چهل و هشت ساعت پس از آنکه وزیر اطلاعات خبری در مورد سرنخ های قتل دانشمند اتمی نداد، رئیس پارلمان جمهوری اسلامی به جای وی از وجود از “شواهد اطلاعاتی” خبر داده است و فرمانده نیروی انتظامی نیز تلویحا گفته سرنخی در دست ندارد. در همین حال معاون اول رئیس دولت گفته احمدی نژاد پیشتر برای حفاظت از دانشمندان هسته ای دستور اکید صادر کرده است. از سوی دیگر سایت های دست راستی با انتشار مقالاتی، شیوه حفاظت را به دستگاه های امنیتی گوشزد کرده اند. همزمان رجانیوز نیز واکنش رسانه ها و مقامات غربی را سناریوی “پلیس خوب، پلیس بد” توصیف کرده است.
“بعضی از موارد و شواهد اطلاعاتی داریم.” این را روز گذشته علی لاریجانی پس از گذشت یک هفته از ترور یکی از دانشمندان اتمی جمهوری اسلامی اعلام کرد. رئیس مجلس هشتم که با شبکه ماهواره ای العالم گفتگو می کرد، همچنین “اعترافات” افرادی را که در ترورهای قبلی دستگیر شده اند از دیگر سرنخ های دستگاه های امنیتی پیرامون قتل بحث برانگیز چهارشنبه گذشته عنوان کرد.
مصطفی احمدی روشن معاون بازرگانی سایت غنی سازی اورانیوم نطنز بیست و یکم دیماه ساعت 8:20 در خیابانی ترور شد که وزارت اطلاعات در آنجا مستقر است. مهاجمان خودروی پژو 405 را منفجر کرده بودند. مقتول بر اساس گفته‌های یکی از همکارانش، در یک پروژه مشترک در خصوص ساخت غشاهای پلیمری برای جداسازی گاز فعالیت می‌کرده است.
سایت الف در مورد این جداسازی نوشته است: برای غنی سازی اورانیوم از غشاهای پلیمری استفاده می شود، به طوریکه ابتدا اورانیوم به صورت “گاز هگزا فلورید اورانیم” درآورده می شود و سپس این گاز از یک غشای پلیمری مخصوص عبور داده می‌شود. با این کار اورانیوم ۲۳۵ زودتر از ۲۳۸ از غشای پلیمری عبور می‌کند و به این شیوه اورانیوم غنی سازی می‌شود.
دستور اکید احمدی نژاد
اما دیروز معاون اول محمود احمدی نژاد برای کمرنگ جلوه دادن ناکامی در محافظت از دانشمندان اتمی گفت اوایل سالی جاری رئیس دولت به مقامات مسئول “دستور اکید” داده که حفاظت از دانشمندان هسته‌ای در دستور کار قرار گیرد.
قتل احمدی روشن دومین ترور موفق داشمندان در سال 1390 محسوب می شود. نخستین روز مرداد امسال داریوش رضایی نژاد، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته الکترونیک مقابل در منزل خود در تهران توسط موتورسواران مسلح به شیوه مشابهی به قتل رسید.
حالا محمدرضا رحیمی که دیروز مانند بسیاری از مقامات سیاسی و امنیتی نظام در مراسم هفتمین روز قتل احمدی روشن شرکت کرده بود بی آنکه از ضعف جمهوری اسلامی در مراقبت از دانشمندان خود کلامی بگوید، تصریح کرده است: “اقدامات قابل توجهی در این زمینه انجام شد و تمامی کسانی که در بخش هسته‌ای فعال هستند به موجب این دستور تحت نظر و مراقبت ویژه قرار گرفتند.”
در همین ارتباط روز سه شنبه معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم نیز از تشکیل “ستاد حفاظت” از دانشمندان اتمی در این وزارتخانه خبر داد و ابراز امیدواری کرد با ساماندهی این ستاد، حفاظت مطلوب تری از دانشمندان علمی کشور صورت می گیرد.
تاریخچه قتل ها
آغاز سریال قتل داشمندان ایرانی که با برنامه اتمی جمهوری اسلامی در ارتباط هستند به دو سال پیش از ترور اخیر بر می گردد. در نخستین مورد از ترور ها، علی محمدی استاد فیزیک دانشگاه تهران بر اثر انفجار بمب در مقابل منزلش کشته شد؛ یازده ماه پس از آن مجید شهریاری استاد فیزیک دانشگاه شهید بهشتی توسط افراد ناشناس به قتل رسید؛ پنج ماه پیش نیز داریوش رضایی نژاد توسط موتو سیکلت سواران کشته شد.
تنها ترور نافرجام در دو سال اخیر مربوط به فریدون عباسی دوانی، دیگر استاد فیزیک دانشگاه بهشتی است. وی نیز نه به دلیل تلاش ماموران امنیتی نظام، بلکه با خوش شانسی از سوقصدی مشابه جان سالم به در برد. وی زخمی شد و اندک زمانی بعد به ریاست سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی برگزیده شد.
