نام این بخش از رمان نویسنده نامدار احمد محمود برگرفته شده و به حرف و حدیث اهل هنر اختصاص دارد. هر جا که هنرمند ایرانی هست، چه در دل گربه خفته بر میانه قاره کهن و چه در غربت و آواره در جهان خاکی…
محمود درویش: مرگ در غربت
”محمود درویش” شاعر مبارز فلسطینی که در بیمارستانی در شهر تکزاس آمریکا بستری بود بر اثر حمله قلبی درگذشت.
”محمود درویش” که برای انجام عمل قلب در بیمارستان هوستون تگزاس آمریکا تحت مراقبتهای پزشکی بود پس از عمل قلب دچار حمله قلبی شد و درگذشت.
این در حالی است که وضعیت درویش پس از این عمل جراحی خوب گزارش شده بود.
وی همچنین پس از این عمل و در ساعات پایانی زندگی خود شعری را با عنوان “مرگی که شکستش دادم!” در بستر مرگ سرود. “محمود درویش” از سالها پیش از ناراحتی قلبی رنج میکشید و در طول عمر خود 2 مرتبه در سالهای 1984 و 1998 مورد جراحی قلب قرار گرفت اما این بار نتوانست بیمارستان را به سلامت پشتسر بگذارد. “محمود درویش” سالها علیه جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین شعر سرود و به همین خاطر مجبور به ترک وطن شد. این شاعر مبارز فلسطینی سال 1941 در البروه روستای شرقی عکا متولد شد. در سال 1948 پس از اشغال فلسطین به وسیله صهیونیستها آوارگی را تجربه کرد.
گنجشگهای بیبال، برگهای زیتون، عاشقی از فلسطین، تحت بیگانه و موقعیت محاصره، از کتابهای این شاعر است.
”محمود درویش” تاکنون جوایز متعددی را از آن خود کرده است. در سالهای گذشته نیز علاوه بر ترجمه آثار این شاعر به زبان فارسی، بزرگداشتی نیز برای وی در خانه هنرمندان ایران برگزار شده بود.
”مشفق کاشانی”: فیلمی بر اساس زندگی
زندگی شاعرانه و شرح حال “عباس کی منش”، مشهور به “مشفق کاشانی”، شاعر پیشکسوت معاصر، در قالب یک فیلم به تصویر کشیده میشود.
با اعلام آمادگی این شاعر معاصر، چهارمین فیلم از مجموعه آثار “سیمای یک شاعر” با موضوع شعر امروز توسط خانه شاعران ایران ساخته خواهد شد.
پیش از این فیلم هایی از زندگی شاعرانی چون “منوچهر آتشی”، (چهره ماندگار شعر از سوی همایش چهره های ماندگار سازمان صدا وسیما) و”سید حسن حسینی” ساخته شده است که بنا به گفته مدیر عامل خانه شاعران، فیلم مربوط به مرحوم حسینی هنوز نیمه تمام است.
”مشفق کاشانی” سال 1304 در کاشان چشم به جهان گشود، تحصیلات خود را تا اخذ فوق لیسانس از دانشگاه تهران ادامه داد و به مدت 37 سال در آموزش و پرورش به تدریس مشغول بود.
”میرصادقی”: راهنمای داستان نویسی
”جمال میر صادقی” کامل ترین کتاب در زمینه داستان را با عنوان “راهنمای داستان نویسی” نوشته و قرار است توسط انتشارات سخن روانه بازار کتاب شود. میرصادقی می گوید این کتاب کامل ترین در نوع خود است.
”جمال میر صادقی” در گفت وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: تاکنون 10 عنوان کتاب از جمله ”عناصر داستان نویسی” و “ادبیات داستانی”، درباره داستان و داستان نویسی نوشته ام که کامل ترین آنها ”راهنمای داستان نویسی” است.
وی افزود: کتاب “عناصر داستان” و “ادبیات داستانی” از جمله کتابهای دانشگاهی به شمار می روند. در ”عناصر داستان” درباره مواردی چون پیرنگ، شخصیت و شخصیت پردازی، درونمایه و…. در “ادبیات داستانی” نیز درباره انواع داستان، قصه، رمانس، داستان کوتاه و رمانس و… سخن گفته ام.
