هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
P.O.Box 94000 creteil cedex
France10014
یادداشت های روزانه نیما
به اهتمام: عبدالرضا رضایی نیا
128 ص، تهران: انتشارات سوره مهر، 1386، چاپ اول
این یادداشت ها، نوشته های دهه پایانی عمر «نیما یوشیج» است؛ از تیرماه 1329 تا آذرماه 1338 خورشیدی، یعنی یک ماه مانده به سفر ابدی نیما در شصت و دو سالگی. این یادداشت ها از ارزش بسیاری در شناسایی شعر، اندیشه و شخصیت «نیما» برخوردارند. حتی می توان آنها را تبصره ای قاطع و انکارناپذیر بر تمام شعرها و نوشته های پیشین «نیما» دانست؛ تبصره ای که در روشن ساختن نقاط تاریک و زوایای مبهم آن شعرها کارساز خواهد بود و به گونه ای به توضیح و حتی تصحیح آنها می پردازد.
فرهنگ افسانه های مردم ایران: جلد نوزدهم
به کوشش: علی اشرف درویشیان، رضا خندان (مهابادی)
638 ص، تهران: انتشارات کتاب و فرهنگ، 1386، چاپ اول
مجموعه ارزشمند «فرهنگ افسانه های مردم ایران»، حاصل سال ها زحمت و تلاش دو نویسنده و پژوهشگر پر کار و متعهد فرهنگ مردم ایران است. این مجموعه عظیم که در آن افسانه ها و قصه های مردم مناطق گوناگون ایران گردآوری و تدوین شده، آیینه تمام نمایی از آداب و رسوم، زندگی و فرهنگ اجتماعی اقوام مختلفی است که در سرزمین پهناور ما زندگی می کنند. جلد نوزدهم «فرهنگ افسانه های مردم ایران»، شامل 85 افسانه است که عناوین آنها با حروف س، ش، ص، ط، ع، غ، ف، ق، ک، گ، ل، م، ن، ه، و، ی شروع می شود و از زبان مردم مناطق مختلف ایران، با نثری زیبا و دلنشین روایت می گردد.
فوت کوزه گری (مثل های فارسی و داستان های آن/ مجموعه دو جلدی)
پدیدآورنده: مصطفی رحماندوست
با همکاری: متین پدرامی، مرجان کشاورزی، آذر رضایی
1186 ص، تهران: انتشارات مدرسه، 1386، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از ضرب المثل های فارسی همراه با منشاء و ریشه آنها و کاربردشان در میان مردم کوچه و بازار است. این مجموعه برای استفاده نوجوانان ایرانی و آشنایی آنها با این ضرب المثل ها گردآوری و تدوین گردیده است. از این رو، مثل هایی که دیگر زمان آن ها گذشته و کاربردی برای نوجوانان امروز ندارند، حذف شده است. از طرف دیگر سعی شده که آنچه در این کتاب می آید، باری از ایهام و طنز داشته باشد و از آوردن نصیحت و حکمت کسل کننده و ملال آور پرهیز شود. شیوه توضیح مثل ها نیز جذاب و شیرین است و برای نوجوانان خسته کننده نیست. علاوه بر این، برای مثل هایی که مشابهی دارند، مشابه آنها نیز آورده شده است. همچنین در مواردی که مثل ها، معناها، تعریف ها و کاربردهای متفاوتی دارند، تفاوت کاربردها نیز همراه هر مثل قید گردیده است.
سال های بحرانی نسل ما: خاطرات مهندس رحمت الله مقدم مراغه ای
950 ص، تهران: نشر علم، 1386، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از خاطرات سیاسی و اجتماعی «رحمت الله مقدم مراغه ای» است. او که در سال 1300 خورشیدی متولد شد، پس از پایان تحصیلات دبیرستانی در تهران، به تحصیل در علوم جغرافیایی و روزنامه نگاری در پاریس ادامه داد. در مراجعت به ایران ضمن فعالیت های گوناگون اداری، در دوره بیستم مجلس شورای ملی، به نمایندگی مجلس از شهرستان «میاندوآب» انتخاب شد. نطق ها و انتقادات شدید او در مجلس بیستم مورد استقبال مردم قرار گرفت؛ مجلسی که سرانجام منحل گردید. «مقدم مراغه ای» در مبارزات آزادیخواهانه ملت ایران با عنوان دبیر «نهضت رادیکال ایران»، عضو هیئت مدیره موقت «کانون نویسندگان ایران» و عضو هیئت اجرایی «جمعیت طرفداران آزادی و حقوق بشر»، چهره ای سرشناس بود. او بعد از پیروزی انقلاب به استانداری آذربایجان شرقی رسید و در انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی، به نمایندگی مجلس خبرگان از آذربایجان انتخاب شد. خاطرات او، تصویرگر گوشه های جالب و خواندنی از تاریخ هشتاد سال اخیر ایران و حوادث سیاسی و اجتماعی و شخصیت های سیاسی آن است.
