۵ میلیارد دلار تقلبی در بازار ایران درحال گردش است. شهروندان سردرگم اند، زیرا بسیاری از آنها روی سرمایه گذاری در این زمینه حساب کرده اند. ماجرا چندان منسجم نیست. به واقع چه کسی پشت این همه دلار تقلبی قرار دارد؟
بازار ارز ایران با ورود بیش از حد دلارهای تقلبی با ناامنی شدیدی دست به گریبان است. به گفته نماینده مجلس ایران، ۵ میلیارد دلار تقلبی وارد کشور شده. حتی کسی که تجربه زیادی در استفاده از دلار ندارد، نمی تواند به راحتی تقلبی یا اصل بودن این دلارها را تشخیص دهد.
این موضوع از زمان مصاحبه با ارسلان فتحی پور، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس ایران، آغاز شد. او در مصاحبه خود با خبرگزاری نیمه رسمی ایسنا گفت: “طی روزهای اخیر ۵ میلیارد دلار آمریکا وارد کشور شده.” او نام منبع خود را ذکر نکرد. او در ادامه افزود: “متأسفانه این اسکناس ها به سرعت در سطح کشور درحال توزیع است و مردم باید دراین خصوص احتیاط کنند.”
احتیاط؟ بدون اینکه تفاوت دلار واقعی ار دلار تقلبی مشخص باشد؟ رسانه های ایرانی راه حل را یافته اند: باید دلار را از بانک ها و صرافی هایی خریداری کنید که مورد تأیید بانک مرکزی اند، نه از فروشندگان غیررسمی. این درحالی است که تحریم های بین المللی برای توقف برنامه هسته ای ایران باعث کاهش درآمد نفتی و درنتیجه کاهش ذخیره ارزی کشور شده است، به طوری که دولت دیگر نمی تواند پاسخگوی نیازهای فزاینده بازار ارز باشد.
ولی به هرحال بخش خصوصی برای مبادلات بین المللی خود نیاز به پول خارجی دارد. ازطرف دیگر، خرید ارز برای بسیاری از شهروندان ایرانی به مثابه یک سرمایه گذاری مطمئن است، زیرا ریال تنها طی یک سال اخیر ۴۰ درصد از ارزش خود را ازدست داده. به هرحال مردم ایران از هر فرصتی استفاده می کنند تا اسکناس های منقوش به تصویر آیت الله خمینی را با اسکناس های منقوش به تصویر بنجامین فرانکلین معاوضه کنند.
چه کسی مسبب ورود این میزان دلار تقلبی به داخل کشور است؟
بی شک مشخص نیست چه کسی پشت این مسأله قرار دارد و حتی برخی نسبت به وجود چنین شخص یا اشخاصی مردد اند.
محمود احمدی نژاد همچنان مصر است که هیچ گونه بحران جدی در کشور وجود ندارد. او از “جنگ روانی” سخن می گوید و آن را به گردن مخالفان داخلی خود می اندازد. او چند هفته پیش گفت که اشخاصی در داخل کشور “ارزها را انبار می کنند” تا به بازار فشار وارد شود.
شاید خبر ورود دلارهای تقلبی به داخل کشور کمی از تقاضای مردم برای خرید ارز بکاهد، ولی آیا واقعاً چنین خبری صحت دارد؟ دلایلی که باعث تردید می شوند بسیارند. در فوروم های اینترنتی این سؤال مطرح شده که چه کسی می تواند این میزان هنگفت دلارهای تقلبی را وارد ایران کند؟ و اگر دولت به واقع می داند که این میزان ۵ میلیارد دلار است، چرا مسؤولان تلاشی برای جلوگیری از توزیع آنها انجام نمی دهند؟ و چرا با عوامل آنها برخورد نشده است؟
چند دلیل دیگر نیز وجود دارد که نشان می دهد این دلار تقلبی در بازار وجود ندارد:
تا این لحظه هیچ کس این میزان دلار تقلبی را کشف نکرده، یا لااقل هنوز چیزی در این زمینه منتشر نشده است.
یکی از فرماندهان نیروی انتظامی روز دوشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی به بیان اظهارات کلی در مورد دلار تقلبی بسنده کرد و هیچ نکته ملموسی در این زمینه بیان نداشت.
جالب این است که هیچ یک از اعضای دولت به مانند فتحی پور و همکارانش، چنین موضوعی را مورد تأیید قرار نداده اند.
وزیران اطلاعات و دادگستری که معمولاً مسؤول چنین رویدادی هستند تاکنون سکوت اختیار کرده اند.
شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد و دارایی، روز سه شنبه در مصاحبه ای با ایسنا گفت: “اخیراً نگرانی های فزاینده ای ایجاد شده که برخی قصد سودجویی از شرایط را دارند و اقدام به توزیع ارز تقلبی کرده اند.” او افزود: “مسؤولان امنیتی و نظارتی به شدت با چنین اقدامات خلاف قانونی برخورد می کنند. البته ما به مردم توصیه می کنیم که ارز خود را از بانک مرکزی و کانال هایی که به آنها توصیه شده تهیه کنند.”
حتی با تحقیقی در آرشیوها، تئوری ورود ارز تقلبی به کشور مورد تأیید قرار نمی گیرد. بارها و بارها رویدادهای مشابه بسیاری اتفاق افتاده و مطبوعات ایرانی اوایل سال جاری نوشتند که “دلار های تقلبی وارد بازار شده” و صحت آنها به گونه ای است که حتی کارشناسان نیز به سختی آنها را تشخیص می دهند.
این طور که مشخص است این بار نیز تشخیص این دلارها کار آسانی نیست. در ویدئویی که در یک سایت خبری ایرانی اینترنت قرار گرفته شیوه تشخیص دلار تقلبی نشان داده شده: باید از اسکناس مربوطه کپی رنگی بگیرید و نتیجه آن را ببینید. کپی رنگی از دلار اصل چندان واضح از آب در نمی آید. ولی آیا می توان به این روش اقدام به خرید دلار کرد؟ احتمالاً نمی توان.
منبع: اشپیگل، ۱۷ اکتبر
