با گذشت بیش از یک هفته از پایان مذاکرات ژنو، و یک هفته بعد از اعلام آمادگی رییس مجلس برای تصویب پروتکل الحاقی، برخی نمایندگان مجلس مواضع جدیدی درباره لزوم حضور جدی تر مجلس در پرونده هسته ای را پیش کشیده اند.
منصور حقیقتپور، نایبرییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با اشاره به اینکه مجلس “اگر نیاز باشد، وارد مذاکرات هستهای خواهد شد”، گفت: “شورای عالی امنیت ملی به طور دقیق بحث نظارت و کنترل بر مذاکرات هستهای را انجام میدهد، البته مجلس هرزمان که نیاز باشد میتواند به تیم مذاکره کننده هستهای دراخذ تصمیمات جدی در مذاکرات کمک کند”.
به گفته حقیقتپور بیاطلاعی یا نقش کمرنگ مجلس در مذاکرات هستهای، مسالهی جدیدی نیست و “در دوره قبل هم مجلس به مذاکرات نظارتی نداشت”.
از زمان آغاز دور جدید مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ درباره برنامه هستهای ایران، نمایندگان مجلس بارها از دولت روحانی خواستهاند که آنها را در جریان مذاکرات و توافقهای انجام شده قرار دهد. مسالهای که کمتر محقق شده و حتی به همین دلیل برخی نمایندگان مجلس به محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه، تذکر دادهاند.
همزمان امیر خجسته، رییس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس، نیز گرچه سخنان آیتالله خامنهای، رهبر ایران، درباره اعتماد به تیم مذاکرهکننده را تکرار کرد، اما همزمان به آنها هشدار داد که در طول مذاکرات باید “خواست مردم که همان خواست رهبر معظم انقلاب است” را انجام دهند و “مردم ذره ای عدول از این خواسته ها را نمی پذیرند”.
رهبر ایران ماه گذشته در دیدار با مسوولان نظام، خطوط قرمز جدیدی برای برنامه هستهای مشخص کرد، اما همزمان گفت که “به تیم مذاکره کننده کشورمان اعتماد داریم و مطمئن هستیم که آنها به دستاندازی به حقوق کشور و ملت و کرامت ملت ایران، راضی نخواهند شد و اجازه چنین کاری را نیز نخواهند داد”.
سخنان جدید نمایندگان مجلس و موضعگیری آنها درباره برنامه هستهای در حالی اتفاق میافتد که ابتدای هفته جاری روحالله حسینیان، عضو جبهه پایداری، خبر از آن داده بود که بعد از سخنان آیتالله خامنهای “دلواپسیهایمان… کمتر شده” است.
در تحولی دیگر حسینعلی حاجیدلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نیز گفت که “طرف غربی مذاکره هستهای محتاج توافق است”. به گفتهی این نماینده مجلس “اوباما… تا یک سال و نیم دیگر باید در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند، باید بتواند به نتیجه رسیدن توافق با ایران را در کارنامه خود مطرح کند”.
وی همچنین اضافه کرده که “ملت ایران نه با غرب و نه با تیم مذاکره کننده هستهای بر سر آرمانها و منافع خود رودربایستی ندارد و برای تحقق آن ایستادگی خواهند کرد”.
به گفته حاجی دلیگانی تیم مذاکرهکننده هستهای “در دور دوم مذاکرات بسیار بهتر از دور اول بود [و] در مذاکرات وین… با دقت بیشتری وارد عمل شد”.
در آغاز مذاکرات هستهای و به خصوص پس از توافق ژنو، اصولگرایان انتقادهای زیادی نسبت به سیاست در پیش گرفته شده از سوی تیم مذاکرهکننده هستهای در مذاکرات داشتند.
علاوه بر این انتقادها، آنها سخنانی نیز از آیتالله خامنهای نقل کردند که حکایت از مخالفت وی با بخشهایی از توافق ژنو داشت. این نقلقولها هرگز تکذیب نشد.
با این حال بعدها اعلام شد که تیمی از مقامهای عالیرتبه جمهوریاسلامی وظیفه نظارت بر مذاکرات هستهای را به عهده گرفته است. همزمان سخن از پررنگتر شدن نقش شورای عالی امنیت ملی در مذاکرات به میان آمد.
پیش از این نیز محمدحسین آصفری، نماینده مجلس، ضمن انتقاد از روش دولت روحانی در مذاکرات، گفته بود که برخی نمایندگان تنها به دلیل لزوم حمایت از تیم مذاکرهکننده سکوت کردهاند و اگر “این چهار ماه هم به مانند آن شش ماه گذشته طی شود قطعا بعد از مذاکرات حرفهای جدی با آقای ظریف و تیم مذاکرهکننده خواهیم داشت. چون آنجا دیگر اینها در حال مذاکره نیستند که افرادی بگویند آنها را تضعیف نکنید و به این بهانه بخواهند فضای نقد را ببندند”.