مردم ایران روز گذشته سیاسی ترین شب چهارشنبه سوری در ایران را در میان تدابیر شدید امنیتی برگزار کردند؛ آئینی که از سوی مسولان جمهوری اسلامی “خرافه، فاقد مبنای شرعی و مستلزم فساد” نامیده می شود اما برای مردم، آئینی سنتی و جشنی ملی است که از 1700 سال قبل از میلاد برگزار می شود.
براساس گزارش خبرنگاران “روز” مردم شهرهای مختلف ایران روز گذشته در میان تدابیر شدید امنیتی، آتش برپا کرده و با رقص و شادمانی آئین کهن ایرانی را جشن گرفتند. این مراسم اما در نقاط مختلفی رنگ و بوی سیاسی به خود گرفته و با “شعارهای مرگ بر دیکتاتور و دیکتاتور حیا کن کشورمو رها کن” همراه شد.
در تهران و در برخی مناطق نیز با دخالت موتور سواران و نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد.
تک تیراندازان بر پشت بام ها آمدند
مراسم سنتی دیروز در حالی برگزار شد که سازمان ها و ادارات دولتی از ساعت 2 ظهر تعطیل و تردد موتورسواران در سطح شهر ممنوع شده بود.
اما این تعطیلی صرفا به ادارات دولتی محدود نمی شد، مدارس زودتر از معمول تعطیل شدند و کارمند یک شرکت خصوصی نیز به “روز” می گوید که ساعت 2 به آنها اعلام شده که تعطیل هستند و باید به خانه های خود بروند.
مردمی که برای تردد از موتور استفاده میکنند حق تردد با موتورهایشان را نداشتند اما در مقابل موتور سواران بسیجی در دسته های 10 الی 15 نفره در خیابان های شهر تهران در حرکت بودند.
یک شاهد عینی به “روز” می گوید: دسته های موتور سوار بسیجی مدام در حال ویراژ دادن بودند و هر دسته هم روی دو موتور کپسول آتش نشانی داشتند.
نیروهای نظامی در میادین و خیابان های اصلی شهر مستقر بوده و به گفته خبرنگاران و شاهدان عینی، نوعی حکومت نظامی غیر رسمی و اعلام نشده حاکم بود. خبرنگار “روز” در همین زمینه گزارش داده است: همه نیروها را به صحنه آورده بودند از نیروهای قرارگاه ثارالله، نیروهای نوپو، یگان ویژه و نوجوانان باتوم به دست ، لباس شخصی ها و نیروهای بسیج که هر یک از این نیروها را می توان از روی نوع پوشش آنها تشخیص داد. اما تفاوت عمده ای که روز گذشته با روزهای قبل داشت این بود که در پشت بام های ساختمانهای بلند ولی عصر و انقلاب و نزدیک چهار راه ها تیمهای دو و سه نفره تک تیرانداز مستقر کرده بودند.
پیش از این و در روز 25 بهمن، نوجوانان کم سن و سال به صحنه آورده شدند تا در سرکوب اعتراضات مردمی سهیم باشند، در روز جهانی زن، از ماموران زن استفاده شد و این بار نیز براساس گزارش های خبرنگار “روز” تک تیراندازان بر پشت بام ها آمدند.
یک شاهد عینی نیز به استفاده نیروهای لباس شخصی و نظامی از ماسک طبی اشاره کرده و به “روز” می گوید: دیروز اکثرا نیروها ماسک طبی داشتند و دو سه ماه اخیر این قضیه شروع شده. و این جالب است که سال گذشته در اعتراضات، ما ماسک بر صورت می زدیم که در فیلم ها و عکس هایی که نیروهای نظامی می گیرند شناسایی نشویم اما الان برعکس شده و نیروهای بسیج و نظامی برای اینکه شناخته نشوند ماسک بر صورت می زنند.
