تنها یک روز پس از آنکه علاءالدین بروجردی، در دهمین نشست سیاسی “جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی” در 11 تیرماه اعلام کرد “ما نشت نفت در خلیج مکزیک را به روش حزب اللهی برطرف خواهیم کرد”، عملیات مهار آتش نفت شهر که با رمز “یا زهرا” از روز نهم تیرماه آغاز شده بود، در اولین اقدام بی نتیجه ماند.
چاه 24 نفت شهر دو روز پیش اولین دقایق بدون دود و آتش را طی یک ماه اخیر تجربه کرد، اما خاموشی موقت این آتش چندان نپایید که حتی فرصت نوشیدن جرعهای آب خنک را به آتشنشانان بدهد. چرا که تنها بیست دقیقه بعد از آن، باز هم این ستونهای بلند دود و آتش بودند که زمین و آسمان نفت شهر را به هم پیوند میزدند. واین برای کسانی که ماموریتشان مهار این آتش بود یعنی گذراندن شبی دیگر در جوار روشنایی آتش و فردا نیز، روز از نو روزی از نو.
با این وجود دقایقی پس از شروع مجدد آتش سوزی در منطقه، نماینده مردم شهرستانهای قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری ایرنا از روند خوب مهار آتش سوزی در این منطقه خبر داد و گفت: “در چنین شرایطی وجود اشتعال در این چاه به صلاح است و بهتر از این است که مواد نفتی در حال فوران در منطقه سرازیر شود زیرا در این صورت موجب آلودگی ها و مضرات زیست محیطی بیشتری می گردد.”
فرهاد تجری همچنین تصریح کرد: “نیروهای تخصصی مستقر در این منطقه اکنون تسلط کافی بر آتش دارند و می خواهد کار اساسی انجام دهند که هم آتش و هم فوران مواد نفتی را مهار کنند.”
این در حالی است که اولین اقدامات عملی برای مهار این آتش از روز نهم تیر ماه شروع شده است، یعنی درست یک ماه پس آغاز آتش سوزی.
رئیس روابط عمومی شرکت ملی نفت در روز آغاز عملیات مهار آتش این چاه نفتی گفته بود: “پیش بینی می شود تا سه روز آینده آتش سوزی در این چاه به طور کامل مهار شود.”
اما یک روز بعد از این اظهارات، مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران و مسئول مهار فوران چاه 24 نفت شهر تاکید کرد: “در صنعت نفت جهان و بر اساس استانداردهای بین المللی حداقل زمان برای مهار و کنترل فوران این گونه چاه ها 6 ماه است.”
کارشناسان اعزامی به منطقه ضرورت حفاری چاه های انحرافی برای مهار فوران چاه 24 نفت شهر را اجتناب ناپذیر می دانند؛ چرا که به باور آنها با توجه به حجم شعله های آتش و فوران نفت و گاز، بهترین گزینه برای مهار فوران، حفر چاه های انحرافی است. این به معنی نیاز به دو هفته زمان برای مهیا کردن محل استقرار دکل حفاری و انتقال دستگاهها نیاز است.
این در حالی است که بیم ناشی از آسیبهای حاصل از این اتفاق بر محیط زیست شدیدا احساس میشود. در حال حاضر میزان نفت و گاز خروجی از میدان نفت شهر روزانه 8 تا 9 هزار بشکه تخمین زده میشود. این به معنای ورود نزدیک به 300 هزار بشکه مواد نفتی به محیط زیست منطقه تا امروزاست.
در پی وقوع این آتش سوزی اکونیز در گزارشی از افت سوددهی شرکت حفاری شمال در معاملات بورس خبر داد. به گزارش این سایت خبری شرکت حفاری شمال ارزش دکل تخریب شده خود را حدود 15 میلیون دلار عنوان کرده و یادآور شده “برای تامین دستگاهی مشابه آن به 20 میلیون دلار سرمایه گذاری جدید نیاز دارد.”
فعالان بازار بورس هم پیش بینی می کنند با کاهش سرمایه و سود آوری این مجموعه نفتی، ارزش سهام حفاری شمال در بورس با کاهش رو برو شود.
