اندرو کریچلو
پروازها به تهران و پل رابطش یعنی دوبی، در این روزها کاملا پر شده است. تعداد زیادی از تجار در آستانه برداشته شدن تحریم هایی که منجر به مشکلات اقتصادی ایران شد، پرواز دو ساعته دوبی به فرودگاه امام خمینی تهران را با امید طی می کنند.
هنری اسمیت، تحلیلگر ایران در موسسه “کنترل ریسک”، می گوید: “بسیاری از شرکت ها از دوبی برای برقراری ارتباط اقتصادی با ایران استفاده می کنند. هواپیمایی امارات سه پرواز روزانه به تهران دارد که بیشتر از پرواز های این شرکت به مصر است.”
اگرچه توافق نهایی با ایران بر سر برنامه های اتمی اش نهایی نشده است و مذاکره کننده کنندگان غربی از جمله آمریکا و بریتانیا تصمیم گرفتند که زمان این توافق را چهارماه به عقب بیاندازد، اما شرکت های تجاری خیز برداشته اند و منتظر اجازه تجارت با این قول خفته افتصادی در خاورمیانه هستند.
سر ریچارد دالتون، سفیر سابق بریتانیا در ایران، در مصاحبهای با ساندی تلگراف میگوید: “ایران برای اینکه بتواند به تعداد کافی برای مردم ایجاد شغل کند نیاز دارد تا رشد اقتصادیاش را بین ۶ تا ۸ درصد افزایش بدهد. تحریمهای ده ساله گذشته مانع از این کار شده است. رشدد اقتصادی در سال ۲۰۱۴ یک درصد رشد داشت که کافی نیست.”
اسمیت میگوید: “ایران با وجود اینکه دولت جدید دست به کار منطقی زد و رشد تورم را متوقف کرد، همچنان رشد اقتصادی منفی دارد. دولت فعلی ایران بسیار تجارت دوست است”.
در دوران احمدینژاد تندرو، اقتصاد ایران دچار یک رکود شدید و انزوای جهانی شد.
توبی ایلس، تحلیلگر مسائل ایران میگوید: “گر تحریمها برای مدت طولانی برداشته شوند ایران میتواند یکی از اولین اولویتهای تجار باشد.”
به گفته ایلس، شرکت پژو و رنوی فرانسه به خاورمیانه بازگشتهاند و تجربیاتی که با شرکتهای ایرانی ایران خودرو و سایپا داشتند بکار گرفتهاند.
اسمیت میگوید “شرکتهای فرانسوی و آلمانی به دلیل سابقه تاریخی، موقعیت بهتری دارند و میتوانند در زمان بازگشایی روابط اقتصادی با ایران در اولویت باشند.”
راه احتمالی بازگشت به ایران برای بریتانیا ماه گذشته باز شد که ویلیام هیگ درمورد بازگشایی سفارت بریتانیا در ایران حرف زد. یک تیم از وزارت امورخارجه بریتانیا در دوبی هستند و تا بازگشایی سفارت در تهران کارهای سفارت را انجام میدهند.
قبل از تحریمها شرکتهای بریتانیایی نظیر رویال داچ شل، بریتیش ارویز، اچای بیسی در ایران دفتر داشتند. سر ریچارد میگوید: «من نمیدانم احساس ایرانیها از اینکه بریتانیا ایران را در سال ۲۰۱۱ تحریم کرد چه احساسی دارند.”
درست پس از توافق اتمی ماه نوامبر، رشد قابل توجهی در صنعت نفت ایران آغاز شد. بیژن زنگنه بعنوان وزیر نفت تلاش گستره ای را در این وزارت خانه آغاز کرد.
با اینحال برنامه برای دیدار در لندن برای گفتگو با شرکت های نفتی به دلیل مشکلات ویزای مقامات ایرانی منجر به بسته شدن قرارداد احتمالی نشد.
ایلس می گوید: “شل و توتال در انتظار بازگشت به ایران هستند و مقامات ایرانی نمونه قراردادهای جدید با ایران را معرفی کرده اند که به مذاق خیلی از شرکت ها خوش نیامده است.”
یک مقام ارشد نفتی در لندن می گوید: “برداشته شدن تحریم های ایران یکی از موانعی است که بر سر راه بازگشایی شرکت های نفتی در ایران وجود دارد. تا زمانی که مفاد قرارداد ها با ایران منطقی نباشد، نمی توان وارد تجارت با ایران شد.”
تلگراف، 19 ژوئیه