شرح

نویسنده

“فرار بزرگ” شش گروگان آمریکایی از ایران

 

فرشاد فرهت بازیگر ایرانی‌الاصل هالیوود در نقش یکی از نیروهای سپاه در فیلم آرگو

 
از یک سال پیش خبر ساخت فیلم «آرگو» (سفینه) به کارگردانی «بن‌افلک» منتشر شد که به دلیل موضوع آن که روایتی تاریخی از واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران بود، جنجال زیادی به پا کرد.

 

بن‌افلک سازنده فیلم

 

یکی از صحنه‌های فیلم

این فیلم در واشنگتن، لس‌آنجلس، واستانبول جلوی دوربین رفته و ‌بازیگرانی چون «آلن آرکین»، «جان گودمن» و «برایان کرنستون» در آن ایفای نقش کرده‌اند؛ البته بازیگران آماتور ایرانی و یکی از بازیگران ایرانی یک سریال‌ معروف تلویزیونی نیز در این فیلم حضور دارند. 


 مدت‌ها پیش از شروع ساخت فیلم «آرگو»، دست‌اندرکاران این فیلم از جمله خود بن‌افلک، از نزدیک با آژانس‌های ویژه برای یافتن بازیگران ایرانی مناسب نقش‌های مختلف این فیلم همکاری داشته‌اند. 


 پروسه یافتن بازیگران ایرانی،‌ با تبلیغات وسیع در نشریات و رسانه‌های فارسی‌زبان ایرانی لس‌آنجلس ادامه یافت که در این میان عده‌ای زیادی نیز برای بازی در این فیلم ابراز علاقه کردند که در نهایت چند نفر ایرانی و عرب‌تبار برای بازی در نقش‌های فرعی انتخاب شدند. 


 «بن‌افلک» نیز در این فیلم نقش «تونی مندز» مامور کارکشته سابق سازمان سیا را بازی می‌کند که ماموریت می‌یابد از آمریکا به تهران سفر کند وشش آمریکایی که توانسته‌اند در جریان تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان خط امام فرار کنند و در خانه سفیر کانادا در تهران مخفی شوند را از تهران خارج کند. 


 فیلمنامه «آرگو» بر اساس مقاله‌ای به قلم «جاشوآ بیرمن» با عنوان «چگونه سازمان جاسوسی آمریکا از یک حقه علمی – تخیلی برای نجات آمریکایی‌ها از تهران استفاده کرد» که در سال ۲۰۰۷ در نشریه آمریکایی «ویرد» به چاپ رسیده نوشته شده است. 
فیلمنامه را «کریس تریو» با همکاری «جورج کلونی» نوشته است. 
فیلم بن افلک با نام «آرگو» داستان تلاش مشترک سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا «سی آی ای- سیا» و دولت کانادا برای نجات شش تن از گروگان های آمریکایی، در ایران بعد از انقلاب اسلامی است و به گزارش خبرگزاری ها احتمال می رود که در رقابت های سال آینده جایزه اسکار، از بهترین ها باشد.


هنرمند نامدار آمریکایی، پیش از آغاز جشنواره فیلم تورنتو، در گفت و گویی، از جانب خود و هم میهنانش، از کانادا به خاطر تصمیم اخیر در قطع رابطه با دولت ایران سپاسگزاری کرده و گفته است که این اقدام بر فیلم هیجان انگیز جاسوسی او تاثیر گذاشته و بیش از پیش آن را «زبانزد» ساخته است.


برای انجام این ماموریت سخت و خطرناک در آن روزهای پرآشوب ایران درگیر انقلاب، ماموران نجات، در کسوت یک گروه فیلمساز کانادایی، برای عملیات وارد ایران می شوند که بن افلک در نقش «تونی مندز» قهرمان فیلم و مامور سی آی ای، ایفای نقش می کند.


او که کارگردانی این فیلم پرحادثه را هم برعهده داشته می گوید: «فیلم در واقع شرح قهرمانی کانادایی ها و نشانه بارزی از روابط این کشور با آمریکاست و هنگامی که فیلم را می بینید، پیام سپاس آمریکاییان را از آنان در می یابید.»
بازتاب حضور فیلم «آرگو» در فستیوال بین المللی تورنتو، همزمان با قطع روابط سیاسی دولت کانادا با جمهوری اسلامی ایران، در رسانه ها و خبرگزاری های بین المللی چشمگیر بوده است.


خبرگزاری رویترز از جمله خبرگزاری هایی است که شرح مفصلی در باره این فیلم نوشته و طی آن به چگونگی رفتار و کردار دیپلمات های کانادایی در تهران و بویژه «کن تیلور» سفیر آن کشور در ایران می پردازد و آن را با عنوان «فرار ناباورانه» توصیف می کند.


بن افلک به گزارشگران گفته است که اگرچه، داستان فیلم به بیش از سی سال پیش بازمی گردد، ولی با زمان حال هم مطابقت دارد؛ به این معنا که قصه فیلم، هم مربوط به پیامدهای غیرعمدی انقلاب است و هم به مفهوم این که امروزه نیز ما با همان مسایل بیش از سی سال گذشته دست به گریبانیم.


هنرمند ۴۰ ساله آمریکایی که با ساختن یک فیلم سیاسی به عرصه نوینی از تجربه های سینمایی خود گام گذاشته، تمرکز فیلم بر رویدادهای انقلاب اسلامی را به ناآرامی های کنونی در ابعاد بزرگتر شرق میانه پیوند زده و می گوید که آنچه در بهار عربی در تونس، مصر و سوریه دیده می شود،‌ خطوط موازی پیامدهای غیرعمدی از انقلاب ها در این کشورهاست.


فیلم «آرگو» با یک اشاره تاریخی کوتاه آغاز می شود و به چند دهه پیش از انقلاب ایران اشاره می کند که ایالات متحده از پادشاه ایران پشتیبانی می کرد و سرانجام اینکه چگونه اقامت شاه در آمریکا پس از ترک ایران، موجب واکنش خشم آلود ‌انقلابیون شد.


بن افلک و داستان پرداز فیلم «کریس تریو»، هر دو براین نکته تاکید دارند که اگرچه طبق معمول و سنت هالیوود،‌ فیلم با عنصر دراماتیک آرایش شده که یک صحنه تعقیب هواپیمای حامل گروگان ها در باند فرودگاه مهرآباد تهران توسط پلیس ایران از آن جمله است، ولی در مجموع، فیلم براساس رخدادهای واقعی ساخته شده است.


کریس تریو فیلمنامه نویس که در مقاله اش با عنوان «فرار بزرگ» در سال ۲۰۰۷ میلادی سروصدای فراوانی به پا کرد می گوید که فیلم «آرگو» یک افسانه سازی براساس رویدادهای واقعی است.