با سید رضا اکرمی، رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری و مشاور عالی وزیر کشوردر زمینه حجاب گفت و گو کرده ایم.او که خود منتقد وضعیت حجاب و آرایش زنان ایرانی است، با سابقه پنج دوره نمایندگی مجلس و عضویت در شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز، به عنوان یک چهره اصولگرا شناخته می‌شود. هرچند در انتخابات سال ۸۸ از میرحسین موسوی حمایت کرد و امروز هم از جدی‌ترین مدافعان حسن روحانی و دولت اوست. اکرمی که همچنان در اظهارنظرهایش مرزبندی خود را با اصلاح‌طلبان حفظ می‌کند، در شرایطی که دولت روحانی و وزیر کشور به بهانه وضعیت حجاب در جامعه مورد انتقاد شدید مجلس قرار گرفته‌اند، از تشکیل نشست ویژه‌ای به دستور رییس‌جمهوری برای درباره وضعیت حجاب در جامعه خبر داده است. این مقام دولتی پیش از این از تبدیل برخی ناهنجاری‌ها به عرف، مانند تبدیل شدن برخی زنان به “آرایشگاه سیار” و توسعه بدحجابی ابراز نگرانی کرده است.
رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری و مشاور عالی وزیر کشور در گفت‌وگو با روز دیدگاه‌های خود در مورد وضعیت حجاب را بیشتر توضیح داده است. او می‌گوید “به جای اینکه بدحجابی را از ترکیه و مالزی یاد بگیرید، تلاش و کوشش را از آنها یاد بگیرید” و تاکید می‌کند که “آنها کشور اسلامی هستند اما اینجا، جمهوری اسلامی است و رعایت حجاب اسلامی طبق قانون الزامی است”. او از ارزیابی اقدامات دولت در این زمینه و همچنین نظرات حسن روحانی طفره می‌رود اما تاکید می‌کند که گشت‌های ارشاد و برخوردهای انتظامی باید وجود داشته باشد.
حاج آقا! به نظر شما الان وضعیت حجاب در جامعه چطور است؟
حجاب و عفاف در متن اسلام محمدی همانند نماز و روزه و واجبات دیگر یکی از ضروریات دین اسلام است. در قرآن مجید و روایات و زندگی‌نامه اهل بیت و خوبان، حجاب مورد احترام و تجلیل است. حجاب و عفاف چون یک نماد ظاهری و آشکار دارد که در لباس و پوشاک و آرایش افراد دیده می‌شود قطعا یک جایگاه روشن‌تری از نماز و روزه و امثال اینها دارد. چون آنها را در خیابان و بیابان عرضه نمی کنیم، می رویم مسجد، می‌رویم حسینیه، می‌رویم منزل، اما حجاب نماد ظاهری بیرون خانه دارد و لذا تاثیر مثبت و موثر آن، از نماز و روزه‌ای که خوانده می‌شودبیشتر است. اگر حجاب و عفاف رعایت نشود اولین آسیب به خود فرد می رسد و سپس به جامعه، چرا که در جامعه ولنگاری و لاابالی‌گری و رها شدن باب می‌شود.
وضعیت حجاب در جامعه با معیارهایی که گفتید هماهنگ است؟
به نظرم می‌آید وضع حجاب و عفاف وضع حجاب در جامعه ما متوسط است؛ نه خوب خوب است نه بد بد، یک حالت متوسطی دارد. بسیاری نسبت به آن حرمت و احترام قائل‌اند که معمولا هم مشغول خانه‌داری و کارهای درون خانه هستند، بخشی هم در بیرون خانه واقعا حجاب را رعایت می‌کنند؛ چه در قالب دانشجویی و چه در دانش‌آموزی و یا کارمندی. اندکی هم هستند که آن را رعایت نمی‌کنند.
اما شما به تازگی انتقاداتی را به عملکرد دستگاه‌های مختلف در خصوص حجاب و عفاف مطرح کرده‌اید…
ما یک مصوبه از شورای عالی انقلاب فرهنگی داریم که از سال ۸۴ ابتدا به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وسپس به وزارت کشور ارجاع شد. یعنی باید بیش از ۲۰ دستگاه ابتدا در درون خودشان آن را پی بگیرند و سپس به بخش عمومی جامعه برود. در دور هشتم مجلس، زمانی که من در کمیسیون فرهنگی بودم این موضوع را از نظر اجرایی پیگیری کردیم، متاسفانه در بیش از ۲۰ دستگاه مسئولِ این قانون، اراده جدی و اهتمام جدی نسبت به موضوع مشاهده نکردیم.
