در حالی که تا پیش از این تنها انتظار احتمال حضور جمعی از مردم معترض به نتایج انتخابات در نماز جمعه این هفته به امامت آیت لله هاشمی رفسنجانی می رفت، میرحسین موسوی هم دیروز اعلام کرد در نماز جمعه این هفته در کنار مردم حضور خواهد یافت.
میر حسین موسوی در وبسایت اینترنتی قلم نیوز ( تنها رسانه رسمی بازمانده از فیلترینگ او) اعلام کرده است که: “از آنجا که اکیدا پاسخ به دعوت همدلان و همراهان در راه صیانت از حقوق مشروع زندگی آزاد و شرافتمندانه را بر خود واجب می دانم، روز جمعه مورخ ۲۶ تیر در میان صف های شما حاضر خواهم شد.”
موسوی همچنین در بیانیه کوتاه خود خطاب به مردمی که از او برای شرکت در این نماز جمعه دعوت کرده اند، می گوید: “قرار گرفتن در حِصن امن الهی که این دعوت شما متضمن آن است بهترین طریق وصول به آزادی های به ناحق مسلوب شده از ماست.”
نگرانی حامیان دولت
حضور میرحسین موسوی و هوادارانش در نماز جمعه در حالی قطعیت یافته که از روزهای ابتدایی هفته جاری و با انتشارخبر برگزاری نماز جمعه این هفته تهران به امامت آیت الله هاشمی رفسنجانی، گمانه زنی ها و اظهار نظرهای متفاوتی، بخصوص درمیان حامیان محمود احمدی نژاد و جناح حاکم در پی داشته است.
از روز دوشنبه اما که ستاد اقامه نماز جمعه خبر، قطعی و رسمی امامت هاشمی رفسنجانی پس از غیبتی 50 روزه را در نماز جمعه این هفته اعلام کرد، این اظهار نظر ها درمیان رسانه های وابسته به دولت نهم و چهره های حامی احمدی نژاد شکل پررنگی تری به خود گرفت.
درتازه ترین ابراز نظریات از این گروه، روز گذشته دبیرکل حزب موتلفه اسلامی گفت: “رفتار حساب نشده برخی جریان‌های سیاسی در این مسائل کلان اعتقادی جامعه، می‌تواند اثرات منفی داشته باشد.”
محمد نبی حبیبی، از حامیان و همفکران احمدی نژاد، با اشاره به اینکه “نماز جمعه را سیاسی نکنیم” آن را “متعلق به رهبری و امت اسلامی” دانسته و توصیه کرده است که باید “حریم، حرمت واحترام آن را از همه جهات محفوظ داشت و مستقل از جناح‌های سیاسی، احزاب و گروه‌ها، فقط به عنوان تریبون انقلاب از آن استفاده نمود.”
احمد خاتمی یکی از اعضای مجلس خبرگان رهبری نیز اگر چه در قالبی معتدل تر اما با اشاره به اینکه “ احترام کسانی که در نظام اسلامی خدمتگزار بوده اند باید رعایت شود” گفت: “در هرحال باید به آینده نگاه کرد و ضمن ترسیم گذشته باید همه برای ساختن ایرانی سربلند تلاش کنیم. کدورت‌های ایام انتخابات فراموش شود و محبت و همدلی جایگزین آن شود که برای سربلندی ایران اسلامی راهی جز این نداریم.”
احمد خاتمی که خود در نماز جمعه هفته گذشته مسئولان دولت کودتا را به برخورد شدید با دستگیرشدگان حوادث اخیر خوانده و از لزوم تنبیه “اغتشاشگران” سخن گفته بود، همچنین توصیه کرده که خطبه های نماز جمعه این هفته تهران به کشتار و سرکوب مسلمانان در سین کیانگ چین اختصاص یابد.
اما یکی از اعضای ارشد جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی و از دیگر حامیان سرسخت احمدی نژاد پا را فراتر نهاده و حضور هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه را “اقدامی نسنجیده” توصیف کرده است.
مجتبی شاکری گفته: “ بهتر بود‌هاشمی به‌صورت مکتوب با نمازگزاران مکاتبه می‌کرد و نظرات خود را می‌گفت. شاید حضور‌هاشمی بدون فراهم کردن مقدمات سنجیده نباشد.”
این عضو جمعیت ایثارگران دلیل این موضع گیری را “مشکل ساز” بودن مواضع انتخاباتی هاشمی رفسنجانی ذکر کرده و گفته است: “مواضع انتخاباتی‌هاشمی اصلا خوب نبوده است که از آن جمله می‌توان به نامه‌ای که ایشان خطاب به مقام معظم رهبری نوشتند، اشاره کرد. این نامه شاید تهدیدآمیز یا دعوت به نافرمانی مدنی تلقی شود که واکنش‌جامعه را برانگیخت.”
واکنش رسانه های وابسته به دولت
درحالی که بسیاری از چهره های سیاسی جناح حاکم در روزهای اخیر با توصیه ها و گوشزدها سعی کرده اند تا نگرانی خود را از امامت نماز جمعه این هفته توسط هاشمی رفسنجانی و حضور معترضان به انتخابات در این مراسم مذهبی و سیاسی نشان دهند، رسانه های وابسته به دولت نهم اما در ارتباط با این حضور، شکلی خشن تر و حتی همراه با تهدید به خود گرفتند.
در همین ارتباط شبکه خبری ایران (وابسته به موسسه دولتی ایران) با انتشار خبری پیش بینی کرد که : “نماز گزاران این هفته به هاشمی رفسنجانی اعتراض خواهند کرد.”
