همزمان با انتشار خبر جنجالی توافق ایران و آرژانتین برای حل مشکل انفجار آمپا روبرتو گارسیا موریتان، معاون پیشین وزارت خارجه آن کشور بین سال های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۸، توضیحاتی را درخصوص تغییر موضع کیرشنر در قبال ایران بیان کرد. گارسیا موریتان گفت که در زمان صدارت نستور، دولت جمهوری اسلامی پیشنهاد معامله ای شبیه به معامله کنونی را داده بود، ولی آرژانتین آن را رد کرد.
گارسیا موریتان در بحبوحه جنجال به راه افتاده بر سر پیش نویش غیررسمی توافق نامه ای که کیرشنر قصد دارد طی هفته های آینده آن را در کنگره به تصویب برساند، خاطرنشان ساخت که ایران پیش از این توافق نامه ای را مطرح کرده بود که “شامل ۹ بخش و بسیار شبیه به توافق نامه فعلی بود”
در آن زمان، کیرشنر توافق نامه را رد کرد، زیرا “در آن هیچ گونه نشانه ای از همکاری ایران با دستگاه قضایی آرژانتین دیده نمی شد”.
او افزود: “در آن زمان مسأله مهم این بود که ایران نیت خود را برای همکاری نشان دهد و به کمیسیون تحقیق پاسخگو باشد. اینکه ایران تمایلی به همکاری با دستگاه قضایی آرژانتین نداشت، راه پیشرفت در هر زمینه دیگری را بست.”
رییس جمهور آرژانتین در اواخر ماه ژانویه از یک توافق بسیار خبرساز با ایران سخن گفت تا بلکه ماجرای سوءقصد آمیا [مرکز همیاری یهودیان]، که دادگستری آرژانیتن مقامات فعلی و پیشین جمهوری اسلامی را مسؤول آن می داند، از بن بست خارج شود. حکومت تهران که هولوکاست را نفی می کند و سوءقصد آمیا را توطئه ای ازسوی اسراییل می داند، همواره از همکاری دراین زمینه طفره رفته، ولی طی ماه های اخیر مسؤولان دو کشور به پیش نویس توافق نامه ای دست یافته اند؛ این روابط همچنین منجر به سفر قاضی و دادستان کل آرژانتین به ایران شد تا در چارچوب یک “کمیته حقیقت یاب”، متشکل از نمایندگان دو کشور، سؤالاتی را از برخی مسؤولان ایرانی بپرسد.
توافق نامه مورد بحث ازسوی “هیأت انجمن های اسراییلی در آرژانتین”، “مرکز همیاری یهودیان” و خانواده های قربانیان سوءقصد، که در سال ۱۹۹۴ منجر به مرگ ۸۵ نفر شد، مورد مخالفت قرار گرفت. این درحالی است که مخالفان براین باورند که پشت این توافق نامه صرفاً منافع بازرگانی لحاظ شده و حاکمیت مردم درنظر گرفته نشده است.
با این حال، تصمیم دولت حداکثر کافی را برای تصویب در مجلس به دست آورده و در جناح ایران نیز شرایط برای مطروحه شدن این توافق نامه مناسب است.
گارسیا موریتان دراین خصوص گفت: “هر دو جناح به این مسأله واقف اند که رعایت هر ۹ بخش این توافق نامه بسیار مشکل خواهد بود. درواقع ممکن است برخی مسایل بر تحقیقاتی که درحال انجام اند تأثیر بگذارند.”
آلبرتو فرناندز، رییس سابق کابینه، اظهارات گارسیا موریتان را به روزنامه کلارین تأیید کرد و همچنین اظهار داشت که در زمان ریاست رافائل بیلسا در وزارت خارجه “ایران پیشنهاد آغاز مذاکرات با آرژانتین را مطرح کرده بود. درخواست اولیه آنها همیشه یک چیز بود؛ اینکه پای دستگاه قضایی آرژانتین در ماجرا نباشد. ولی کیرشنر این موضوع را رد کرد، زیرا او خواستار آن بود که متهمان ابتدا باید به قوانین اینجا پایبند باشند و به دادگستری کشور ما پاسخ دهند”.
در سال ۲۰۰۳ در اوایل دوره صدارت نستور کیرشنر و بیلسا این ایده مطرح شد که دادگاه در کشور ثالثی انجام شود، ولی سپس کریستینا از انجام آن شانه خالی کرد.
فرناندز معتقد است که تغییر در مواضع دولت “درواقع تلاش برای جذب سرمایه گذاران جدید و ورود آنها به کشور است”.
روز گذشته هکتور تیمرمان اعلام کرد که “حتی اگر توافق نامه هم به نتیجه نرسد، همه چیز به مانند قبل خواهد بود”. سخن او بدین معنی است که تلاش برای خروج از بن بست ادامه خواهد داشت و حتی در صورت شکست مشکل جدیدی ایجاد نخواهد شد.
پس از سخنرانی پرهیاهوی وزیر خارجه در کنگره که به دفاع از این توافق نامه پرداخت، اکنون دولت امیدوار است که این توافق نامه روز پنج شنبه با رأی اکثریت در سنا تصویب شود و در تاریخ ۲۷ فوریه نیز به تأیید نمایندگان برسد.
منبع: کلارین، ۱۸ فوریه
