روایت

نویسنده
یوسف محمدی

نمونه هایی از اشعار زمستانی در شعر معاصر دنیا

بی تو چطور زمستان را تاب بیاورم؟…

“توماس ترانسترومر” ، شاعر، نویسنده و مترجم سوﺋدی زاده ی ۱۵ آوریل ۱۹۳۱ است. اشعار او تا کنون به ۶۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است. منتقدین ادبی؛ اشعاراو را به خاطر قابلیت درک بالا وترجمه پذیری آسوده، ستوده اند. اشعار او بیشتر درمورد زمستان های طولانی سوﺋد، تکرار فصول و زیبایی های طبیعت است….

 

وردهای زمستانی

 اتوبوس پیش می خزد در شب زمستانی

می درخشد چون ناوی در کاجستان

جایی که آبراهِ تنگ و گود مرده ای است راه.

مسافرانی اندک: چندتایی پیر و چند نوجوان.

اگر بایستد و چراغ ها را خاموش کند

جهان نابود خواهد شد

 

هرمان د کونینک در ۲۱ فوریه ۱۹۴۴ در بلژیک به دنیا آمد و در ۱۹۹۷ در لیسبون بر اثر سکته ی قلبی از دنیا رفت. وی  در رشته زبان های ژرمنی تحصیل کرد و از پی آن هم چند سالی تدریس کرد. مجموعه شعر “عشق انعطاف پذیر” او همه کس فهم است و پرفروش ترین مجموعه شعر به زبان هلندی در قرن بیستم….

 

 

زمستان

برگردان: مودب میرعلایی

 

زمستان

در جنگل درخت ها را می بینی

و این نور، نور نیست بلکه برداشتی ست از آن

در نبود آفتاب هیچ چیز

تازه نیست

با این حال

تاریکی مطلق نیست

تازمانیکه برف هست

شب بی چشم انداز نیست

نوعی روشنایی از نوعی باور است

که فکر می کند

تاریکی مطلق نمی آید

تا زمانیکه هنوز برف هست، امید هم هست

 

نِزار قَبانی، زاده ی ۲۱ مارس ۱۹۲۳ است. از بزرگ‌ترین شاعران و نویسندگان جهان عرب بود و در آثارش هماره به نشانه های همیشگی شعر عرب وفادار ماند. وصف زیبایی های زنانه، گفتن از لذت مستی و فراموشی و ستودن شادی از جمله مشخصه های شعر قبانی ست. وی به زبان های فرانسه، انگلیسی و اسپانیولی نیز مسلط بود و مدت بیست سال در دستگاه دیپلماسی سوریه خدمت کرد.

 

 

تا شهری دیگر را سفید پوش کند…

وقتی باد پرده های اتاق را به اهتزاز در می آورد

و مرا…

عشق زمستانی ات را به یاد می آورم

آن هنگام، به باران پناه می برم تا به سرزمین دیگری ببارد

به برف، تا شهرهای دیگری را سفیدپوش کند

و به خدا، تا زمستان را از تقویمش پاک کند

چون نمی دانم بی تو، چگونه زمستان را تاب آورم.

 

یانیس ریتسوس (۱۹۰۹-۱۹۹۰)، شاعر یونانی، یکی از پرکار ترین شاعران قرن بیستم بود. او در ۸۱ سال عمرش بالغ بر ۸۰ جلد کتاب  شعر چاپ کرد. یانیس ریتسوس زندگی بسیار سختی را پشت سر گذاشت. ریتسوس از همان دوران جوانی با خواندن آثار  مارکس و لنین به مارکسیسم علاقه‌مند شد و در سال سال ۱۹۳۱ به حزب کمونیست یونان (KKE) پیوست. یانیس ریتسوس شاعری است که هم مجموعه اشعاری دارد به شدت سیاسی و حتی به نحوی حزبی (برخی از اشعار او به سرودهای انقلابی تبدیل شد) و هم مجموعه اشعاری دارد که شاید به شدت شخصی و غیر سیاسی به نظر برسد. ریتسوس شاعری است که دنیا را ذره ذره لمس کرد. از کوچکترین لحظات و دقایق آن گرفته، تا مناسبات کلان سیاسی و مبارزات اجتماعی.

 

 

اگر برف نبارد…

“برف می بارد امشب”:

می‌خندیم به روزنامه‌ای که در باد می‌‌رود

به سایه‌ای که روی دیوار تکان می‌خورد

به حرف‌های پدربزرگ که می‌گوید برف می‌بارد امشب

برف می‌بارد هرشب

می‌گوید هواشناسی دروغ می‌گوید

هر روز

هوا خوب نیست

 باد آرام نیست

دریای اژه طوفانی‌ست

پدربزرگ می‌گوید برف می‌بارد امشب

اگر برف نبارد این پالتو همیشه در کُمُد می‌ماند

اگر برف نبارد زغال‌ها در انبار دست‌نخورده می‌مانند…

 

تِی‌جو ناکامورا” در آوریل سال ۱۹۰۰ در شهر کوماموتوی ژاپن  زاده شد. او ۱۸ساله بود که برای نخستین بار هایکوهایش در مجله ادبی”هوتوتوگی‌سو”به چاپ رسید. در ۱۹۳۴ به عضویت هیئت تحریریه “هوتوتوگی‌سو” درآمد و در همان سال اولین مجموعه هایکوی خود را با عنوان “برف بهاری” منتشر کرد.پس از جنگ در سال ۱۹۴۷ مجله هایکوی “گل‌های باد” را تأسیس کرد و تا اواخر عمرش به اداره آن پرداخت.در سال ۱۹۸۰ به عنوان شخصیت فرهنگی سال ژاپن برگزیده شد و پنج سال بعد جایزه سال آکادمی هنرهای ژاپن به او اهدا شد. هایکوهای تی‌جو را که سرشار از زنانگی و مادرانگی‌اند، آینه تمام نمای ژاپن قبل از جنگ، در طول جنگ و پس از جنگ می‌دانند. هایکو که در اصل مقوله‌ای مردانه تلقی می‌شد، پس از جنگ، با ظهور چند بانوی هایکوسرای برجسته از انحصار مردان درآمد. نقش تی‌جو در آن میان بسیار پررنگ بود:

 

 

یک…

روز زمستانی

“برای کبوترها دانه بخر”

اصرار کودک

دو…

اول زمستان

در گودی سنگ

آب باران

 

سه…

به خاطر مادر، به خاطر کودک

بیشتر می‌تابد

آفتاب زمستان

 

چهار…

به گلستان سرمازده

برای چه می‌شتابی؟

 

پنج…

از زیر درختی

به زیر درختی دیگر

پروانه در زمستان