تامس اردبرینک
آمنه بهرامی زمانی از عکاسی و چشم انداز کوهها لذت می برد. کار او در یک شرکت تجهیزات پزشکی به او استقلال مالی داده بود. چند نفر از او خواستگاری کرده بودند، اما این دختر چشم عسلی همۀ آنها را رد کرده بود. او می گوید، “می خواستم ازدواج کنم، اما فقط با مردی که واقعا ً دوستش داشتم.”
چهار سال قبل، مجید موحدی خواستگاری که آمنه دست رد به سینۀ او زده بود، یک سطل اسید سولفوریک روی سر او پاشید که باعث کور شدن او شد. اواخر ماه گذشته، دادگاه با خواستۀ آمنه موافقت کرد و دستور داد پنج قطره از همین مادۀ شیمیایی در هر یک از چشمان مجرم ریخته شود. آمنه بر اساس یک اصل قانون جزای اسلامی که به قربانی اجازه می دهد خواستار قصاص مجرم شود، از دادگاه خواست مجرم قصاص شود. این حکم هنوز اجرایی نشده است.
اجرای تنبیهات بدنی مانند شلاق، قطع عضو و سنگسار که به موجب قانون اسلام مجاز هستند، اغلب باعث برانگیختن بحث و جدال در ایران شده است و بسیاری از مردم ایران این قبیل احکام را وحشیانه می دانند. اما مورد یاد شده متفاوت است.
آسیه امینی روزنامه نگار ایرانی که دربارۀ حقوق بشر مطلب می نویسد و با این حکم مخالف است، می گوید، اعتراضی صورت نگرفته است چون مردم تحت تأثیر داستان آمنه بهرامی قرار گرفته اند. امینی می گوید، “احساساتی نشدن در برابر اتفاقی که برای او افتاده، سخت است.”
بهرامی 31 ساله می گوید، مدت هاست که سخت برای رسیدن به عدالت مبارزه می کند. او می گوید، “در سنی که باید لباس عروس به تن کنم، دارم تقاضا می کنم در چشمان یک آدم اسید بریزند. این کار را به این خاطر می کنم که نمی خواهم این اتفاق برای هیچ زن دیگری بیفتد.” برخی از مقامات نیز اعلام کرده اند که این نوع مجازات بازدارنده خواهد بود.
محمود سالارکیا معاون دادستان کل تهران پس از صدور این حکم توسط دادگاه به خبرنگاران گفت، “اگر این تبلیغات که چگونه اسیدپاش ها قصاص می شوند، انجام شود، از وقوع جنایات این چنینی در آینده جلوگیری خواهد شد.”
هیچگونه آماری در خصوص تعداد موارد اسیدپاشی در ایران در دست نیست. امینی می گوید، “این مورد بدترین حالت خشونت اجتماعی است، اما جرائمی مانند قتل همسر بخاطر مسائل “حیثیتی” بوضوح در ایران در حال افزایش است. این قبیل جرائم واکنش های خشن در برابر محدودیت های جنسی در ایران هستند.”
امینی می گوید، تردید دارد حکم صادر شده بر علیه مجرم قضیۀ بهرامی بتواند روند این قبیل اقدامات را وارونه سازد. او می گوید، “خشونت اجتماعی با خشونت بیشتر درمان نخواهد شد.” دادگاهها معمولا ً به خانواده های مجرمان دستور می دهند “دیۀ” جرائم را بپردازند. اما بهرامی در چند ملاقاتی که با هاشمی شاهرودی رئیس قوۀ قضاییه داشته، بر قصاص مجرم تأکید کرده است. گفته می شود هاشمی شاهرودی خواهان آن است که از تعبیر و تفسیرهای سخت قوانین اسلامی جلوگیری شود.
بهرامی می گوید، “شاهرودی واقعا ً به من تأکید کرد که بجای قصاص تقاضای دیه کنم. او گفت که این حکم بسیار ایران را بدآوازه خواهد کرد. اما من نپذیرفتم.” وقتی قاضی از مجید موحدی سؤال کرد که آیا برای انجام این حکم آماده است، موحدی پاسخ داد که هنوز بهرامی را دوست دارد، اما اگر او می خواهد چشمان مجید کور شود، او هم می خواهد بهرامی به همین ترتیب مجازات شود.
موحدی می گوید، “آنها باید چشمان او را هم کاملا ً کور کنند چون مطمئن نیستم که او نتواند پنهانی ببیند. روزنامه ها این مورد را خیلی بزرگ کرده اند، اما من کار بدی نکرده ام.”
منبع: واشنگتن پست، 14 دسامبر