جشن و پایکوبی همراه با اعتراض سیاسی
خبرنگاران “روز” گزارش داده اند که هرچند خیابان های اصلی تهران به دلیل حکومت نظامی غیر رسمی به شدت خلوت بوده اما در خیابان های فرعی، مجتمع های مسکونی و کوچه ها، مردم به رقص و شادمانی و پریدن از روی آتش پرداختند.
همزمان برخی ویدئو های که در یوتیوب منتشر شده نشان میدهد که مردم شعارهای “دیکتاتور حیا کن ، کشورم رو رها کن” ، “مرگ بر دیکتاتور” ، “الله اکبر” و “بن علی نوبت سیدعلی” سر میدهند.
در تصویری که منتشر شده، پوستری در بزرگراه مدرس نصب شده که روزی آن نوشته شده است “دیکتاتور به پایان سلام کن”. چنین پوستری پیش از این و در روز یکم اسفند در اتوبان نیایش نصب شده بود.
در ویدئویی دیگر که در یوتیوب منتشر شده مردم، تصویر محمود احمدی نژاد و آیت الله خامنه ای را به آتش می کشند.
در ستارخان مردم بادکنک های سبز به آسمان فرستاده اند و در یوسف آباد سرود “ای ایران” را با هم خوانده اند.
گزارش شاهدان عینی از جنوب شهر تهران نیز حالی از این است که در این منطقه نیز مردم همزمان با برپایی مراسم سنتی شب چهارشنبه سوری، به سر دادن شعار علیه حکومت پرداخته اند.
خبرنگار “روز” گزارش داده نیروهای بسیج برای برخورد با هرگونه اعتراضی به مناطق مرکزی و شمال تهران فرستاده شده بودند اما در مناطق مختلفی درجنوب تهران، صدای الله اکبر و مرگ بر دیکتاتور شنیده می شده است.
برخی گزارش ها نیز از درگیری و پرتاب گاز اشک آور در مناطقی در تهران پارس، هفت حوض و خیابان رودکی تهران خبر داده اند.
“مرگ بر دیکتاتور” شعار مشترکی بود که دیروز علاوه بر تهران، در شهرهای دیگر از جمله اهواز، شیراز ، بوشهر، کرمانشاه، اردبیل، تبریز، سنندج، بروجرد و رشت نیز از سوی مردم سر داده شد. براساس ویدئوهایی که منتشر شده مردم این شهرها نیز در کنار برپایی آئین سنتی شان، اعتراض خود را به حکومت اعلام کردند. در بروجرد مردم شعار میدادند “مبارک ، بن علی، نوبت سید علیست” و “مرگ بر اصل ولایت فقیه”.
در شیراز نیز شعار “نه غزه ، نه لبنان، جانم فدای ایران” سر داده شده است.
از شمار بازداشت شدگان احتمالی خبری در دست نیست. پیش از این علیرضا آوایی، رئیس کل دادگستری استان تهران گفته بود که “متخلفان و مجرمانی که در چهارشنبه سوری بازداشت شوند تا پایان نوروز آزاد نخواهند شد”.
چهارشنبه سوری متفاوت
در سی و دو سال گذشته همیشه شب چهارشنبه سوری محملی برای برخاستن فریاد جوانانی بود که به حکومت و نحوه اداره کشور اعتراض داشتند. علیرغم تهدیدها و فشارهای امنیتی و نظامی و تلاش مسولان جمهوری اسلامی برای به فراموشی سپردن این آئین کهن، اما هر سال که از عمر جمهوری اسلامی گذشت مردم بیشتر به برگزاری این مراسم رغبت نشان دادند و همزمان اعتراض ها نیز بلندتر شد تا سال گذشته که همه واکنش های دولتی و حکومتی و دخالت رهبر جمهوری اسلامی نشان میداد حکومت نگران است که جنبش سبز از میان خاکستر زندان ها و سرکوب ها در این شب باز سر بر آورد.