سرنخی نیست
از سال گذشته و پس از ترور سومین دانشمند اتمی جمهوری اسلامی، سپاه داوطلب شد تا تامین حافظت “دانشمندان” و “شخصیت های علمی” را که ممکن است مورد هدف قرار گیرندعهده دار شود. با این حال در هفت روزی که از ترور پنجمین دانشمند اتمی می گذرد، سپاه پاسداران هیچ توضیحی پیرامون ناکامی مکرر در حافظت از جان آن ها ارائه نکرده است.
در حالی که سه روز پیش وزیر اطلاعات هیچ ادعایی مبنی بر در دست داشتن سرنخ در خصوص ترور اخیر مطرح نکرده بود، دیروز سردار احمدی مقدم- رئیس پلیس جمهوری اسلامی- خاطر نشان کرد:” وزارت اطلاعات مسئول رسیدگی به این پرونده است و نیروی انتظامی نیز در صورتی که به سرنخ‌هایی دست پیدا کند آن را در اختیار این وزارتخانه قرار خواهد داد.”
سایت ها به نهاد های امنیتی حفاظت یاد می دهند
ناکامی نهادهای نظامی و امنیتی در این زمینه به اندازه ای چشمگیر بوده است که برخی سایت های اصولگرا دست به قلم شده اند تا با نگارش یادداشت، به سپاه و دیگر نهاد های امنیتی درس حفاظت از دانشمندان را بیاموزند. برای نمونه دیروز سایت الف –ـ وابسته به احمد توکلی نماینده اصولگراـ- با انتشار مطلبی نوشت: “گرچه به نظر می رسد که این برخورد تنها باید توسط نیروهای امنیتی انجام شود ولی درواقع نقش مشورتی شهروندان مطلع و دلسوز را نباید دست کم گرفت.”
پیشنهاد هایی همچون استفاده از لایه های فولاد در بدنه و در اتومبیل، استفاده از دوربین های کوچک مدار بسته در داخل آن، وجود گروه های “ناظر ولی کاملا پوشیده” به طور ۲۴ ساعته پیرامون این دانشمندان، از جمله پیشنهادهایی است که این سایت دست راستی به مسئولان امنیتی جمهوری اسلامی داده است.
پلیس بد، پلیس خوب
از سوی دیگر سایت رجا نیوز که از احمدی نژاد ـ– منهای جریان انحرافی-ـ حمایت می کند در یک یادداشت تحلیلی با عنوان “درس‌های درست و غلط نقش موساد در ترور اخیر”، واکنش های اخیر رسانه ها و سیاستمداران غربی به ترور اخیر را سناریویی مبتنی بر “پلیس بد، پلیس خوب” دانسته است تا جمهوری اسلامی از خطر بهراسد. به عقیده نویسنده این یادداشت در این شوی تبلیغاتی، اسرائیل نقش “پلیس بد” را بازی می‌کند که با توجه به نزدیک شدن ایران به منطقه مصونیت و مهارناپذیری تحمل زیادی ندارد و هر لحظه ممکن است به ایران حمله کند و در این زمینه، همه ظرفیت‌های خود مانند ترور دانشمندان ایران را به‌طور مجزا فعال کرده است اما امریکای “پلیس خوب” قصد دارد با تشدید تحریم‌ها، رژیم صهیونیستی را از حمله نظامی منصرف کند.
نویسنده رجانیوز ابراز تاسف سران کاخ سفید از ترور اخیر را در همین راستا ارزیابی کرده و نوشته است: “در این سناریو، دولت امریکا بر خلاف مقام‌های رژیم صهیونیستی که حتی از ترور دانشمند ایرانی اظهار خوشنودی کردند، بلافاصله از طریق هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه‌اش هر گونه دست داشتن امریکا در این ماجرا را رد کرد.”
روز یکشنبه وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی نیز گفته بود: “نکته قابل توجه این است که آنها(غرب) یک پسر بد را در خانواده خاورمیانه قرار دادند و جنایت های مختلفی که این طور شکل می گیرد را به گردن او می اندازند.”
تحلیل گران غربی می گویند حذف دانشمندان اتمی به همراه آلوده شدن تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی توسط ویروس “استاکس نت”، ممکن است در برنامه های اتمی تهران نقش بازدارنده ایفا کرده باشد. سال گذشته هفته نامه آمریکایی “تایم” شیوه بمب گذاری هایی را که منجر به قتل دانشمندان جمهوری اسلامی شده به بمب گذاری تشبیه کرده بود که به قتل عماد مغنیه ـ از فرماندهان حزب الله لبنان ـ منجر شد. کارشناسان اسرائیل را مسئول ترور مغنیه معرفی کردند.
ترور در رسانه های بریتانیا و اسرائیل
در همین راستا دیروز یک نشریه بریتانیایی با انتشار گزارشی از دخالت بخش خارجی سازمان اطلاعاتی اسرائیل ـ– موساد ـ- در ترور در تهران خبر داده است. ساندی تایمز دو روز پیش نوشته بود: “گروههای کوچکی از کسانی که برای موساد کار می کنند، چندین موقعیت در تهران را رصد کردند و زیر نظر گرفتند.”
