سردار محمدرضا نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین از “تعامل” این سازمان با وزارت آموزش و پرورش برای مقابله با آنچه او “جنگ نرم” عنوان کرد، خبر داد.وی در این راستا گفت که سازمان تحت ریاست او به دنبال آن است تا “ارزشهای دفاع مقدس ملت ایران” را به سر “کلاسهای درس و داخل کتابها” به ویژه “کتابهای آموزش دفاعی” ببرد.
رئیس سازمان بسیج مستضعفین، “گسترش فرهنگ ایثار و شهادت” را “مطالبه” این نیروی شبه نظامی از آموزش و پرورش و به ویژه “سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی” عنوان کرد.
پیش از این، وزیر آموزش و پرورش از برنامههای این وزارتخانه برای افزودن موضوع “ایثار و شهادت” به محتوای کتابهای درسی سخن گفته بود. حمیدرضا حاجیبابایی از جمله به احداث “ده هزار مدرسه قرآن” اشاره کرده و آنها را “اتوبان شهادت و انسانیت” نامیده بود.
به گفته سردار نقدی “دروس آموزش دفاعی که در دو سال و در راهنمایی و دبیرستان تدریس میشود تا حدودی خشک و کلاسیک است بر همین اساس امسال برنامههای آموزش مربیان این درس اجرا شده تا مطالب این کتابها را از حالت خشک دربیاورند و با ارزشهای دفاع مقدس توأم کنند.”
نقدی همچنین گفت که سازمان بسیج قصد دارد “دخالت های مستقیم تری” را در تهیه و تالیف کتب درسی از جمله آموزش دفاعی اعمال کند.
تغییرات ایدئولوژیک و محتوایی در کتاب های درسی مدارس از بدو روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد و بخصوص پس از تشکیل دولت دوم او در تابستان سال گذشته، در دستور کار مسئولان وزارت آموزش و پرورش قرار گرفته است.
حذف تاریخ از کتاب های تاریخ
در این راستا، رئیس گروه مطالعات تاریخ وزارت آموزش و پرورش روز 31 شهریور 1388 از “آغاز تغییرات جدید در کتب تاریخ مقاطع راهنمایی و متوسطه” خبر داد و گفت: “در تغییرات جدید، تاریخ نگاریهای نظامی و پادشاهان از کتب تاریخ این مقاطع تحصیلی حذف می شود.”
به گفته یعقوب توکلی، کتاب های تاریخ جدید این دو مقطع با “رویکرد فرهنگی و تمدن پرور” جایگزین “تاریخ نگاری های سیاسی و نظامی پادشاهان و جنگها” می شود.
وی در آن هنگام تصریح کرد: “در این رویکرد پادشاهان و جنگجویانی نظیر چنگیزخان مغول یا سلطان محمدشاه و پادشاهان دیگری از این قبیل حذف و به جای آنان چهره های تمدن سازی همچون خواجه نصیرطوسی، زکریای رازی، ابوعلی سینا و… پرداخته و توجه می شود.”
اما به دنبال واکنش های گسترده کارشناسان و افکار عمومی به این مسئله، حمیدرضا حاجی بابایی، وزیر آموزش و پرورش در فروردین ماه سال جاری اعلام کرد: “حذف تاریخ پادشاهی از کتابهای درسی بحثی بود که در رسانهها مطرح، و بعداز آن کارگروهی تشکیل شد که درحال بررسی این موضوع است، اما هنوز نتیجهای به ما اعلام نشده است.”
بصیرت دانش آموزان را افزایش می دهیم
تاکید رئیس سازمان بسیج مستضعفین بر وارد کردن فرهنگ ایثار و شهادت به کتاب های درسی مدارس، تنها چند روز پس از آن صورت گرفت که رئیس سازمان بسیج دانش آموزی، “مقابله با جنگ نرم دشمن” به وسیله “ارتقاء معرفت، بصیرت و توانمندی دانش آموزان” را “اولویت اصلی” این سازمان برشمرده بود.