نویسنده کتاب “زندگی را به آواز بخوان” یادآور شد: قریب به بیست و چند سال از تالیف این کتاب ها می گذرد و در طول این سال ها سعی کرده ام که اطلاعات این 2 کتاب را به روز کنم.
”میر صادقی” افزود: در کتاب راهنمای داستان نویسی بسیاری از اطلاعات موجود در این 2 کتاب را بسط داده ام، همچنین به چند موضوع جدید که در کتاب های ادبیات داستانی تاکنون سابقه نداشته پرداخته ام.
نویسنده کتاب “واژه نامه داستان نویسی” ادامه داد: از مواردی که برای نخستین بار در این کتاب مطرح می شود، حوادث روزنامه ها به عنوان منابع اصلی داستان نویسی، داستان غنایی و داستان های آوایی و در فصل آخر نیز گزیده ای از جملات قصار داستان نویسان، درباره داستان را آورده ام.
به گفته “میرصادقی” رمان “بوف کور” بهترین نمونه ادبیات “غنایی” است که ساختار شعری دارد و نویسنده داستان را در مرز شعر و داستان نگه می دارد.
کتاب “راهنمای داستان نویسی” بهزودی از سوی انتشارات سخن در 600 صفحه منتشر خواهد شد.
احمدرضا احمدی برگردان اشعاربه کردی
پس از انتشار ترجمهی “ساعت 10 صبح بود” احمدرضا احمدی به زبان کردی، “چای در غروب جمعه روی میز سرد میشود” این شاعر در کردستان عراق منتشر میشود.
مجموعهی شعر “ساعت 10 صبح بود” سال 85 منتشر شده است، که با ترجمهی مریوان حلبچهای به تازگی به کردی ترجمه شده و در کردستان عراق منتشر خواهد شد.
همچنین مجموعهی شعر “چای در غروب جمعه روی میز سرد میشود” این شاعر با ترجمهی کردی این مترجم زیر چاپ است و به زودی از سوی نشر رخنه چاودیر به چاپ خواهد رسید.
با ترجمهی حلبچهای، پیشتر، منتخبی از شعرهای احمدی با عنوان “من فقط سفیدی اسب را گریستم” که نام مجموعهای از اوست، به کردی ترجمه و منتشر شده است.
مریوان حلبچهای - نویسنده و مترجم کرد عراقی - پیشتر، آثاری را از فروغ فرخزاد و محمد شمس لنگرودی به کردی ترجمه کرده است و آثار دیگری را از شاعران معاصر ایرانی در آیندهای نزدیک به کردی منتشر خواهد کرد.
سیدعلی صالحی : برگردان اشعار به آلمانی
به همراه انتشار تازهترین شعرهای سیدعلی صالحی، دو دفتر شعر این شاعر به آلمانی ترجمه میشود.
به گفتهی صالحی، دو دفتر شعر “نامهها” و “نشانیها” در حال ترجمه به زبان آلمانی است.
همچنین گزینهای از شعرهای این شاعر به عربی ترجمه شده است و احتمالا در عراق یا سوریه منتشر خواهد شد.
صالحی تازهترین دفترهای شعر خود را هم احتمالا همراه با سه مجموعهی چاپشده، که در مجموعهی آثارش منتشر نشده است، شامل “یوما آنامادا”، “سمفونی سپیدهدم” و “قمری غمخوار در شامگاه خزانی” در یک کتاب یکهزارصفحهیی که جلد سوم مجموعهی آثار او محسوب میشود، به انتشارات نگاه خواهد سپرد.
از سوی دیگر، گزینهی شعری از این شاعر به زبان کردی ترجمه شده و در حال حروفچینی است. این گزینه توسط مریوان حلبچهای ترجمه شده است و در سلیمانیهی کردستان عراق منتشر خواهد شد.
