شیرین کریمی
با وجودی که حتی سید احمد خاتمی، امام جمعه سرشناس جناح راست هم ”در مجموع به ایسنا در امر اطلاع‌رسانی، سرعت اطلاع‌رسانی و دقت در نقل درست اخبار نمره قبولی” می داد، سرپرست این خبرگزاری برای سومین مرتبه در دولت نهم تغییر کرد و کار به کسی سپرده شد که خط مشی این خبرگزاری را آن طور که “هیأت مدیره محترم” ابلاغ می‌کند، “راهنمای عمل” قرار دهد.
سرپرستی خبرگزاری ایسنا، که در ماه های گذشته با فراز و نشیب های فراوانی رو به رو بود، عاقبت دیروز به علت ”مصاحبه کردن و میدان دادن به غیرخودی‌ها”[به تعبیر احمد خاتمی] به جمال رحیمیان سپرده شد. کسی که در سابقه کاری خود “ارایه و اجرای طرح‌های «ایران مرز پرگهر»، اعطای تندیس فداکاری به دانشجویان کشور، برگزاری نمایشگاه فرهنگ عاشورا و مسابقات ادبی و هنری دانشجویان ایران” را دارد. او قرار است بر اساس حکم حمیدرضا طیبی، رییس جهاد دانشگاهی “در راستای اهداف مقدس انقلاب اسلامی، مصالح عالیه نظام جمهوری اسلامی، آرمان‌های انقلاب فرهنگی و در چارچوب سیاست‌های چشم‌انداز بیست‌ساله و برنامه‌های توسعه کشور و جهاد دانشگاهی” عمل کند.
فتح کامل خبرگزاری ایسنا، که در طول دو سال روی کار آمدن محمود احمدی نژاد، نسبت به سال های پیشین فعالیت خود، عقب نشینی های فراوانی کرده بود، در هشتمین سال تاسیس این خبرگزاری روی داد. این خبرگزاری که قرار بود ”به‌عنوان نخستین خبرگزاری غیردولتی ایران” فعالیت اطلاع رسانی را انجام دهد، در سال 1378 مجوز فعالیت خود را دریافت و از همان سال فعالیت خود را آغاز کرد. خبرگزاری ایسنا که در سال های ریاست جمهوری محمد خاتمی، بیشترین توان خبررسانی خود را متوجه فعالیت های دانشجویی کرده بود، با روی کار آمدن محمود احمدی نژاد به تدریج دایره خبررسانی خود را در این زمینه محدود کرد تا جایی که بسیاری از اتفاقات دانشجویی این دو سال را یا اصولا پوشش نداد و یا به صورتی کمرنگ از کنار آنها عبور کرد. با این وجود و در حالی که به گفته مصباحی مقدم، سخنگوی روحانیت مبارز “ایسنا خط قرمزها را رعایت کرد” اصرار دولتی ها، به نوشته محمد علی ابطحی، کار خود را کرد تا “مخالفان و منتقدان دولت هیچ روزنه ای برای انتقال پیامشان را نداشته باشند.”[ابطحی]
در واقع در حالیکه حتی محمد کاظم انبارلویی، سردبیر روزنامه رسالت، ایسنا را “یکی از کلیدی‌ترین خبرگزاری‌های کشور” خواند که “توانست تا حدودی خود را به عنوان یک رسانه بی‌طرف نشان بدهد”، و همچنین با وجودی که “ مدیران ایسنا در این هشت سال توانستند با نقل درست اخبار و رعایت اصول امانتداری در بیان مسائل و دیدگاه‌های مختلف، اعتمادسازی کنند”، چون “گرایش ایسنا بین اضلاع رقابتی ایران تقریبا متفاوت و به سمت جریان دوم خرداد نزدیک‌تر بود تا به جریان اصولگرایان”، مسئولین دولت نهم همه کوشش خود را برای تغییر مدیریت این خبرگزاری به کار بستند. این خبرگزاری که “از دوران طولانی پرآوازه حضور دکتر فاتح در رأس آن، به عنوان یک خبرگزاری فعال، با خبرنگارانی پرنشاط، سیاسی، منطقی و معتدل شناخته می شد”[محمد علی ابطحی] برغم امکانات محدود “به دلیل آشنائی با خبر و شناخت منطق رسانه به زودی و به سرعت از رقیب رسمی و دولتی خود، ایرنا”[ابطحی] پیشی گرفت و مرجع اصلی تری برای نقل خبر شد.