این همه در حالی اتفاق میافتد که بعد از گذشت 37 روز از آغاز آتش سوزی در نفت شهر، اخبار مربوط به این واقعه انعکاس چندانی در خبرگزاریها و رسانههای دولتی کشور در پی نداشته است. با این وجود آلودگی خلیج مکزیک و لکه بزرگ نفتی آن به سوژهای برای رسانههای حکومتی جهت تبلیغ بر ناکارآمدی دولت آمریکا تبدیل شده است. تا آنجا که مقامات ایرانی در چند مورد، بدون اشاره به وضعیت آتش سوزی چاه نفت شهر اعلام کردهاند برای حل معضل خلیج مکزیک آمادگی کامل دارند. علاالدین بروجردی؛، مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران جمعه گذشته در این مورد گفته بود: “ما در دوران جنگ با یک آتش سوزی نفتی مواجه بودیم که آمریکاییها اعلام کردند شما آتش بس بدهید تا ما آتش نفتی را خاموش کنیم اما متخصصان حزب اللهی وارد صحنه شدند و با روش ایرانی آتش را خاموش کردند.”
وی همچنین مدعی شده: “حدود 10 روز پیش همان گروهی که در دوران جنگ آتش را در منطقه نفتی کشورمان خاموش کرده بودند به مجلس آمدند و اعلام آمادگی کردند که میتوانند بحران خلیج مکزیک را برطرف کنند.”
پیش از این نیز فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا سپاه پاسداران از آمادگی این قرارگاه برای حل معضل نفتی خلیج مکزیک خبر داده بود.
این اظهارات در حالی مطرح می شود که این روزها مسوولان ایرانی نیز به مانند آمریکاییها در سوی دیگر جهان با مشکلی مشابه دست به گریبان هستند که ابعاد آن هیچ تشابهی با بحران خلیج مکزیک ندارد.
بنا بر آمارهای موجود، روز سوم ماه مه، تنها دو هفته پس از نشت نفت، ابعاد تقریبی لکه نفتی خلیج مکزیک۷۰ مایل در ۱۳۰ مایل (۱۱۲ کیلومتر در ۲۰۹ کیلومتر) معادل ۹۱۰۰ مایل مربع (۲۳۵۶۸ کیلومتر مربع) تخمین زده شده است. یعنی چیزی در حدود مساحت کل استان کرمانشاه. استانی که چاه شماره 24 نفت شهر در منتهی الیه غربی آن از ماه گذشته در حال سوختن است. البته گستردگی لکه نفتی خلیج مکزیک با گذشت بیش از یک ماه و نیم از شروع نشت نفت به چندین برابر این ابعاد رسیده است. نرخ نشت نفت نیز در خلیج مکزیک توسط برخی از کارشناسان بین المللی حداکثر ۶۰۰۰۰ بشکه (20 میلیون لیتر) در روز اعلام شده است. از آنجا که محل این چاه در ارتفاع ۱۵۲۴ متر زیر سطح قرار دارد دسترسی و تلاشها برای اجرای عملیات بر روی چاه با مشکلاتی مواجه بوده است. نگاهی کوتاه به ابعاد معضل خلیج مکزیک نشان میدهد آمریکاییها کاری بس دشوارتر در حل این مشکل در قیاس با دولت ایران که باید یک آتش سوزی را در عمق 555 متری سطح زمین و در خشکی مهار کنند، پیش رو دارند.
سایت تابناک، نزدیک به محسن رضایی پنجم تیرماه جاری در مورد آتش سوزی چاه نفت شهر، با انتقاد از بی توجهی مسوولین دولتی به این بحران و اشاره به بازدیدهای مکرر باراک اوباما از خلیج مکزیک نوشت: ”این در حالی است که رئیس جمهور کشورمان و معاونانش نه تنها واکنش قابل ذکری به این مساله نشان ندادهاند، بلکه هیچ صحبت و اظهار نظری که نشان از دغدغه و نگرانی ایشان برای این حادثه باشد، عنوان نشده است.”
سیاهی دود و داغی شعلههای آتش نفت شهرنیز تا کنون نتوانسته نگاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی را به خود جلب کند؛به همین دلیل وکلای مجلس هیچ کدام از مقامات مسوول را به پاسخگویی فرانخواندهاند. حسین سبحانی‌نیا عضو هیات رئیسه مجلس نیز دیروز در حالی از اعلام وصول سووال 39 نماینده از وزیر نفت خبر داد که در این سووال هیچ اشارهای به ادامه بیوقفه آتش سوزی وتخریب محیط زیست در میدان نفت شهر نشده است.