سال گذشته روحانیون و سخنرانان مذهبی همچون سالهای پیش، شرکت در چهارشنبه سوری را تقبیح کردند و با پخش گفته های آیت الله مطهری فشار خود را برای جلوگیری از شرکت مردم در این مراسم به کار بردند تا سرانجام صدا و سیما اعلام کرد آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی نیز چهارشنبه سوری را “فاقد مبنای شرعی و مستلزم فساد” دانست.اما با همه فشارها و تهدید ها مراسم شب چهارشنبه سوری در ایران برگزار شد.
امسال اما ایران در شرایطی متفاوت، شب چهارشنبه سوری را پشت سر گذاشت. برای اولین بار طی سی دو سال اخیر مسولان حکومت از تقبیح و سخن گفتن علیه مراسم شب چهارشنبه سوری امتناع کردند و مسولان امنیتی و نظامی نوک حمله را به سمت معترضان و جنبش سبز گرفته و مدعی شدند که “ضدانقلاب” قصد سواستفاده از مراسم شب چهارشنبه سوری را دارد.
آیت الله مکارم شیرازی از روحانیون راست گرا جزو معدود کسانی بود که امسال، در انتقاد از مراسم باستانی چهارشنبه سوری، آن را یک “سنت خرافی” توصیف کرد و “اسراف” در مال خواند. این مرجع تقلید بدون آنکه مصادیق “اسراف” در چهارشنبه سوری را نام برد تاکید کرده بود که “کارهایی که در چهارشنبه سوری انجام می شود به جهات مختلف حرمت دارد”.
همزمان اما فرمانده نیروی انتظامی تهران تایید کرده بود که فرزندان او در مراسم چهارشنبه سوری شرکت می کنند.
سردار اسماعیل احمدی مقدم که چند روز پیش در صدا و سیما حاضر بود ، در پاسخ به سئوال مجری برنامه “نگاه یک” مبنی بر اینکه فرزندان وی در چهارشنبه سوری به خیابان می روند ، پاسخ داد: “سعی کردیم که این کار را نکنند اما نتوانستیم و آنها پارسال هم در این مراسم شرکت کردند”.
براساس گزارش خبرنگاران “روز” امسال مسولان جمهوری اسلامی از تبدیل شدن مراسم شب چهارشنبه سوری به صحنه اعتراضات مردمی هراس داشتند و درهمین نیروی انتظامی مردم را تهییج به شادی می کردند که حضورشان رنگ اعتراض سیاسی به خود رنگ اعتراض نگیرد. به عبارت دیگر نیروی انتظامی تلاش داشت مردم را هر چه بیشتر به شادی و پایکوبی بخواند تا مبادا اعتراضی سیاسی از سر گرفته شود.
این در حالیست که طی سالهای گذشته همواره از برگزاری خود مراسم شب چهارشنبه سوری و جشن و پایکوبی مردم، جلوگیری می شد.
دیروز یکی از سه شنبه های اعتراضی بود که از سوی شورای هماهنگی راه سبز امید اعلام شده بود.
ثبت 255 حادثه تا ساعت ده
مدیر کل سازمان آتش نشانی کشور خبر از وقوع 255 حادثه تا ساعت 10 شب گذشته داده و به خبرگزاری فارس گفته است: در مناطق مختلف کلانشهر تهران تا ساعت 22 امشب 255 مورد حادثه اعلام شد که بدون تلفات جانی بود.
جمشید شفیعی گفته است: 136 مورد از این حوادث آتش سوزی سطل زباله، 53 مورد آتش سوزی ضایعات، 25 مورد آتش سوزی در منازل، 23 آتش سوزی فضای سبز، 15 مورد آتش سوزی وسایل نقلیه و 3 مورد انفجار ترقه بوده است و به همین تعداد حادثه مأموران اتش نشانی به مأموریت اعزام شده‌اند و در جریان این حوادث 21 نفر از شهروندان با آسیب جزئی روبه‌رو شدند که 13 نفر آنان به صورت سرپایی مداوا و 8 نفر نیز به مراکز درمانی اعزام شدند.