این پایگاه خبری وابسته به دولت نهم با دلیل تراشی و تاکید بر اختلاف نظر آیت لله خامنه ای با هاشمی رفسنجانی، با اشاره به اخبار و گمانه زنی های متفاوت درباره حضور هاشمی در نماز جمعه همچنین نوشت: “با توجه به سابقه اعتراض نمازگزاران جمعه تهران به هاشمی رفسنجانی در دهه 70 و در ماجرای حمایت وی از غلامحسین کرباسچی، زمینه سازی برای حضور هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه تهران، یک هفته پیش از ایراد این خطبه ها با هدف کنترل اعتراضات احتمالی صورت گرفته است.”
از دیگر سو سایت اینترنتی رجا نیوز نیز با انتشار نامه ای با عنوان “جمعی از دانشجویان دانشگاه تهران” خواستار “حرام ” اعلام کردن اقدام علیه دولت محمود احمدی نژاد از سوی هاشمی رفسنجانی در خطبه های نماز جمعه شدو نوشت: “اثبات همسنگری امروز و دوستی فردای شما برای نظام اسلامی در این است که جریان نفاق را که بخشی از آن در لوای نام و سابقه شما پنهان شده است، رسوا ساخته و با اعلام مواضع صریح، پرده از فتنه پیچیده نفاق بردارید.”
این سایت اینترنتی حامی احمدی نژاد که در ماه های اخیر تند ترین تهمت ها و اهانت ها را به هاشمی رفسنجانی نسبت داده، در این نامه از سوی جمعی از دانشجویان دانشگاه تهران نوشته است: “از برخی سابقه‌دارهای انقلاب همچون جنابعالی که تا کنون به‌دلیل اختلاف در مبانی فکری با دولت به قول خودتان مشی «مدارا» را بر گزیده‌اید نیز از این پس انتظار می‌رود به تأسی از مقام معظم رهبری به پشتیبانی از «دولت برآمده از خواست مردم» بپردازید.”
این ابراز نگرانی ها در طول هفته گذشته، که گاه حتی رنگ تهدید نیز به خود گرفت، در حالی بود که روز گذشته ستاد اقامه نماز جمعه نیز در اقدامی حساسیت برانگیز سخنران پیش از خطبه های نماز جمعه را تغییر داد تا به هرچه حساس تر شدن نماز جمعه این هفته دامن زده باشد.
ستاد اقامه نماز جمعه در خبری اعلام کرد که “شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد و امور دارایی سخنران پیش از خطبه های هاشمی رفسنجانی نخواهد بود بلکه حجت الاسلام تقوی رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه پیش از خطبه ها سخنرانی خواهد کرد.”
سکوت هاشمی و انتظارات
درحالی که حضور میرحسین موسوی، کروبی و خاتمی و هواداران آنها در نماز جمعه این هفته دیشب قطعی شد، اما برخی چهره های اصلاح طلب پیشاپیش از امامت جماعت هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه استقبال کردند.
در این باره فاطمه راکعی یکی از اعضای حزب مشارکت ایران روز گذشته اعلام کرد: “در این وضعیت مأیوس کننده، حضور هاشمی در نماز جمعه مایه امید تلقی می‌شود.”
خانم راکعی همچنین تاکید کرد که: “هاشمی رفسنجانی در صدر دو نهاد مهم یعنی مجمع تشخیص مصلحت نظام و خبرگان رهبری حضور دارد بنابراین وظیفه دارد به ابهامات مردم نسبت به اعمال غیرقانونی که در این انتخابات اخیر انجام شد، پاسخ دهد و مقصران را معرفی نماید.”
این عضو جبهه مشارکت همچین توصیه کرد که هاشمی رفسنجانی شفاف برخورد کند: “ایشان در روز جمعه باید بگویند که آیا بر اتفاقات پس از انتخابات صحه می‌گذارند یا خیر.مردم می‌خواهند واکنش هاشمی به توهین‌هایی که علیه ملت صورت گرفت، چیست.”
از سوی دیگر محمد هاشمی یکی از اعضای برجسته حزب کارگزاران سازندگی و برادر هاشمی رفسنجانی نیز در ارتباط با انتظار ها از خطیب این هفته نماز جمعه تهران گفت: “مردم از روحانیت توقع زیادی دارند و این قشر همیشه پناه مردم بوده است و انتظار مردم این است که روحانیت و علما اگر برای مسائل بین‌المللی موضع‌گیری می‌کنند در خصوص تحولات داخلی هم اتخاذ موضع کنند و نسبت به احقاق حقوق مردم تلاش کنند.”
همچنین علی شکوری راد یکی دیگر از اعضای حزب مشارکت ایران اسلامی طی مقاله ای سکوت خاتمی، موسوی و کروبی درباره حضور مردم معترض به انتخابات در نماز جمعه این هفته به امامت هاشمی رفسنجانی را نشانه رضایت آنها تلقی کرد.
این عضو طیف سنتی جبهه مشارکت در مقاله خود که در وبسایت موج سبز آزادی منتشر شده با تاثیرگذار خواندن خطبه های هاشمی رفسنجانی در طول تاریخ پس از انقلاب، او را پس از آیت الله طالقانی دومین فردی خواند که همیشه سیاسی ترین و تاثیرگذارترین خطبه ها را در نماز جمعه ایراد کرده است.
علی شکوری راد در مقاله خود همچنین به احتمال حضور مردم معترض به نتیجه انتخابات در این نماز جمعه اشاره کرده و نوشته: “شاید از برکات جنبش سبز، آشتی مردم با آئین سیاسی- عبادی جمعه باشد که متعلق به خود آنهاست”.
