سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان با انتشار بیانیه‌ای از تداوم فشار برخانواده‌های بهایی در کردستان ابراز نگرانی کرد و ایجاد این محدودیت‌ها را “غیر قانونی” خواند. این سازمان حقوق بشری در اطلاعیه خود از احضار و بازجویی چندین خانواده بهایی در کردستان خبر داده است.
از سوی دیگر ۱۰ شهروند اهل سنت در سیستان و بلوچستان به دلایل نامعلوم بازداشت شده‌اند و یک روحانی سنی هم با انتشار نامه‌ای بر عدم پذیرش طرح “ساماندهی مدارس اهل سنت” تاکید کرده است. این در حالی است که به تازگی خبر بازداشت تعدادی از دراویش گنابادی نیز در شیراز و تهران منتشر شده است.
نقض حقوق اقلیت‌های دینی در ایران، به ویژه در طول چند سال گذشته، از سوی نهادهای ایرانی و جهانی مدافع حقوق بشر محکوم شده است.
جامعه بهاییان
سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان در اطلاعیه‌ای که نسخه‌ای از آن به روز ارسال شده، نسبت به احضار و بازجویی از ۱۲ خانواده بهایی در سنندج ابراز نگرانی کرده است.
”فشار‌ها در خصوص واگذاری قبرستان متعلق به این خانواده با نام (گلستان جاوید) در روستای حسن آباد سنندج به دولت، تفتیش و بازرسی از منازل آنان و همراه بردن کیس کامپیو‌تر، عکس و کتاب” در روزهای اخیر از جمله مواردی است که به نوشته سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان، نشان از موج تازه‌ای از فشار‌ها و محدودیت‌ها بر جامعه بهایی در کردستان دارد.
در طول سال گذشته این چندمین بار است که شهروندان جامعه بهاییان ایران در کردستان با احضار، بازداشت و زندان روبرو می‌شوند.
در آغاز سال جاری شمسی، تعدادی از شهروندان بهائی در سنندج به دادگاه احضار و پس از بازجویی تهدید شده‌اند که اگر اخبار آن منتشر شود “عواقب بدی” برایشان به دنبال خواهد داشت. حزب کومله کردستان، در بیانیه‌ای پیرامون آنچه “تهدید و اذیت و آزار شهروندان بهائی” خوانده شده بود از نهادهای بین المللی دفاع از حقوق بشر و کلیه فعالین مدنی و حقوق بشری خواسته بود که نسبت به این روند اعتراض کنند.
سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان تداوم اینگونه فشار‌ها بر “خانواده‌های بهایی در کردستان” را “اقدام غیر انسانی و غیر قانونی” دانسته و آنرا رفتاری “خلاف معاهدات و کنوانسیون‌های حقوق مدنی و سیاسی” خوانده است.
این سازمان حقوق بشری در بیانیه خود که روز ۲۷ دی ماه منتشر کرده خواهان توقف “اینگونه اقدامات، تساهل و تسامح در پذیرش دگر باوری از سوی مسئولان” شده است.
همزمان با این بیانیه، وبسایت جمعیت مبارزه با تبعیض تحصیلی اعلام کرد که فواد خانجانی، دانشجوی محروم از تحصیل بهائی برای اجرای حکم چهار سال حبس تعزیری، روز ۲۷ دی‌ماه خود را به شعبه اجرای احکام زندان اوین معرفی کرده است.
بر اساس این گزارش آقای خانجانی در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه به چهار سال حبس تعزیری محکوم شده بود که این حکم عینا در شعبه ۵۴ دادگاه تجدیدنظر به ریاست قاضی موحد تایید شده است.
بر اساس آمارها در حال حاضر حدود ۳۰۰ هزار بهایی در ایران زندگی می‌کنند که از میان آنها دست‌کم ۳۰ نفر در زندان به سر می‌برند. بهاییان در قانون اساسی جمهوری اسلامی به عنوان اقلیت مذهبی به رسمیت شناخته نشده و در طول ۳۰ سال اخیر مورد تبعیض‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گوناگون بوده‌اند. گفته می‌شود از آغاز انقلاب اسلامی تا کنون دست کم ۲۰۰ نفر از آنان اعدام شده‌اند.
اهل سنت
اخبار روزهای اخیر اما تنها به تشدید فشار‌ها بر اقلیت مذهبی بهایی محدود نبود. وبسایت سنی نیوز، که اخبار اهل سنت ایران را پوشش می‌دهد در خبری اعلام کرد دوشنبه شب ۲۶ دی ماه تعدادی از اهل سنت اهواز توسط نیروی انتظامی و امنیتی دستگیر و به مکان نامعلومی منتقل شده‌اند.
این سایت با انتشار اسامی افراد، تعداد بازداشت شده گان را ۱۰ نفر اعلام کرده است. از محل نگهداری و علل بازداشت این افراد اطلاع دقیقی در دست نیست.
