محبوبه نیکنهاد
اگرچه با پایان مهلت یک هفتهای طراحان سؤال از رئیس جمهور، قرار بود دیروز این سؤال به رئیس مجلس ارائه و اعلام وصول شود، اما همانطور که پیشبینی میشد، هیات رئیسه پس از دریافت اسامی امضاکنندگان، به سرعت تعدادی از آنها را منصرف کرد تا امضاهای طرح از حدنصاب بیفتد و در نتیجه از احضار احمدینژاد به مجلس جلوگیری شود.
بیش از 80 نماینده مجلس هشتم پس از مشاهده بیاعتنایی احمدینژاد به درخواست مجلس برای برخورد با مشایی، در اقدامی که در تاریخ جمهوری اسلامی بیسابقه است، به سؤال از وی درباره اظهارات و مواضع معاونش پرداخته و خواستار آن شده بودند که احمدینژاد درباره مواضع مشایی در خصوص اسرائیل، حاکمیت اسلام و نیز برخی مسائل قومیتی به مجلس توضیح دهد.
اما همانطور که پیشتر کارشناسان و صاحبنظران آگاه به روابط درونی اصولگرایان پیشبینی کرده بودند، سؤال از رئیسجمهور در اولین گام برای طرح رسمی، با دیوار هیات رئیسه برخورد کرد و با کارشناسی محمدرضا باهنر روبهرو شد.
علی مطهری، فرزند آیتالله مطهری و نماینده اصولگرای تهران که طراح اصلی سؤال از احمدینژاد بود، دیروز پس از جلسه علنی مجلس با عصبانیت در جمع خبرنگاران پارلمانی حضور یافت تا اعلام کند که هنوز از کسانی که امضای خود را پس گرفتهاند، خبر ندارد و تاکید کند که طرح سؤال دوباره مطرح خواهد شد.
مطهری که تاکنون تجربه نمایندگی نداشته، در زمان امضا گرفتن از نمایندگان، از آنها “قول شفاهی” هم گرفته بود که امضای خود را پس نگیرند.
جالب اینجاست که نمایندگان باسابقهای همچون احمد توکلی و نزدیکان او هم، با آنکه دقیقا چند روز قبل تجربه پس گرفته شدن 75 امضا از 80 امضای طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش را با چشم خود دیده بودند، باز هم به جدی شدن این طرح دل بسته بودند.
این در حالی بود که باهنر چند روز پیش صراحتا اعلام کرده بود که طرح سؤال از احمدینژاد به صحن علنی نخواهد رسید و رسمیت نخواهد یافت. وی در این باره گفته بود: “بعید میدانم این روند تبدیل به یک سوال رسمی و منجر به حضور رییسجمهور در مجلس شود.“
در هرحال این بار هم حمایتهای نه چندان پشت پرده رهبران طیف اصولگرا در مجلس، احمدینژاد را نجات داد و خیال برخی از حامیان او را نیز که رفته رفته طرح سؤال را جدی گرفته و دست به تخریب علی مطهری و هشدار نسبت به تبعات سؤال از رئیسجمهور زده بودند، راحت کرد.
امضاهایی که شفاها پس گرفته شد
در حالی که طرح سؤال از رئیسجمهور در آغاز جلسه علنی دیروز مجلس به هیات رئیسه ارائه شد، اما طراحان آن به خیال اینکه این طرح نیز به روال همیشگی در پایان جلسه “اعلام وصول” خواهد شد تا در دستور قرار گیرد، تا پایان جلسه صبر کردند.
اما پس از آنکه منشی هیات رئیسه این طرح را اعلام وصول نکرد و زمزمههای مبنی بر اعمال نفوذ باهنر نایبرئیس مجلس علیه این طرح در بین نمایندگان پیچید، کواکبیان نماینده سمنان به رئیس مجلس تذکر آییننامهای داد و از وی پرسید که: چرا طرح سؤال از رئیسجمهور را اعلام وصول نکردهاید؟
وی افزود: “طرح سوال از رییسجمهوری با امضای بیش از ۸۰نماینده چند روز است که به هیات رئیسه تقدیم شده است و امضای این طرح، مسئلهای جریانی و خطی نبود، بلکه موضوع به یکی از معاونان رییسجمهوری بازمیگردد. برخی نمایندگان میگویند که باهنر مانع از اعلام وصول این طرح است و گفته میشود که برخی از نمایندگان امضاهای خود را پس گرفته اند.”
نماینده سمنان سپس از رییس مجلس خواست تا اگر نمایندگان امضاهای خود را پس گرفتهاند، به طور رسمی اسامی آنان اعلام شود. اما در پاسخ به وی، لاریجانی ادعا کرد که تعداد امضاهای این طرح کمتر از حدنصاب 72 نماینده است که برای همین اعلام وصول نشده و به محض افزایش امضاها تا حد نصاب، طرح وصول میشود.
لاریجانی خاطرنشان کرد: “این طرح تنها چند ساعت قبل در اختیار ما قرار گرفت” او در عین حال افزود: “از دیروز تا به امروز برخی از نمایندگان گفتهاند که مایل نیستند که در شرایط فعلی سئوال انجام شود. ما هم نمیتوانیم نظر یک طرف را بگیریم… هیچ مشکلی در کار آقای باهنر نیست. ایشان فقط وقتی برخی از افراد که اعلام کردند که نمیخواهند اسامی آنان در سوال باشد، مساله را بررسی کرد که آیا نظر آنان همین است یا نه؟”
فضاسازی باهنر
بعد از سخنان تناقضآمیز لاریجانی،مطهری، طراح اصلی سؤال از احمدینژاد، دقایقی بعد در جمع خبرنگاران پارلمانی، باهنر را متهم کرد که: “با فضاسازی مانع از اعلام وصول سؤال از رئیسجمهور شده است.“
مطهری به ادعای باهنر مبنی بر پس گرفته شدن 20 امضا اشاره کرد و گفت که فقط سه نماینده به او مراجعه کرده و امضای خود را پس گرفتهاند؛ حال آنکه طرح با 81 امضا تقدیم رئیس مجلس شده و حداکثر امضاهای آن به 78 عدد رسیده که همچنان بالاتر از حدنصاب 72 تایی است و لذا طرح باید اعلام وصول شود.
این نماینده اصولگرا، اقدام هیات رئیسه را غیرقانونی دانست و گفت که اگر کسی پس از امضا کردن، قصد پس گرفتن آن را دارد، باید پس از اعلام وصول طرح به این کار اقدام کند. مطهری از این هم فراتر رفت و نسبت به صداقت رئیس مجلس هشتم در ادعایش نیز تردید کرد و گفت: “هنوز هم از پس گرفتن امضای امضاکنندگان طرح سئوال مطمئن نیستم.“
اما در واکنش به انتقادات علی مطهری، تعدادی از نمایندگان حامی احمدینژاد در گوشه و کنار راهروهای مجلس به مصاحبه علیه طرح سؤال از رئیس جمهور پرداختند و با تمجید از عملکرد هیات رئیسه، گفتند که “این طرح از اول هم به مصلحت نبود” و “این طرح هیچ وقت حدنصاب نداشت!“
بدین ترتیب ورق برگشت و خیال گروهی از اصولگرایان که تصور میکردند در دوره حاکمیت یکدست هم بدون هماهنگی با رهبران این جریان، میتوان انتقاد از دولت را به حدی از جدیت رساند که رئیسجمهور به مجلس احضار شود، نقش بر آب شد.