکه تا حدودی در نقطه مقابل حرکت عمومی ملت و شئون دانشگاه و دانشگاهیان است.”
احمدینژاد با اشاره به اینکه تذکرات متعددی در چند ماهه اخیر داده افزوده بود حالا که تغییری حاصل نشده، از وزیر علوم انتظار دارد “بدون هر گونه ملاحظه”، “با نصب مدیران آشناتر به ظرافتها و الزامات کار دانشگاهی از مدیران فعلی در محل دیگری” استفاده شود.
10 روز بعد وقتی فرهاد رهبر به تلویزیون رفته بود، مجری از او پرسید که رییس سابق دانشگاه تهران است یا رییس فعلی. رهبر هم تاکید کرد رییس فعلی است و وقتی مجری به انتشار نامه احمدینژاد اشاره کرد، پاسخ داد: “این گونه اخبار را جدی نگیرید.” او به همین اکتفا نکرد و با یادآوری اینکه در دولت احمدینژاد تجربه این نوع اخبار را دارد، به برکناری خود از ریاست سازمان مدیریت و منحل شدن آن سازمان اشاره کرد.
حالا پس از چندین روز تعطیلی و سکوت، دیدار با روسا و هیأت رئیسه دانشگاههای تهران فرصتی شد تا خبرنگاران ماجرا از شخص وزیر علوم جویا شوند. دانشجو در پاسخ، شرح ماوقع را این چنین توضیح داد: “اینجانب نامه مذکور را اول بهمن ۱۳۹۱ یعنی ۵۸ روز قبل از انتشار آن، در حاشیه جلسه هیأت دولت دریافت نمودم و در همان زمان در دیداری صمیمانه با ریاست محترم جمهوری، توضیحات مورد نظر را به استحضار ایشان رساندم و پس از آن تاکنون دستور جدیدی اعم از کتبی یا شفاهی در این رابطه ابلاغ نگردیده است، بدیهی است در چنین مواردی نظرات تبیین میشود اما تصمیم نهایی بر اساس رعایت موازین و سلسله مراتب با رئیس جمهور محترم است و اوامر صادره اجرا میگردد.”
او همچنین خبر داد که رییسجمهور از رسانهایشدن موضوع “مکدر شده و به مسئولین ذیربط تذکر دادهاند.”
نامه مخالفت دوم برای دانشجو
این نخستین بار نیست که کامران دانشجو با نامه از سوی رییسش مورد خطاب قرار گرفته است. تیر ماه ۱۳۹۰ وقتی که وزیر علوم با اشتیاق و حرارت از اسلامی کردن دانشگاهها و تفکیک جنسیتی سخن میگفت، احمدینژاد به جای اینکه با وزیر کابینهاش سخن بگوید نامهای نوشت: “شنیده شده است که در برخی دانشگاه ها، رشته ها و کلاس های تک جنسیتی بدون لحاظ تبعات اعمال میگردد. ضروری است فوری از این اقدامات سطحی و غیر عالمانه جلوگیری شود.”
وزارت علوم که توانسته بود نظر مساعد چند مرجع تقلید و روحانیونی مثل سید احمد خاتمی و یا حتی نمایندگانی مانند علی مطهری را برای این طرح جلب کند، در مقابل نامه احمدینژاد کوتاه آمد و در اطلاعیهای تاکید کرد: “دستور ریاست محترم جمهوری و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی نصبالعین بوده”.با این حال چند ماه دیگر این سیاست را در دستور کار قرار داد تا اقدام احمدینژاد، نمایشی تعبیر و تفسیر شود.
فرهاد رهبر و بیژن رنجبر هم نخستین بار نیست که در معرض برکناری قرار میگیرند. فرهاد رهبر که رکورددار طولانیترین ریاست بر دانشگاه تهران است، زمانی معاون احمدینژاد و آخرین رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی بود. او که با سابقه معاونت اقتصادی وزارت اطلاعات در میان اعتراض دانشگاهیان به ریاست دانشگاه تهران رسید، متهم است شخصا خواستار حمله به کوی دانشگاه در جریان اعتراضات پس از انتخابات ریاستجمهوری 88 شده بود؛ موضوعی که باعث متزلزل شدن جایگاهش نشد اما وقتی در مقابل برکناری باقر لاریجانی از ریاست دانشگاه علوم پزشکی مقاومت کرد، مخالفتش به مذاق رییس دولت خوش نیامد.اصرار بر حفظ یکی از برادران لاریجانی، مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت را هم از کار برکنار کرده بود.