صالحی همچنین اشاره کرد، مجلهی “القصیده” که به زبان عربی در لندن منتشر میشود، در تازهترین شمارهی خود ویژهنامهای را به شعر او اختصاص داده است. در این ویژهنامه، کار، کلام، سابقه و زندگی قلمی این شاعر ایرانی منعکس شده است.
همچنین مجموعهی آثار دوجلدی صالحی که در دوهزار صفحه منتشر شده است، از سوی انتشارات نگاه به چاپ سوم خواهد رسید.
از سوی دیگر، “گزینهی شعر” این شاعر توسط انتشارات مروارید به چاپ سوم رسیده است.
”عبدالحسین نوشین”: رونمایی یادنامه
مراسم رونمایی کتاب “یادنامهی عبدالحسین نوشین” به کوشش نصرتالله کریمی با حضور جمعی از اهالی تئاتر و کتاب عصر روز 18 مرداد ماه در انتشارات “بدرقهی جاویدان” برگزار شد.
در آغاز این مراسم علی دهباشی با اشاره به زمینههای نگارش این مجموعه و مقدمهای که نویسنده برای آن نوشته است، خاطرنشان کرد: بعد از مرگ عبدالحسین نوشین، “تقی مینا” و “نصرتالله کریمی” برای نگارش تاریخ آن زمان کوشش کردند که اولی به سرانجام نرسید، اما خوشبختانه کریمی بعد از چهار سال کوشش موفق به نگارش این کتاب که جزو اسناد جاودانهی تئاتر ایران محسوب میشود، شد.
هم چنین قطبالدین صادقی نویسنده و کارگردان تئاتر برای نگارش این مجموعه از کریمی قدردانی کرد و گفت: کریمی از پیشکسوتان ارزنده و خادمان فرهنگ نمایش است که در کنار تمام فعالیتهای بهیاد ماندنی خود اینبار به مکتوب کردن بخشی از اسناد تئاتری اقدام کرده است که به فکر ما نظم میدهد. به هرحال اطلاعاتی که از آن دوران وجود داشت، کاملا پراکنده بود و حقیقت تاریخ بهصورت کامل بهدست ما نمیرسید، اما این کتاب به ما امکان میدهد تا به درستی تصویری راستین از تجربههای نوشین داشته باشیم.
این نویسنده و مدرس تئاتر در ادامه سخنان خود با اظهار تاسف از حاشیهنشینی نوشین بعد از یک دورهی کوتاه کاری گفت: به اعتقاد «میلان کوندرا» افرادی که سرزمین خود را ترک میکنند آدمهای خوشبختی نیستند، زیرا آنها از چیزی میگریزند که بیرونی نیست و منشایی درونی دارند و متاسفانه نوشین در دورهای زندگی میکرد که تحت تاثیر آن نقشی را میپذیرد که به حاشیهنشینی او منجر میشود.
در ادامهی این نشست فرهاد آییش بازیگر تئاتر با تقدیر از کریمی عنوان کرد: همواره اگر بخواهیم با تاریخ موضوعی مواجه شویم، باید آغاز و سرمنشا آن را بدانیم و از آنجا که شروع تئاتر مدرن و علمی ما با عبدالحسین نوشین است، پس نگارش چنین کتابی میتواند گنجینهای بس ارزشمند باشد.
هوشنگ مرادی کرمانی نویسنده هم در این مراسم گفت: من یکی از شاگردان گریزپای نصرتالله کریمی هستم که چندین دهه در محضر ایشان آموزش دیدم. هرچند که از چهل و اندی شاگردی که من در کنار آنها به آموزههای کریمی گوش میدادیم تنها3 نفر باقی ماندند که در زمینههای مختلف هنری گام برداشتند.
در بخش پایانی این مراسم نصرتالله کریمی با یادآوری زمینههای نگارش این کتاب گفت: در مقدمهی کتاب به اندازهی کافی توضیح دادهام، اما باید عنوان کنم که این کتاب 4 سال وقت برد، در حالی که من دراین فرصت میتوانستم 4 فیلم بسازم.