این تفاوت به ویژه هنگامی بیشتر رخ نمود که “تجربه ای که دولت در رسانه ها، بخصوص در روزنامه ایران و خبرگزاری ایرنا داشت و آن ها را با کیهانیزه کردن سریع به رسانه متملق دولت تبدیل نمود، به نحو عجیبی باعث افت وحشتناک خواننده و استفاده کننده شد”.[ابطحی] هرچند “برای آن ها مهم نیست که این رسانه ها از اوج سقوط می کند، مهم آن است که مخالفان و منتقدان دولت هیچ روزنه ای برای انتقال پیامشان را نداشته باشند.”[همان منبع]
به این ترتیب بود که برغم تلاش های بسیار میرحمید حسن‌زاده، سرپرست قبلی این خبرگزاری، چون جریان حوادث نشان داد که “برخی افراد تا چه حد در برابر حتی یک رسانه بی‌طرف کم تحمل هستند”[مدیر مسئول آفتاب یزد] و ”ترجیح می‌دهند اخبار به نفع عده‌ای خاص باشد” این خبرگزاری دیروز سکاندار تازه ای یافت تا دیگر خبر دو خطی ضرب و شتم شدید دانشجویان امیرکبیر در زندان اوین نیز به روی ورودی این خبرگزاری راه نیابد. به هر حال “ نقدی که به خبرگزاری دانشجویان ایران در مقطع یا مقاطعی وجود دارد مصاحبه کردن و میدان دادن در این عرصه به غیرخودی‌هاست، به تفسیری که مقام معظم رهبری از خودی و غیرخودی داشته‌اند. کسانی که اسلامیت نظام، ولایت فقیه و قانون اساسی را قبول ندارند و در برخی مقاطع این رسانه تریبون گفتار این افراد هم بوده است. البته ممکن است عزیزان ایسنایی بگویند که ما می‌خواهیم اطلاع‌رسانی داشته باشیم و گفتار موافقین و مخالفین را منعکس کنیم. پاسخ این است که گفتار مخالفین این‌چنینی در رسانه‌های غربی و بیگانه با هزار زبان گفته می‌شود و چه نیازی هست رسانه‌ای که مربوط به نظام است، مربوط به جهاد دانشگاهی و از آن نظام اسلامی است تریبونی را در اختیار این افراد قرار دهد؛ کسانی که نه حریم برای مردم نگه می دارند، نه حریم برای مقدسات این نظام اسلامی.”[ سیداحمد خاتمی]
پیش از این سایت خبری “فردا” از احتمال تغییر مدیر عامل ایسنا خبر داده بود.به گزارش این سایت که گفته می شود به احمد توکلی، از رهبران جناح راست در مجلس نزدیک است، از حمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی خواسته شده بود در مجموعه تحت مدیریت خود تغییرات لازم را بدهد. سایت فردا به مواردی مانند “قطع همکاری و تغییر ریاست یکی از مراکز پژوهشی علوم انسانی جهاد دانشگاهی، قطع همکاری با افرادی که عضو ارشد یک حزب اصلاح‌طلب و یک حزب انشعاب کرده از حامیان دولت هستند و به طور کلی قطع همکاری و یا تغییر کلیه کسانی که گرایشی به تفکرات غیر حامیانه دولت دارند” به عنوان خواست‌هایی که دولتیان داشته اند، اشاره کرده بود.
این در حالیست که حمیدرضا طیبی، که از نزدیکان محمود احمدی نژاد به شمار می رود، کمتر از یک سال پیش با رأی 5 عضو غیر جهادی هیأت امنای جهاد دانشگاهی به ریاست این نهاد منصوب شده است. وی پس از انتصاب به این سمت “تغییرات نسبتا زیادی را در سطح معاونان و برخی از مدیران و رؤسای کلیدی واحدهای زیرمجموعه خود اعمال کرده اما گویا به دلیل انتخاب همه افراد جدید از درون جهاد و عدم برکناری و یا قطع همکاری با کسانی که منصوب کنندگانش خواهان آن بودند دارای عملکرد ضعیف شناخته شده است”[سایت فردا].
به نوشته همین سایت، حال باید دید مقامات منصوب کننده طیبی با تغییر مدیرعامل ایسنا، از وی خشنود خواهند شد یا وی هنوز برای جلب خشنودی بالادستی ها، کارهای بیشتری در پیش دارد.