زلمای خلیل زاد
از آنجا که برنامه هسته ای ایران یک تهدید غیرقابل قبول است، شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه دیگری را بر ضد ایران به تصویب رسانده است. نقض قطعنامه های شورای امنیت توسط ایران نه تنها ادامه دارد، بلکه تشدید یافته است. ایران بجای اینکه فعالیت های حساس تکثیر و گسترش سلاح های خود را به حال تعلیق درآورد، امری که خواسته شورای امنیت است، به طور قابل توجهی تعداد سانتریفیوژهای فعال خود را افزایش داده و در حال ساخت نسل جدید سانتریفیوژهایی است که یکی از آنها را با سوخت هسته ای آزمایش کرده است.
یکبار دیگر ایران راهی را که دنیا به آن امیدوار بود، انتخاب نکرد؛ یکبار دیگر شورای امنیت چاره ای جزء عمل ندارد. امنیت یک منطقه بسیار مهم جهان و اعتبار شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی در خطر است و در عین حال این نهادهای بین المللی تلاش می کنند ایران را به تعهدات خود در قبال معاهدۀ منع گسترش سلاح های اتمی پایبند نگه دارند.
جدیدترین گزارش آژانس اتمی حاکی از آن است که ایران به تعهد خود در خصوص افشای کامل برنامه گذشته تسلیحات اتمی خود عمل نکرده است. گزارش آژانس هیچگونه پیشرفت مهمی دربارۀ این موضوع اصلی که آیا برنامه هسته ای ایران کاملا ً صلح آمیز است، نشان نمی دهد.
آژانس اسنادی را که طی سال ها توسط کشورهای متعدد عضو آژانس و با بررسی های خود آژانس گردآوری شده اند، به ایران ارائه داده است. این اسناد دربرگیرندۀ جزئیات تلاش های ایران برای ساخت کلاهک اتمی است و سایر فعالیت های اعلام نشدۀ مربوط به مواد هسته ای را نشان می دهد. ایران این اسناد را “بی پایه و اساس و جعلی” خوانده است، اما آژانس اتمی این نتیجه گیری ایران را قبول ندارد.
جامعه بین الملل بجای شعار دادن و پیچیده کردن موضوع، نیازمند پاسخ ایران است. جامعه بین الملل باید بتواند ادعای ایران را مبنی بر اینکه برنامه هسته ای این کشور صرفا ً در جهت مقاصد صلح آمیز است، باور کند. سران ایران باید بعنوان گام اول فعالیت های گذشته تسلیحاتی خود را کاملا ً افشا کنند و تضمین دهند که هیچگونه فعالیت مخفیانه ای در جریان نیست. ما با این نظر آژانس اتمی موافقیم که تا زمانی که ایران این اقدامات را اتخاذ نکند، نمی توان برنامه هسته ای این کشور را صلح آمیز تلقی کرد. همچنین در گزارش جدید آژانس اتمی آمده است که ایران فعالیت های حساس تکثیر و گسترش سلاح های خود را به حال تعلیق درنیاورده است.
اکنون تقریبا ً دو سال است که شورای امنیت، ایران را ملزم کرده است کلیه فعالیت های مربوط به غنی سازی، فرآوری و راکتور آب سنگین را به حال تعلیق درآورد. من می خواهم از سران ایران سؤال کنم، “اگر هدف شما تولید انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز است، پس چرا شما اسباب انزوای روزافزون بین المللی و فشارهای اقتصادی خود را فراهم می کنید؟ در حالیکه همه اینها بخاطر هدف ادعا شده ای است که با راه حل دیپلماتیکی که ما و سایرین ارائه می کنیم، آسان تر و ارزان تر به دست می آید.”
می خواهم ملت ایران و سایر ملت های جهان بدانند که آمریکا حق ایران را برای تولید انرژی هسته ای در جهت مقاصد صلح آمیز به رسمیت می شناسد. آنها باید بدانند که پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان - در صورتی که ایران با خواسته بسیار معقول شورای امنیت در خصوص تعلیق غنی سازی موافقت کند - پیشنهاد داده اند برای تولید انرژی غیرنظامی هسته ای به ایران کمک کنند. آنها باید بدانند که بسته مشوق ها، شامل حمایت فعالانه بین المللی از ساخت پیشرفته ترین راکتورهای برقی آب سبک و دسترسی ایران به سوخت هسته ای است.
ایران باید اقدامی را اتخاذ کند که سایر کشورها برای برطرف کردن هرگونه تردید و سوء ظن دربارۀ صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود اتخاذ کرده اند. بسیاری از کشورها تصمیم گرفته اند از برنامه های ساخت سلاح اتمی صرفنظر کنند. از جمله این کشورها آفریقای جنوبی و لیبی هستند که امروز عضو شورای امنیت سازمان ملل بشمار می روند.
سایر کشورهایی که از بلندپروازی های گذشته خود در خصوص سلاح های اتمی فاصله گرفته اند، برزیل، آرژانتین، رومانی، اوکراین و قزاقستان هستند. این کشورها کاهش امنیت خود را نتیجه تصمیم گیری های خود نمی دانند. در واقع، به راحتی می توانیم بگوییم که امنیت آنها ارتقا یافته است و در عین حال آنها حق خود را برای تولید انرژی هسته ای از دست نداده اند. ما به ایران تأکید می کنیم همان راهی را دنبال کند که این کشورها انتخاب کرده اند.
جامعه بین الملل حق دارد نگران فعالیت های ایران برای دستیابی به قابلیت سلاح های اتمی باشد. در صورتی که رژیم فعلی ایران به تسلیحات اتمی مجهز گردد، خطر بزرگتری برای منطقه و جهان خواهد بود.
دولت ایران یک قدرت بی ثبات کننده در داخل و خارج خاورمیانه بوده است. برخلاف اظهارات این کشور، ایران از تروریست ها و مبارزان برای انجام عملیات در لبنان، سرزمین های فلسطین، عراق و افغانستان حمایت می کند. سلاح های مرگبار ایرانیان به شمار زیادی از غیرنظامیان بیگناه آسیب رسانده است. رئیس جمهور ایران اظهارات زشتی بیان می دارد که هدف آنها نابودی یک کشور عضو سازمان ملل است.
بخاطر همه این عوامل است که جامعه بین الملل نمی تواند به ایران اجازه دهد سلاح اتمی بسازد. اگر ایران همچنان روال فعلی خود را ادامه دهد، احتمالا ً به فعالیت های تکثیر و گسترش سلاح های اتمی در منطقه دامن خواهد زد که این امر می تواند باعث مرگ نظام معاهده منع گسترش سلاح های اتمی شود.
آمریکا همواره به راه حل دیپلماتیک پایبند است. اگر ایران نیز در این تعهد و پایبندی سهیم است، باید فعالیت های غنی سازی و فرآوری را به حال تعلیق درآورد و اجازه دهد دیپلماسی عمل کند. ما از ایران درخواست می کنیم در مذاکرات سازنده دربارۀ آینده برنامه هسته ای خود شرکت کند. این مذاکرات، در صورتی که موفقیت آمیز باشند، فواید بسیاری برای ایران و ملت ایران خواهند داشت.
پیام آمریکا به ملت ایران این است که آمریکا به شما و کشور بزرگ شما احترام می گذارد. ما می خواهیم ایران یک شریک کامل برای جامعه بین الملل باشد و همانطور که رئیس جمهور بوش گفته است، اگر ایران به تعهدات بین المللی خود احترام بگذارد، هیچ دوستی بهتر از ایالات متحده آمریکا نخواهد داشت.
منبع: وال استریت ژورنال، 4 مارس