چکیده های ایران شناسی/ به زبان فرانسه: جلد 28(سال 1384-1383)
بنیانگذار: شارل هانری دوفوشه کور
مدیر: رمی بوشارلا
سردبیر تهران: دومینیک ترابی
سردبیر پاریس: پوپک رفیعی نژاد
317 ص، تهران: انتشارات معین، 2007، چاپ اول
نشریه «چکیده های ایران شناسی» به همت انجمن ایران شناسی فرانسه در تهران به عنوان ضمیمه سالیانه Studia Iranica در پاریس منتشر می شود. این نشریه به کتاب شناسی گزیده و انتقادی پرداخته و از پژوهش های مربوط به همه زمینه های فرهنگ و تمدن ایرانی از آغاز تا امروز خوانندگان را آگاه می سازد. این آثار از میان انتشارات سال پیش انتخاب شده و پس از بررسی توسط پژوهشگران مورد نقد قرار گرفته است. شماره 28 این نشریه ( به زبان فرانسه) به بررسی آثاری می پردازد که در سال 2005 میلادی (دی ماه 1383 تا دی ماه 1384) به چاپ رسیده، و یا تاریخ چاپ آنها به بیش از این سال باز می گردد ولی پیش از این فرصت بررسی آنها دست نداده است.
مثنوی معنوی از نگاهی دیگر
نویسنده: سید علی محمد سجادی
531 ص، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1386، چاپ اول
آن گونه که علامه فقید «بدیع الزمان فروزانفر» تصریح می کند: «مثنوی مانند دیگر کتب به ابواب و فصول قسمت نشده و از حیث نظم و ترتیب، اسلوبی مانند قرآن کریم دارد که معارف و اصول عقاید و قواعد فقه و احکام و نصایح، پشتاپشت در آن مذکور و مطابق حکمت الهی به هم آمیخته است و مانند کتاب آفرینش نظمی به خود مخصوص دارد و تابع سنن و آیین های مصنفان و مؤلفان کتب عادی و معمولی نیست. از این رو افکار فلسفی و اصول تصوف و مبانی علوم اسلامی در مثنوی پراکنده و متفرق است و فی المثل ممکن است مطلبی به نحو اجمال در دفتر اول ذکر شود و تفصیل آن در دفتر دیگر و یا مواضع مختلف بیاید و تا آنگاه که نظر مولانا در همه موارد پشت سر هم قرار نگیرد، بالطبع فهم آن مطالب از روی شمول و احاطه میسر نمی شود.» نویسنده «مثنوی معنوی از نگاهی دیگر» به بازخوانی اثر بزرگ «مولوی» از این دیدگاه پرداخته و پیوستگی های مفاهیم و اندیشه های اساسی در «مثنوی» را نشان داده است. او سعی کرده است تا گسستگی ها را نشان دهد، دلیل آن را ذکر، و حلقه های اتصال را در«مثنوی» معین کند. به این ترتیب، این کتاب تصویری کلی از «مثنوی» به صورت مجموعه ای واحد که دارای اجزاء متناسب و متعادلی است، ارائه می کند.
معرفت جاویدان: مجموعه مقالات فارسی دکتر سید حسین نصر/سه جلد
به اهتمام: دکتر سید حسن حسینی
1693 ص، تهران: انتشارات مهر نیوشا، 1386، چاپ اول
آثار و اندیشه های «دکتر سید حسین نصر» به طور عمده، مربوط به هویت معنوی اسلام و تشیع و وضعیت کنونی آن دو در جهان امروز و نیاز انسان معاصر به آنهاست. «معرفت جاویدان»، مجموعه مقالات «دکتر نصر» است که از سال 1332 خورشیدی تا سال گذشته (1385)، به زبان فارسی در ایران و آمریکا نوشته شده است. ویراستار این مجموعه، فهرست آثار این متفکر برجسته مسلمان را نیز تهیه کرده و ضمیمه کتاب نموده است. مقالات کتاب در قالب دوازده فصل با این عناوین تدوین شده است: 1- مطالعات اسلامی و ادیان تطبیقی، 2- تصوف، عرفان و هنر سنتی، 3- فلسفه اسلامی و مباحث فلسفی، 4- مباحث علمی و تاریخ علوم (1)، 5- بزرگان تفکر اسلامی، 6- ایران و فرهنگ آن، 7- دانشمندان معاصر، 8- سنت، تجدد و بحران دنیای معاصر، 9- فلسفه، تصوف و هنر، 10- مباحث علمی و تاریخ علوم (2)، 11- مقدمه و نقد بر کتب گوناگون، 12- ترجمه از انگلیسی و فرانسه. جلد سوم این مجموعه به ترجمه زندگی نامه خود نوشت «دکتر نصر»، فهرست تفصیلی آثار او و گزیده ای از تصویرها اختصاص دارد.
کمال الدین بهزاد
نویسنده: یعقوب آژند
128 ص، جلد نرم، تهران: شرکت سهامی کتاب های جیبی، 1386، چاپ اول
این کتاب از مجموعه «مفاخر هنر ایران»، به معرفی زندگی و آثار نگارگر برجسته ایرانی، «کمال الدین بهزاد» می پردازد. نویسنده در بررسی خود درباره «بهزاد»، پایه کار را بر مبنای آخرین دستاوردهای پژوهشی جهان و بالاتر از همه، منابع اصلی روزگار این هنرمند بزرگ گذاشته است. تلاش او در این پژوهش، پیش رو نهادن صحیح ترین اطلاعات درباره «بهزاد» است. او سعی کرده است تا با به تصویر کشیدن محیط زندگی «بهزاد» که سرشار از دگرگونی های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی بود، تاثیر این عوامل را در نقاشی و آثار «بهزاد» نشان دهد. علاوه بر آن به کارگاه هنری کتابخانه سلطنتی تیموریان در مرحله دوم مکتب هرات که «بهزاد» ریاست آن را به عهده داشت، پرداخته شده و شاگردان «بهزاد» در چارچوب این کارگاه مورد توجه قرار گرفته اند.