در اوایل مهرماه سال ۱۳۹۱هم و پس از آنکه اسفندیار رحیم مشایی حاضر نشد برای ادامه تحصیل در دانشگاه تربیت مدرس مدرک کارشناسی خود را تحویل دهد و از ادامه تحصیل باز ماند، احتمال برکناری رنجبر، رییس این دانشگاه مطرح شد.
راه همبازی سابق از دولت جدا میشود؟
آیا راه کامران دانشجو هم از محمود احمدینژاد جدا شده است؟ او که به نوشته روزنامه شرق، در حیاط دانشگاه علم و صنعت همبازی محمود احمدینژاد بود و در اینباره گفته بود “احمدینژاد در فوتبال هم کاپیتان ما بود” یا “ما با هم گلکوچک بازی کردیم تا به دولت رسیدیم” چرا پس از ۸ سال با همبازی قدیمیاش به مشکل برخورده است؟ شرق در این باره نوشته است: “دانشجوی اخراجی دانشگاه امپریال کالج لندن، پس از آنکه به دلیل ممنوع الورود شدنش به کشورهای پیمان شینگن، در دانشگاه علم و صنعت و در معیت محمود احمدینژاد مدرک دکترای خود را دریافت کرد. او پس از آن با آغاز دولت نهم وارد استانداری تهران شد و بعد از آن به گفته ناظران سیاسی به عنوان شخص مورد اعتماد احمدینژاد، رییس ستاد انتخابات ریاستجمهوری در سال ۱۳۸۸ شد. دانشجو بعد از انتخابات ریاستجمهوری در قامت وزیر علوم به مجلس معرفی شد و پس از کسب رای اعتماد بالا در مجلس، با حضور اسفندیار رحیم مشایی در وزارت علوم معرفی شد. دانشجو در وزارت علوم روزهای پرحاشیهای را آغاز کرد. دانشجو در ابتدای حضورش در وزارت علوم روزهای پرحاشیهای را طی کرد. به طوریکه رسانهها شبهاتی درباره کیفیت مدرک تحصیلی وی عنوان کردند. چرا که به گفته وبگاه دانشگاه علم و صنعت کامران دانشجو دارای مدرک دکترای هوافضا از دانشگاه منچستر است اما در همان زمان سایت شخصی کامران دانشجو، وی را دارنده مدرک دکترا از دانشگاه منچستر انگلستان دانسته و وبگاه شخصی انگلیسیاش، دانشجو را دارای دکترا از انستیتو سلطنتی علم و تکنولوژی منچسترعنوان کرده بود. پس از شبهات و تناقضاتی که در این خصوص طی روزهای پیش از جلسه رای اعتماد یازدهم شهریور ۸۸ مطرح شده بود، صفحه مربوط به کامران دانشجو در وبگاه دانشگاه علم و صنعت ویرایش شده و نام محل تحصیل کارشناسی ارشد و دکترای وی از منچستر به امپریال کالج لندن تعییر یافت و مقابل مدرک دکترای وی قید شد که دفاع از پایان نامه در ایران صورت پذیرفته است”.
شاید به دلیل همین نزدیکی و رفاقت باشد که وبسایت اصولگرا و منتقد دولت بازتاب چنین تحلیل میکند: “ماجرای برکناری روسای دانشگاه تهران و تربیت مدرس با ژست آزاداندیشی و مقاومت در برابر آن، یک سناریوی هماهنگ تبلیغاتی بین احمدینژاد و کامران دانشجو برای انتخابات است و اینکه در این شرایط آنتن زنده به سرپرست معزول دانشگاه تهران داده شود، این سناریو را جدیتر میکند.”
اما دانشجو یکی دو سالیست که دیگر آن یار نزدیک و موافق سابق نیست. گفته میشود در جریان قهر و خانهنشینی ۱۱ روزه احمدینژاد در فروردین ۱۳۹۰، هم دانشجو منتقد رییس اش بود. در اسفند همان سال، وقتی احمدینژاد توانست به ریاست ۳۰ ساله جاسبی بر دانشگاه آزاد خاتمه بدهد، برادران دانشجو در لابی با مقامی بالاتر از احمدینژاد، فرهاد را به ریاست دانشگاه رساندند و حکم ریاست را نه احمدینژاد که شخص کامران امضا کرد. در مراسم تودیع و معارفه هم وزیر علوم به همراه وحید حقانیان از اعضای دفتر آیتالله خامنهای شرکت کرد تا مشخص شود، احمدینژاد از رییس جدید هم راضی نیست.
البته دانشجو بار دیگر از فرمانبرداری صحبت کرده اما مشخص نیست رییس دولت تا چه اندازه در برکناری دو رییس دانشگاه مصر است. شاید در آن صورت، راه رییس ستاد انتخابات ریاستجمهوری ۸۸ در آستانه انتخابات ۹۲ از دولت جدا شود.