از طرف دیگر سنی آنلاین، پایگاه اطلاع رسانی اهل سنت اعلام کرده است که مولانا عبدالرحمن چابهاری، مدیر مدرسه دینی “جامعة الحرمین الشریفین” و امام جمعه چابهار، در نامه‌ای به مدیر مدارس دینی در نهاد نمایندگی رهبری در استان سیستان و بلوچستان، ضمن گلایه و انتقاد از عملکرد اخیر نهاد مذکور، مخالفت شدید خود را با “طرح ساماندهی مدارس دینی اهل سنت” اعلام کرد.
دویچه وله، شبکه برون مرزی آلمان به نقل منابع مختلف اهل سنت خبرداده برای پذیرش طرح‌های “ساماندهی مدارس اهل سنت” و “شورای برنامه‌ریزی” از سوی “مرکز خدمات و نهادهای وابسته به رهبری ایران ” در میان برخی از روحانیان اهل سنت “خدمات معیشتی” و”وجوهات نقدی” پخش شده است.
این اقدام سبب ناخرسندی روحانیان و رهبران دینی اهل تسنن در ایران شده است. برخی از علمای اهل سنت در سیستان و بلوچستان در نامه ای به نماینده رهبرجمهوری اسلامی در این‌باره نوشته‌اند: “با توجه به اینکه جزو اصول مدارس دینی اهل سنت است که از منبع مشخصی، چه دولتی و یا غیردولتی، چیزی دریافت ننموده و صرفا با کمک‌های عامه مردمی امرار معاش نمایند که در این صورت هم مردم سهیم و شریک اجر بوده و هم موضوع استقلال و قناعت ملاحظه می‌گردد، لذا از پذیرفتن بعضی خدمات معیشتی و یا وجوهات نقدی معذوریم.”
همزمان نمایندگان اهل سنت مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای خطاب به رهبر جمهوری اسلامی خواهان رفع تبعیض از اهل سنت، رفع محدودیت‌های مذهبی ایجاد شده برای اهل سنت، واجازه ساخت مسجد در تهران شده‌اند.
در این نامه نمایندگان اهل سنت مجلس شورای اسلامی همچنین از آیت الله خامنه‌ای خواسته‌اند تا با بازنگری و “اصلاح اصل ۱۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی” و رفع ممنوعیت کاندیداتوری اهل سنت در انتخابات ریاست جمهوری موافقت کند.
مسئولان عالی رتبه جمهوری اسلامی تا کنون به هیچ یک از نامه‌های محافل اهل سنت ایران به صورت رسمی پاسخ نداده‌اند.
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران نوشته است نامه نمایندگان اهل سنت مجلس خطاب به آیت الله خامنه‌ای در ۲۸ آذر ۱۳۹۰ نوشته و برای رهبر جمهوری اسلامی ارسال شده است. فراکسیون اهل سنت مجلس شورای اسلامی از سال ۱۳۸۷ و پس از افزایش محدودیت‌های مذهبی برای اهل سنت ایران، بازداشت شماری از روحانیان سنی و تشدید برخوردهای امنیتی با اهل سنت در استان‌های مختلف ایران از سوی نمایندگان اهل سنت مجلس هشتم تشکیل شد و دبیری آن را جلال محمودزاده نماینده مهاباد برعهده دارد؛ نماینده‌ای که برای دوره آینده انتخابات مجلس رد صلاحیت شده است.
اهل تسنن که بخش قابل توجهی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند در ۱۴ استان زندگی می‌کنند. تعداد آنها در تهران حدود یک میلیون نفر برآورد شده است.
دراویش گنابادی
دراویش گنابادی، از جمله دیگر اقلیت‌های مذهبی ایران هستند که در ماه های گذشته فشار بر آنها تشدید شده است. سایت مجذوبان نور، هفته گذشته از بازداشت سه تن دیگر از دراویش گنابادی بدون حکم قضایی در تهران خبر داده بود.
علی مرتضایی، حسام الدین باتمانی و یوسف محمد رضایی در ساعت شش بامداد روز چهارشنبه، ۲۱ دی ماه، در خانه های خود بازداشت شدند.
براساس این گزارش، حسام الدین باتمانی عصر روز پنجشنبه آزاد شد اما از دو درویش دیگر اطلاعی در دست نیست.
موج بازداشت و آزار و اذیت دراویش گنابادی از نیمه شهریورماه شدت گرفته است. گزارش‌ها حاکیست که هفته‌های گذشته پنج تن از دراویش گنابادی در تهران و شیراز و کوار بازداشت شده‌اند.
سلسله نعمت اللهی به “شاه نعمت الله ولی” از عرفای قرن نهم هجری (پانزدهم میلادی) باز می‌گردد. پیروان شاه نعمت الله ولی در سده‌های اخیر به سه شاخه ذوالریاستینی (منورعلیشاهی)، گنابادی (سلطانعلی شاهی) و صفایی (صفی علیشاهی) تقسیم شده‌اند.
اعتقادات شاخه گنابادی که بیش از دیگر شاخه‌ها زیر فشار قرار گرفته، به اهل شریعت نزدیک‌تر است و پیروان این شاخه، مکان‌های تجمع خود را به جای خانقاه، “حسینیه”می‌نامند.
