حذف نام بلوچستان از سربرگ برخی اوراق رسمی ادارات دولتی استان سیستان و بلوچستان، از هفته‌ها پیش با انتقادهای گسترده‌ای از سوی کاربران بلوچ در شبکه‌های اجتماعی و برخی نمایندگان مجلس روبرو شده است. هر چند برخی از این ادارات خودداری از درج نام کامل این استان در اسناد رسمی را ناشی از اشتباهات فنی اعلام کرده‌اند اما فعالان می‌گویند تلاش برای حذف نام بلوچستان پیشینه تاریخی دارد و محدود به دوران معاصر نیست.
بحث تغییر نام استان سیستان و بلوچستان و تقسیم این استان از چند سال پیش مطرح بوده اما حذف نام “بلوچستان” از اوراق رسمی برخی ادارات این استان ابتدا از سوی “کمیته امداد امام خمینی” شروع شد اما بعد از مدتی با انتشار توضیحی از سوی این کمیته که این اقدام را یک اشتباه اداری خوانده بود جنجال‌های مربوط به این خبر خوابید.
تا اینکه مدتی بعد محمد سعید اربابی، نماینده ایرانشهر در مجلس خبر داد که علاوه بر کمیته امداد، وبسایت‌های رسمی ادارات دیگری مانند شیلات، پارک علم وفناوری، اداره آب وفاضلاب روستایی استان، فیش ها و اسناد اداری بیمه سلامت ایرانیان نیکشهر و چابهار، بیمه تامین اجتماعی و صندوق بانک قرض الحسنه مهر ایران نیز نام بلوچستان را حذف کرده‌اند.
این نماینده استان سیستان و بلوچستان در مصاحبه با سایت ندای زاهدان توضیح داد تا زمانی که بانیان این اشتباه، نسبت به اصلاح و اثبات خطای خود اقدام نکنند،این اشتباه عمدی تلقی می شود و این افراد در نشر اختلافات قومی مقصر خواهند بود.
استان سیستان و بلوچستان با بیش از دو میلیون نفر جمعیت در جنوب شرقی ایران قرار دارد و با حدود ۱۸۷۵۰۲ کیلومتر مربع وسعت، از پهناور‌ترین استانهای ایران محسوب می‌شود. مرکز این استان زاهدان است و شهرستانهای ایرانشهر، چابهار، خاش، دلگان، زابل، زابلی، زهک، سراوان، سرباز، سیب سوران، کنارک، هیرمند، نیک شهر و میرجاوه از جمله شهرهای آن هستند.
ساکنان این استان را بیشتر سیستانی‌های اهل تشیع و بلوچ‌های اهل تسنن تشکیل می‌دهند.
تعلق امتیازات و سمت‌هایی به سیستانی‌های اهل تشیع در سه دهه گذشته همواره محل انتقاد و مناقشه شهروندان بلوچ اهل سنت این استان بوده است که بر اساس قانون اساسی از بسیاری حقوق ابتدایی خود محروم هستند؛ موضوعی که همواره محل اعتراض روحانیون میانه‌رو سنی مذهب این استان و گروه‌های تندرو مسلح بوده است.
موضوع حذف نام بلوچستان که اخیرا با انتشار اسنادی متعلق به اداره کل بیمه سلامت استان، در شبکه‌های اجتماعی بار دیگر به کانون توجه کاربران بلوچ تبدیل شده، با انتقاداتی هم از سوی برخی امامان جمعه اهل سنت استان سیستان و بلوچستان روبرو شده است.
در همین راستا برخی نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در مجلس مانند یعقوب چدگال، محمد رضا پشنگ، و محمد سعید اربابی با نوشتن نامه به حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی از او خواسته‌اند “جهت رفع کدورت‌ها و ایجاد همدلی پایدار در منطقه با صدور اوامر لازم هویت قوم بلوچ و بلوچستانی را حفظ کند.”
موضوع حذف نام بلوچستان از اوراق رسمی ادارات سیستان و بلوچستان سال گذشته بار دیگر همزمان با طرح موضوع تقسیم این استان با انتقاد شهروندان بلوچ اهل سنت روبرو شد.
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان و از روحانیون با نفوذ استان، با هشدار به وزارت کشور و استانداری و سایر ادارت مربوطه نسبت به حذف نام “بلوچستان”، گفته بود که جامعه بلوچستان “این مسئله را نخواهد پذیرفت که نام بلوچستان از استان حذف شود.”
یک فعال بلوچ از زاهدان به روز می‌گوید: “ریشه حذف تدریجی بلوچ و بلوچستان به دوره حکومت پیشین بر می‌گردد. مهاجرت غیر بلوچ‌ها به منطقه و تغییر نام استان از بلوچستان و سیستان به سیستان و بلوچستان از جمله اقدامات صورت گرفته در دوره پهلوی است.”
به گفته این فعال سیاسی در دوران جمهوری اسلامی نیز وضعیت بلوچ‌ها به لحاظ برخورداری از حقوق شهروندی تغییر نکرده است.
او می‌گوید: “هنوز بلوچ با زبان، پوشش و فرهنگ خاص خود به رسمیت شناخته نشده است و به طور مثال در استانی مانند هرمزگان هیچ تلاشی برای شناسایی جمعیت چشمگیر بلوچ این استان نشده است.”
استان سیستان و بلوچستان با اتکا به آمارهای مربوط به شاخص امید به زندگی از جمله استانهای محروم ایران محسوب می‌شود. این استان در سالهای گذشته با ناآرامی‌های فراوانی روبرو شده و در نتیجه انفجار‌ها و درگیری‌ها میان ناراضیان بلوچ و نیروی انتظامی ده‌ها نظامی و غیر نظامی کشته شده‌اند.
با این همه فعالان بلوچ می‌گویند انتخاب علی اوسط هاشمی، چهره اصلاح‌طلب دولت به عنوان استاندار سیستان و بلوچستان و عملکرد او در این مدت نشان می‌دهد که او خواهان رفع مشکلات سیاسی و اقتصادی این استان است.
