مارک دائو
وزیر نفت ایران روز چهاشنبه در وین اعلام کرد که کشورش برای شرکت های نفتی آمریکایی هیچ محدودیتی تعیین نکرده. پس از توافق هسته ای، این نشانه دیگری از آرام شدن وضعیت میان تهران و واشنگتن است.
آیا پس از آب شدن یخ روابط، اکنون دوران ماه عسل فرا رسیده؟ از زمان توافق هسته ای میان تهران و گروه شش کشور در ژنو، نشانه هایی دایر بر بهبودی روابط ازسوی هر دو طرف مشاهده شده.
اینکه ایران به طور رسمی در را به روی شرکت های بزرگ نفتی آمریکایی نیمه باز گذاشته، آخرین مورد از این دست است. بیژن زنگنه، وزیر نفت جدید ایران، شخصاً این موضوع را در حاشیه نشست سازمان اوپک به مطبوعات اعلام کرد.
وی در راستای گفته خود مبنی بر اینکه “کشورش خیلی زود با تمام توان به تولید بازخواهد گشت” در پاسخ به این سؤال که تهران با چه شرکت هایی قصد دارد همکاری های خود را مجدداً آغاز کند گفت: “ابتدا شرکت های بزرگ اروپایی، از جمله توتال.” او سپس با ذکر نام دو شرکت آمریکایی، “کونوکو فیلیپس”، متخصص در صادرات و تولید هیدروکربن، و “چورون”، دومین شرکت بزرگ نفتی آمریکا، اظهار کرد که هیچ محدودیتی برای شرکت های آمریکایی وجود نخواهد داشت.
این برای اولین بار در تاریخ حکومت جمهوری اسلامی است که یک مسئول ایرانی با ذکر نام شرکت های بزرگ آمریکایی از آنها برای سرمایه گذاری در حوزه های نفتی ایران دعوت بعمل می آورد. حتی می توان اذعان داشت که انقلابی برای حکومت این کشور از زمان تأسیس اش در سال ۱۹۷۹ روی داده، چرا که خصومت با “شیطان بزرگ” بخش اعظمی از هویت حکومت تهران را تشکیل می دهد.
تماس های غیرمستقیم
بیژن زنگنه، تکنوکراتی که ازسوی رییس جمهور حسن روحانی بجای یکی از اعضای سابق سپاه پاسداران به عنوان وزیر نفت تعیین گردید، همچنین در اواخر ماه نوامبر به فایننشیال تایمز اظهار داشت که کشورش مذاکرات با شرکت های غربی را آغاز کرده است. او همچنین خاطرنشان کرد که شخصاً با نمایندگان شرکت های اروپایی دیدار کرده و تماس های غیرمستقیمی نیز با شرکت های نفتی آمریکا انجام داده.
گروه نفتی “کونوکو فیلیپس” در تماس با وال استریت ژورنال از اظهارنظر در مورد گفته های مسئول ایرانی خودداری ورزید. شرکت “چورون” نیز به نوبه خود گفت که “براساس قوانین آمریکا عمل خواهد کرد و با ایران وارد مذاکرات خصوصی نشده است”.
حساسیت موضوع و منافع مورد بحث به خوبی توضیح دهنده این سکوت و بدگمانی است. زیرا درحقیقت، علی رغم توافق ژنو، لغو تحریم های نفتی علیه ایران هنوز در دستور کار قرار ندارد. ولی در صورتی که ایران طی شش ماه آینده به تمامی مفاد توافق نامه مقدماتی عمل کند، مذاکرات جدیدی آغاز خواهد گردید و عقد یک توافق نامه جامع قابل پیش بینی خواهد بود و بدین ترتیب تمامی تحریم ها لغو خواهند شد.
درحال حاضر، شرکت های آمریکایی که از سال های ۱۹۹۰ و شرکت های اروپایی که از سال ۲۰۱۰ از انجام معامله با ایران منع شده اند، این مجوز را به دست آورده اند که در این کشور سرمایه گذاری انجام دهند و با تهران قراردادهای بهره برداری، صادرات، و تولید منعقد کنند.
منبع: فرانس ۲۴، ۸ دسامبر