بر اساس گزارش مذکور ماموران موساد پس از آنکه خودروی دانشمند هسته ای ایران را پیدا کردند و از هویت وی مطمئن شدند، ساعت هشت و بیست دقیقه صبح موتورسواران هنگام عبور از کنار خودروی شهید احمدی،بمب مغناطیسی را به خودروی وی چسباندند و به سرعت از محل دور شدند ؛ این بمب پس از ۹ ثانیه منفجر شد و به جانباختن احمدی روشن انجامید، در حالی که راننده خودرو هم به شدت زخمی شد و پس از انتقال به بیمارستان درگذشت.
شش روز پیش انور کوئن، در روزنامه هاآرتص ـ چاپ تل آویو- سکوت مقامات اسرائیلی پس از انتشار خبر ترور دانشمند جمهوری اسلامی را “معنا دار” خوانده بود. در مقاله این نشریه چپ گرای اسرائیلی آمده است افکار عمومی اسرائیل از آنجایی که امنیت را مقدس می شمارد پرسیدن چنین سئوالاتی را “خائنانه” می داند.
گفتنی است اسرائیل بر اساس سنت سیاسی خود معمولا مسئولیت عملیات برون مرزی اش را بر عهده نمی گیرد و غالبا سیاست “سکوت” را پیش می گیرد.
اما روزنامه ایندیپندنت بر این باور است که گرچه قتل دانشمندان توسط دشمنان جمهوری اسلامی را نمی تواند به آسانی رد کرد، ولی گروه های مخالف و خرابکاران را نیز نمی توان از نظر دور داشت. با توجه به اینکه دو تن از دانشمندان برجسته هسته ای ایران قبلا به کشورهای دیگر پناهنده شده اند، فرضیه داخلی بودن این قتل ها چندان بی پایه هم نیست؛ اقدامی که افراد ناراضی بالقوه و یا غیر وفادار را هدف می گیرد، در عین اینکه می توان تقصیر آن را همواره به گردن خارجی ها انداخت. کمی بعید است ولی غیر ممکن نیست.
مرداد امسال دو هفته پس از قتل داریوش رضایی نژاد، حیدر مصلحی وزیر اطلاعات گفت دستگاه اطلاعات جمهوری اسلامی به این نتیجه “نرسیده” که “عناصر خارجی” در ترور یک دانشمند اتمی در تهران دست داشته اند. این در حالی بود که پیش از آن تهران انگشت اتهام را به سوی تل آویو و واشنگتن گرفته بود.
با این همه او خود سه روز پیش، آمریکا و بریتانیا را متهم کردکه با حمایت از اسرائیل دست به ترور مصطفی احمدی روشن زده اند و هشدار داد که اسرائیل “جواب محکمی” خواهد گرفت.
جمهوری اسلامی انتقام می گیرد؟
تحلیل گران می گویند واقعیت هرچه باشد اتفاقاتی از این دست تنش ها در منطقه را افزایش می دهد چرا که ممکن است جمهوری اسلامی را برای واکنش های انتقام جویانه آماده کند.در همین راستا دیروز معاون اول رئیس دولت در تازه ترین تهدید مقامات جمهوری اسلامی علیه غرب گفت: “آنها از طریق ترور قصد توقف جمهوری اسلامی را دارند، اما از این کار پشیمان خواهند شد و جمهوری اسلامی راهکارهای مناسبی را در پاسخگویی به آنها خواهد داشت.”
پیشتر حسین شریعتمداری٬ نماینده ولی‌فقیه در موسسه کیهان٬ با انتشار سرمقاله‌ای با طرح این پرسش که چرا دولت “در برابر ترور دانشمندان هسته‌ای ایران دست به مقابله به مثل نمی‌زند”٬ گفته بود: “ترور نظامیان و مقامات اسرائیلی به آسانی امکان پذیر است و این جرثومه‌های فساد به راحتی قابل شناسایی و به آسانی قابل دسترسی هستند”.
شنبه همین هفته مسعود جزایری، معاون ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی هم گفته بود پاسخ تهران به “حامیان تروریسم دولتی”، آزار دهنده خواهد بود.
ناظران می گویند این دست تهدیدات از آنجایی می توانند جدی تلقی شوند که حمایت رهبر جمهوری اسلامی را پشت سر دارد. آیت الله خامنه ای در واکنش به قتل اخیر گفته است جمهوری اسلامی هرگز از “مجازات” مرتکبان این جنایت و عاملان پشت صحنه آن “چشم‌پوشی” نخواهد کرد.
در ماه های گذشته بخش هایی از سپاه قدس جمهوری اسلامی متهم شدند که قصد قتل ترور سفیر عربستان سعودی در واشنگتن را داشته اند؛اتهامی که مقامات جمهوری اسلامی آن را رد کردند.
