درباره کاریکاتور هادی حیدری و توقیف روزنامه شرق
“چشم بندان” حاکمیت
هفته گذشته و به دنبال انتشار کاریکاتوری از هادی حیدری در صفحه آخر روزنامه “شرق” به نام “چشم بندان”، بنا بر حکم هیئت نظارت بر مطبوعات ایران، “توهین‌آمیز علیه رزمندگان اسلام” خوانده شد و برای مهدی رحمانیان مدیرمسئول این روزنامه به دلیل انتشار آن قرار بازداشت صادر شد.
کاریکاتور “چشم بندان” که در شماره روز سه شنبه، چهارم مهر، روزنامه شرق منتشر شده است، افرادی را نشان می دهد که در حال بستن چشم های یکدیگر هستند.
خبرگزاری فارس در گزارشی نوشت که ۱۲۰ نماینده مجلس این کاریکاتور را “موهن نسبت به رزمندگان اسلام” خوانده و بیانیه‌ای در اعتراض به آن امضا کرده‌اند.
به گفته این معترضان، انتشار طرح مذکور با “هفته دفاع مقدس” مصادف است و اشاره آن به بستن سربندهای “یا زهرا” و غیره در زمان جنگ ایران و عراق توسط نیروهای ایرانی است و این کاریکاتور قصد دارد این نکته را القا کند که این سربازان “کورکورانه” به جبهه‌ها رفته‌اند.
به دنبال توقیف این روزنامه و احضار هادی حیدری وی در یادداشتی کوتاه نوشت: “کارتونی که روز دوشنبه ۳ مهرماه ۱۳۹۱ با عنوان “چشم‌بندان” در روزنامه شرق منتشر کردم، با سوء‌برداشت عده‌ای، در حال تبدیل به یک مناقشه است.
گروهی از جریانات، با برداشت نادرست از این کارتون و با سوء استفاده از احساسات مردم شریف ایران نسبت به رزمندگان جنگ، به ایجاد فضای مسموم پرداخته‌اند. لازم می‌دانم توضیحاتی را به حضور مخاطبان عزیز بنویسم:
۱- کسانی که گذشته مرا و خانواده‌ام را می‌شناسند، از عمق ارادتم نسبت به رزمندگان شجاع جنگ، آگاهند. در هیچ شرایطی حاضر به اهانت به این بزرگواران که همه‌ی ما مدیون از جان گذشتگی‌هایشانیم نخواهم بود.
۲- مقصود از این طرح، نشان دادن “جهل” است که عده‌ای در روز روشن در حال بستن چشمان یکدیگرند تا روشنایی آفتاب را نبینند. اگر طراح، بخواهد رزمندگان را به تصویر بکشد، باید لباس جنگ، سلاح جنگ و فضای جنگ را به تصویر بکشد.
از همه کسانی که شبهه‌ای دارند تقاضا می‌کنم تا به دور از جوزدگی‌ها و با لحاظ توضیحاتم، طرح را مورد بازبینی قرار دهند.”
در همین زمینه سید ابوالحسن مختاباد، کارشناس ارشد علوم ارتباطات، روزنامه‌نگار و منتقد حوزه کتاب و موسیقی با انتشار یادداشتی با اشاره به اینکه “نه مدیر مسئول روزنامه شرق و نه آقای هادی حیدری و نه بسیاری از روزنامه‌نگارانی که عاشق این آب و خاکند،مسلمانند و دوستدار وطن و غیرت و تعصبی نسبت به تاریخ جنگ ایران و هشت سال دفاع جانانه از آب و خاک خود دارند، نپذیرفتند برداشتی را که بابت آن، این روزنامه بسته شده است.” نوشت: “ یکی از خاصیت‌های اثر ادبی وهنری برداشت‌های مختلفی است که نسبت به آن می‌شود. مولانا جلال الدین رومی که این روزها با بزرگداشت او هم مصادف است، در دیوان شمس اشاره دارند به مفهوم حقیقت و‌آن را به مثابه آیینه‌ای فرض می‌کنند که از‌آسمان به زمین می‌افتد و می‌شکند و صدها تکه می‌شود. هر تکه آن به دست شخصی می‌افتد و آن شخص بر این گمان است که تمامی حقیقت را نزد خود دارد در حالی که وی تنها بخشی کوچک از حقیقت را حمل می‌کند.”
مختاباد در ادامه یادداشت خود با طرح این سوال که آیا واقعا قوه قضاییه و هیئت نظارت بر مطبوعات( با وجود چهره‌هایی چون جناب مطهری و آقای دکتر حسین انتظامی)چنین قضاوت و برداشتی را نسبت به این کاریکاتور دارند؟ نوشته ست: “ پرسش به این پاسخ سخت است چرا که اصولا درباره کار هنری ،چه شعر،چه سینما،چه موسیقی و تصویر و عکس و نقاشی سخت است و، و سخت‌تر‌آنجا که ما وجدان خود را قاضی کنیم و بدانیم روز حساب و کتابی هست و به قول حافظ:
روزی که پیشگاه حقیقت شود پدید | شرمنده رهروی که عمل بر مجاز کرد”
مهدی خزعلی، فعال سیاسی و وبلاگ نویس نیز در یادداشتی در وبلاگ خود نوشت که به عنوان “یک رزمنده دفاع مقدس” توهینی در این کاریکاتور ندیده است:” اصلاً این آدمها لباس نظامی ندارند، تیپشان به رزمندگان نمی خورد، این برای من یک پیام داشت و آن کاری است که بسیاری از رجال سیاسی و وکیل الدوله ها دارند می کنند و در روز روشن چشم خود را به روی واقعیت ها می بندند، آنها پول می گیرند که نبینند و نشنوند و نفهمند و خود را به ندانستن بزنند!”
خلجی در ادامکه یادداشت خود نوشت: “در این کاریکاتور زیبا من تصویر کسانی را می بینم که بر سر همین کاریکاتور بلوا راه انداختند تا روزنامه ای را ببندند. من در این تصویر مدیران مسئول مطبوعات جناح حاکم را می بینم که روز روشن، چشم خویش بر همه حقایق بسته اند، من نیز به صورت نمادین بر فراز قله دماوند چشم بند اوین را بر چشم خویش بستم.
دیگر این همه بلوا ندارد، آقایان شما چشمانتان را بر نور و روشنی حق و حقیقت بسته اید، شما خود را به نفهمی زده اید و بر این رسم اصرار دارید…!”
بهد نبال جنحال سازی های پیرامون انتشار این کاریکاتور جمعی از روزنامه نگاران نیز با صدور بیانیه ای نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. در بخشی از بیانیه این روزنامه نگاران آمده است: “ما روزنامه نگاران با استناد به شخصیت و سابقه و شناخت مان از هادی حیدری که برآمده از خانواده ای متدین و برخوردار از سابقه حضور در جبهه های دفاع مقدس است و همواره در چارچوب های قانونی و با احترام به ارزش های مذهبی و ملی فعالیت کرده است، اعلام می کنیم که کارتونیست ابدا درصدد القای محتوایی نبوده است که به نحوی توهین به رزمندگان دوران جنگ از آن برداشت شود. علاوه بر این در کارتون مذکور هیچکدام از شاخصه های رزمندگان دوران جنگ (لباس، سلاح یا فضای جنگ) دیده نمی شود.و با اتکا به پیشینه هادی حیدری با قاطعیت بر این باوریم که برداشت ها و نگرانی های حاصل از انتشار این کارتون، دورترین طرز تلقی نسبت به انگیزه اصلی کارتونیست این طرح بوده است.”