م.ف.فرزانه : “زبان سرخ” و مقالاتی در مورد صادق هدایت
”زبان سرخ”، نوشتهی “م.ف.فرزانه”، نویسنده ایرانی ساکن کشور فرانسه توسط “نشر باران” در سوئد منتشر شد.
م.ف.فرزانه در این کتاب مجموعهای از نوشتههای پراکندهی خود را که طی چهار دههی اخیر در نشریات مختلف منتشر شده جمعآوری کرده است.
چهار عنوان از این مقالات که فصل یکم آمده درباره “صادق هدایت” هستند. “آخرین روزهای هدایت” شرح یکی از آخرین دیدارهای فرزانه با این نویسنده است؛ روزی که هدایت آخرین رمان خود را پاره و به سطل زباله میسپارد و تلاش فرزانه برای جلوگیری از این اتفاق نتیجهای نمیدهد.
دومین مقاله متن سخنرانی انتقادی این نویسنده نسبت به جامعهی ادبی است که زبانی طنزآلود دارد و در دانشگاه آستین تگزاس ارائه شده.
در مقالهی “حقیقتی سربسته در یک نامه سرگشوده” که به مناسبت صدمین سال تولد صادق هدایت نوشته شده فرزانه از جمله به کتاب “شناختنامه صادق هدایت” پرداخته است.
در مقالهی “جمالزاده و هدایت، پایهگذاران ادبیات نوین فارسی” نویسنده به شخصیت و کارهای این دو نویسنده بزرگ ایرانی می پردازد.
فصل دوم، مقالاتی است درباره فریدون هویدا، فرخ غفاری، نادر نادرپور، تقی مدرسی، امیر جهانبگلو و روژه لسکو.
در این مقالهها فرزانه به رمان “قرنطینه” نوشتهی فریدون هویدا، مجموعه شعر “زمین و زمان” سرودهی نادر نادرپور، کتاب “اقلیتها” نوشتهی دکتر محمدرضا خوبروی پاک و “معمای هویدا” نوشتهی عباس میلانی پرداخته است.
”یادداشتی برای زندهها” نیز میپردازد به امیر جهانبلگو و روژه لسکو مترجم رمان “بوف کور” به زبان فرانسه، “در سوگ یک نویسنده شایسته” به تقی مدرسی و مقالهی مفصل “شب های 112” به خاطرات دقیقی از فرخ غفاری و فریدون هویدا.
در فصل سوم درنگی شده است بر سینما و چند فیلم با مقالاتی چون “وظیفه فرهنگی سینما”، “دستهای حسین کاظمی در فیلم مونپارناس” و انتقاد از فیلم “طعم گیلاس” ساخته کیارستمی.
در فصل چهارم سه داستان کوتاه از نویسنده فرانسوی مارسل بعالو و دو داستان کوتاه از لئونید آندریف، نویسنده روس قرار درد که شرح حال آنها نیز در ابتدای داستانها تدوین شده اند. “عروسک دماغ قندی” نیز شرح یک قصهی عامیانهی ایرانی است که نظیر آن در کتاب “زندگی سری سالوادور دالی” به نقل از این نقاش بزرگ آمده است.
م.ف. فرزانه از نوجوانی با مطبوعات همکاری میکرد. بهمعرفی دکتر سیدصادق گوهرین با صادق هدایت آشنا شد و تا پایان عمر هدایت دوست و مرید او بود.
سال اول حقوق را در تهران، روانشناسی و مردمشناسی را در سوربن گذراند و تحصیل حقوق را تا دکترای حقوق بینالملل در پاریس و تولوز ادامه داد. سپس با بورس دولت فرانسه فارغالتحصیل انستیتوی عالی سینمایی پاریس شد و از آن پس فیلمهایی مستند، بیشتر دربارهی هنر ایران، ساخت. مدتی به ایران آمد، نخستین آموزشگاه فنی سینمایی را تاسیس کرد و از اولین پایهگذاران تلویزیون ملی ایران شد. لیکن محیط کاری بهقدری برایش ناگوار آمد که از شغل سینمایی دست کشید و به عنوان رئیس بانک صادرات به پاریس بازگشت.