وی با بیان اینکه “مجموعه اقدامات و عملیات نظام سلطه در راستای تضعیف اراده و تغییر باورها و تخریب وحدت ملی طرح ریزی شده است” اظهار کرد: “امروز هم دشمن با ایجاد برنامههایی در سطح کشور و مدارس به دنبال ترویج عرفان های کاذب و نوظهور، خرافه گرایی و ترویج بهائیت و وهابیت است.”
سردار جوکار سپس از برنامه های سازمان بسیج دانش آموزی برای “ارتقای سطح بصیرت افزایی دانش آموزان” با هدف “مقابله با جنگ نرم دشمن” خبر داد و گروهی که آنها را “جریان دشمن” می نامید، متهم کرد که با انجام اقداماتی “در سطح مدارس و بخشی در خارج از مدارس” قصد دارد با دانش آموزان ارتباط برقرار کند.
سردار نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین هم با اشاره به آنچه “اجرای برنامههای بصیرتی و سیاسی” برای معلمان با همکاری آموزش و پرورش می خواند، اظهار کرد: “در عرصه بسیج سازندگی و محرومیتزدایی نیز فعالیتهای گستردهای به ویژه با همکاری دانشآموزان انجام میشود.”
وی در تشریح این “فعالیت های گسترده” گفت: “موضوع بسیج سازندگی و محرومیتزدایی یک برنامه سختافزاری نیست چرا که زمانی که جمعیتی در حدود 150 هزار دانشآموز به مناطق محروم اعزام میشوند علاوه بر آنکه اوقات فراغت آنها پر شده و برنامه فرهنگی نیز در ارتباط با آنها صورت میگیرد، نوعی احساس تعلق خاطر نیز نسبت به مردم و هموطنان خود مییابند بنابراین این اردوها از جمله برنامههای نرمافزاری هستند.”
نیروهای مناسب برای نظام
وزیر آموزش و پرورش نیز که به گفته رئیس سازمان بسیج در “تعامل” با این نهاد قرار دارد، چندی پیش از برنامه های این وزارتخانه برای “حضور دائمی روحانیون در مدارس” خبر داده بود.
به گفته حمیدرضا حاجی بابایی، “حوزههای علمیه میتوانند بهترین نقش را از نظر تربیتی در مدارس ایفا کنند که چه بسا هیچ قشر و نهادی نتواند این چنین در میان دانشآموزان تاثیرگذار باشد.”
وی افزود: “در حال حاضر ستاد همکاریهای حوزههای علمیه و آموزش و پرورش به دنبال تدوین ساختاری برای حضور ثابت و دائمی روحانیون در مدارس است که قطعا این امر میتواند باعث افزایش بهرهوریهای آموزشی و تربیتی در مدارس شود.”
حاجی بابایی تاکید کرد: “سعی داریم در آینده درسهای اساسی دانشآموزان را با محوریت مباحث قرآنی زیر نظر روحانیون در مدارس تقویت کنیم و خروجی مدارسمان دانشآموزانی شوند که از حضور روحانیون در مدارس بهره جستهاند و از نظر تربیتی بتوانند نیروهای مناسبی برای نظام جمهوری اسلامی باشند.”
برنامه های جدید سازمان های نظامی و امنیتی مانند بسیج برای مدارس و دانش آموزان در شرایطی پیگیری می شود که یک کارشناس مسایل آموزشی در ایران با اشاره به اینکه “موضوع ایثار و شهادت پیش از این هم به نوعی در برنامه های مدارس موجود بوده” می گوید: “برنامه ریزی های آموزش و پرورش باید بر اساس رویکرد تخصصی باشد و از فیلتر کارشناسی بگذرد تا کتاب های درسی جنبه علمی و آموزشی خود را از دست ندهند.”
شیرزاد عبداللهی در گفت و گو با رادیو بی بی سی، در مورد تاثیر گنجاندن موضوعاتی نظیر شهادت در کتب آموزشی ایران می افزاید: “بعضی ها تصور می کنند اگر مطلبی به دفعات در کتاب های درسی تکرار شود، این نشانه اهمیت آن موضوع است. در حالیکه این موضوع می تواند سبب شود که دانش آموزان یک نظر منفی در مورد آن مطلب پیدا کنند.”