آقای ناطق نوری اخیرا برخورد نیروی انتظامی با شهروندان را اشتباه خوانده و گفته با قلع و قمع دختران و پسران، اوضاع فرهنگی جامعه خوب نمی‌شود. شخص آقای روحانی هم گفته است با زور نمی‌شود کسی را به بهشت برد. نظر شما در خصوص برخورد فیزیکی با پوشش افراد چیست؟ منظورم مشخصا گشت‌های ارشاد و برخوردهای انتظامی است.
ببینید من یک سئوال می‌پرسم، همه جواب بدهند! بالاخره می‌خواهیم قانون اجرا بشود و نظارت بر اجرای آن داشته باشیم یا نه؟ اگر نمی‌خواهیم صورت مساله فرق می‌کند ولی اگر می‌خواهیم که این قانون اجرا شود، دستگاه‌هایی که برای اجرا و نظارت در نظر گرفته شده‌اند باید به وظایفشان عمل کنند. ما خیلی در خصوص شیوه و روش بحث و گفت‌وگو نداریم. نسبت به تخلفات رانندگی شما چه کار می کنید؟ یک دستگاهی وجود دارد به نام راهنمایی و رانندگی، با آنهایی که تخلف می‌کنند بر خورد می کند. در مورد حجاب هم همینطور است. در موارد دیگر هم همین است مثلا لبنیات یک استانداردی دارد و مراکزی هستند که باید بر آن محصولات نظارت کنند، در مورد حجاب هم همین است یک تشکیلاتی لازم است که به صورت متین و صحیح، اگر دختری یا پسری تخلف کرد ابتدا تذکر بدهند و سپس با آنهایی که ساختارشکن هستند طبق قانون برخورد بکنند.
شما رئیس شورای فرهنگی نهاد رئیس جمهوری هستید، از نظرات ایشان در این حوزه با خبرید، نظر ایشان چیست؟
آقای روحانی در دوران ریاست‌جمهوری‌شان دو سه بار در تذکرات عمومی در هیات دولت این موضوع را مطرح کردند و رسانه‌ها هم پوشش دادند و اخیرا هم ۱۹۵ نماینده مجلس نامه‌ای خدمت ایشان ارسال کردند، ایشان هم به دستگاه‌های مربوطه آن را ابلاغ کرده‌اند.
عده‌ای معتقدند آقای روحانی مخالف برخورد با پوشش مردم است…
نه، قضیه شخصی نیست. قانون داریم و قانون مشخص و دستگاهی‌هایی که باید اهتمام داشته باشند مشخص است. باید از همه خواست. مساله حجاب و عفاف مثل همه خوبی‌ها باید از خانواده شروع بشود یعنی اعضای خانواده، پدر و مادرو فرزند قوانین را محترم بشمارند، پاکی‌ها را گرامی بدارند و در ناهنجاری ها تذکر بدهند، بعد نوبت می‌رسد به آموزش و پرورش و آموزش عالی، همه دستگاه‌هایی که در قانون نام آنها آمده باید نسبت به این موضوع اهتمام کنند.
شما گفته‌اید خیلی از زنان در ایران به آرایشگاه سیار تبدیل شدند، منظورتان از این عنوان چه بود؟
مرحوم استاد مطهری می‌فرمود محیط بیرون خانه، محیط کار، تحصیل و تلاش است. هیچ عاملی نباید در جامعه وضعیتی ایجاد کند که اختلال به وجود بیاید و آرامش جامعه را بهم بزند و مانع کار و تکاپو و تحصیل امثال اینها باشد. یک خانمی، لباسی را که باید در مهمانی بپوشد، آن هم مهمانی بانوان یا محارم خودش، یا آرایشی که باید در خانه برای همسرش داشته باشد و یا در مهمانی‌هایی زنانه داشته باشد، می‌آید در جامعه. به طور طبیعی این فرد آرامش جامعه، آسایش جامعه و فضای کار و تلاش جامعه را دگرگون می کند، افراد را به خودش مجذوب می‌کند و مانع می‌شود که افراد به کار و زندگی طبیعی‌شان برسند. این اختصاص به حجاب و عفاف ندارد، گاهی یک ترمز ناگهانی، یک ویراژ و یک سبقت ناگهانی حادثه درست می کند، همه باید از ناهنجاری بپرهیزیم و آنچه باعث طمانینه است به آن بها بدهیم. الان شما ببینید یکی از چیزهایی که واقعا هیچ مبنایی ندارد و باب شده، این زدن عینک وسط سر است، خب معلوم است مرد باشد یا زن، این عینک برای چشم است. آن خانمی که روسری را می‌زند عقب؛ عینک را می‌زند روی سرش و یا آقا پسر هم همینطور، معنایش چیست؟ از چه کسی تقلید می‌کند؟ چه چیزی را به جامعه عرضه می‌کند؟ آیا نباید او را زیر سئوال بریم که آقا عینک برای چشم است نه برای سر؟ سر که عینک نمیخواهد. الان شما همین یک قلم را نگاه کنید چقدر هزینه برای زنگی افراد به وجود آورده و ببینید میلیاردها پول از کشور بیرون می‌رود برای واردات این چیزها، آمار را ببینید ما رتبه هفتم دنیا را در مصرف لوازم آرایش داریم. اینها همه ضرر است.