سروش حبیبی: ترجمه ی “دکتر ژیواگو” به فارسی
سروش حبیبی که تصمیم دارد دیگر آثار داستایوفسکی را به فارسی برگرداند، “دکتر ژیواگو”ی بوریس پاسترناک را هم ترجمه میکند.
این رمان معروفترین اثر بوریس پاسترناک - نویسندهی روسی - است، که حبیبی قصد ترجمهی آن را دارد.
”دکتر ژیواگو” پیشتر از سوی چند مترجم به فارسی ترجمه شده است؛ اما به اعتقاد حبیبی، چون در ترجمهی آثار کلاسیک، حق مطلب - آنطور که باید - ادا میشده، ادا نشده است، او بعضی از این آثار را دوباره ترجمه خواهد کرد.
این مترجم مقیم فرانسه که پیشتر نیز آثاری را از فئودور داستایوفسکی ترجمه کرده است، همچنین قصد دارد دیگر آثار این نویسنده را به فارسی برگرداند.
حبیبی این روزها به ترجمهی اثری از هرمان هسه مشغول است، که به گفتهی او، در این کتاب، هسه وقایع مهمی را که در زندگی او و مردم در قرن 20 اثر مهمی داشته، به زبان قصه درآورده است.
او عنوان این مجموعه را “کولاک”، که یکی از داستانهای مجموعه است، درنظر گرفته است.
حبیبی همچنین سه کتاب در انتظار انتشار دارد. چاپ دوم “زندگی و سرنوشت” نوشتهی واسیلیچ روسمان توسط انتشارات نیلوفر منتشر خواهد شد. این کتاب سال 77 توسط انتشارات سروش منتشر شده بود، که حالا با ویرایشی تازه منتشر خواهد شد.
از سوی دیگر، داستان “زنگبار” (دلیل آخر) آلفرد آندرچ - نویسندهی معاصر آلمانی - شامل هشت داستان نه چندان کوتاه و نه خیلی بلند به زودی از سوی نشر ققنوس به چاپ خواهد رسید.
از جمله داستانهای این مجموعه، مرگ ایوان ایلیچ، ارباب و بنده، شیطان و سونات کرویتزر است.
”انفجار در کلیسای جامع” نوشتهی الخو کارتانیه - نویسندهی کوبایی - اثر دیگری است که با ترجمهی این مترجم در انتظار انتشار دوباره است.
این کتاب قبل از انقلاب با ترجمهی حبیبی منتشر شده بود، که بعد از 30 سال با بازنگری، آن را با عنوان اصلیاش، “عصر روشنگری”، منتشر خواهد کرد.
هوشنگ مرادی کرمانی: انیمیشن “قصههای مجید”
هوشنگ مرادی کرمانی گفت: به تازگی پیشنهاد تبدیل 26 قسمت از مجموعهی “قصههای مجید” به صورت انیمیشن داده شده است، که در مورد این موضوع باید بیشتر فکر کنم.
این نویسندهی پیشکسوت افزود: کار ساخت انیمیشن “خمره” به اتمام رسیده و در صورت صلاحدید مسؤولین، پخش خواهد شد. مجموعهی داستانی “خمره” مشتمل بر 17 داستان است، که از بین این داستانها، 13 داستان انتخاب و به کارگردانی علی احمدی به صورت انیمیشن کار شده است.
او افزود: این کار محصول صبافیلم است و به نظر میرسد حق مطلب داستانها توسط انیمیشن ادا شده است.
مرادی کرمانی همچنین دربارهی درجهبندی نویسندگان گفت: اینکه به نویسنده توجه شود، مهم است؛ ولی درجهی اصلی را خوانندگان میدهند و نظر آنها مهمتر است.
گفتنی است “قصههای مجید” پیشتر توسط کیومرث پوراحمد به فیلم تبدیل شده است.
جدیدترین فصلنامه “نگاه نو” منتشر شد
هفتاد و هشتمین شماره فصلنامه “نگاه نو” با نگاهی به شعر، داستان و ترجمه امروز ایران و جهان منتشر شد.
این فصلنامه در 156 صفحه، مجموعهای از نظرات و آثار شاعران، مترجمان، داستاننویسان و نمایشنامهنویسان را گردآورده و به تحولات هر یک از این حوزهها پرداخته است.
از میان اسامی که در این نشریه یا از آنها اثری چاپ شده یا با آنها گفتوگویی انجام شده میتوان عزتاله فولادوند، داریوش آشوری، ایزابل آلنده، گلی امامی، هاینریش بل، سائول بلو، علیمحمد حقشناس، نیما یوشیج، مصطفی ملکیان، محمدعلی موحد و سیدعلی صالحی را مثال زد.
این شماره از نگاه نو گفتوگوهایی با عزتاله فولادوند و سائول بلو و نیز مقالهای درباره ایزابل آلنده را چاپ کرده است.
بخش شعر نگاه نو به ترتیب شعرهایی از مریم آموسا، روجا چمنکار، سیدعلی صالحی، لیلا خادمزاده و لیلا کردبچه را در خود جای داده است.
داستان “دوشیزه و مرگ” نوشته “ری برادبری” با ترجمه پرویز دوایی در صفحه 86 و نمایشنامه “پایین دم در” نوشته “هاینریش بل” با ترجمه علی امینی در صفحه 109 این نشریه به چاپ رسیده است.
شماره 78 نگاه نو با صاحب امتیازی، مدیرمسئولی و سردبیری “علی امینی” در 156 صفحه، شمارگان 5000 نسخه در گیشه روزنامهفروشیهاست.
شمارهی جدید نشریهی “نافه”
این نشریه در بخش گزارش، به برگزاری جشنوارهی پیامکی داستان کوتاه که در اندیمشک برگزار شد، پرداخته و همراه با گزارشی از جشنواره، معرفی برگزیدگان، و ارائهی 30 نمونه از داستانهای پیامکی، با خلیل رشنوی - دبیر جشنواره - گفتوگو کرده است.
اما بخش داستان کوتاه و شعر از دیگر قسمتهای نشریه هستند که در بخش شعر، “زنگولههای کاروان” از شاعر تازه درگذشته منصور بنیمجیدی منتشر شده است.
بخش نقد پس از ارائهی گزارش سخنرانی محمد بهارلو با موضوع “تقابل و توازی رسانه و ادبیات؛ نگاهی گذرا به ادبیات معاصر”، به “نگاهی به شخصیت و شخصیتپردازی در رمان “تهران مخوف”، «مشکل کیفی یا نزول هنری شعر مدرن فارسی در روزگار ما”، “ کالبدشکافی شعر”زنان تلخ” در دفتری از احمدرضا احمدی” و همچنین “در تکاپوی انسان شدن”دربارهی سیلوینا اوکامپو - شاعر و نویسندهی آرژانتینی - میپردازد.
بخش فرهنگ و اندیشه گفتوگویی است با محمد عارف با موضوع “فولکلور؛ گردآوری، نگهداری و نقش پویای آن در زندگی امروز” و بخش گوناگون با نوشتهی ناهید توسلی دربارهی پروین دولتآبادی و نوشتهی پوران فرخزاد با عنوان “شبی در تونل زمان” (با رفتگان نارفته؛ از نیما تا نادر ابراهیمی) و با یاد پروین دولتآبادی همراه است.
در بخش معرفی کتاب نیز به “فصلنامهی نقد ادبی” با مدیرمسؤلی ابراهیم خدایار و سردبیری حسین پاینده، مجموعهی نمایشنامهی “جاده لغزنده است” نوشتهی حسین صفی و مجموعهی شعر “تا آخر دنیا برایت مینویسم” سرودهی علیرضا بهرامی پرداخته شده است.
شمارهی 38 (مسلسل 95 تا 96) “نافه” با صاحبامتیازی، مدیرمسؤولی و سردبیری ناهید توسلی منتشر شده است.