چرا پر مصرف ترین کشورهای مصرف کننده لوازم آرایش کشورهای اسلامی هستند؟
من آمار کشورهای دیگر اسلامی را ندارم، اما در مورد کشور خودمان به نظر می‌آید ما در تفکر و اندیشه و عقل اقتصادی مشکل داریم. ما نگاه نمی‌کنیم که الفبای زندگی مسکن است، سفر است، پوشاک و… است. اینها را باید اول با کیفیت تامین کنیم.خانه خوب داشته باشیم، ماشین خوب داشته باشیم، از اوقات فراغت خوب استفاده کنیم. همین توریسم را نگاه بکنید، خلق الله ما در این کشور به خاطر تبلیغات بیرونی، یک کشوری که آب و هوای متنوع و مکان‌های دیدنی بسیار زیاد دارد و وسیع است جنگل و دریا دارد و حتی کویرش دیدنی است، رها می‌کنند می‌روند خارج. از موجودی خودشان استفاده نمی‌کنند. ما یک ساحل دریای درست و درمان نداریم، اگر عقل اقتصادی را از ابتدا در کلاس درس و دانشگاه یادمان بدهند دیگر شاهد این چیزها نیستیم. آیت الله جوادی آملی فرمود اول اعتقاد، بعدا اقتصاد، این دو تا راباید با هم داشته باشیم، به این ها اهمیت نمی‌دهیم، همینطور شب و روز رامی گذرانیم. معلوم است پیامدهایش همین است که مصرف لوازم آرایش ما رتبه هفتم دنیا دارد. ما نیم درصد جمعیت دنیایم اما در مصرف انرژی چندین برابر ژاپن و خیلی از کشورهای دیگر مصرف می کنیم، ما مشکل آموزشی و اقتصادی داریم، الفبای زندگی را از درون خانه یاد بگیریم تا به همه جا برسیم. الان مقام معظم رهبری سال ۹۳ را اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نام گذاری کردند، این روزنامه ها را نگاه کن، کدام به این موضوع دقت کرده‌اند؟ مشکل از خودمان است.
در کشورهای اسلامی مثل مالزی و ترکیه حجاب اختیاری وجود دارد، چرا ما نمی توانیم این آزادی را داشته باشیم؟
من دو تا مساله با آنهایی که این را مطرح می‌کنند، می‌گویم. یک، اینجا “جمهوری اسلامی” است و آنجا “جمهوری اسلامی” نیست آنجا “کشورِ اسلامی” است. اینجا انقلاب شده و قانون اساسی و قوانین عمومی دارد، قانون می گوید مرد و زن باید به پوششان توجه کنند و احترام بگذارند، اگر قانون‌مدار و قانون‌پذیر هستید باید این را بپذیرید. اگر می‌خواهیم خودمان را مقایسه کنیم با ترکیه و مالزی، من می‌یپرسم هیچ وقت رفتید روی تلاش و بهره‌وری و کار آنها فکر کنید؟ روی نظم و انضباطشان کار بکنید؟ بهره کاری ما در ادارات روزانه ۴۵ دقیقه و بیرون هم دو ساعت است، در حالی که در ترکیه و مالزی و کشورهای غیر اسلامی مثل ژاپن و کره جنوبی بهره کاری ۶-۷ ساعت است. چرا از خوبی‌های آنها استفاده نمی‌کنیم؟ از وجدان کاری، از استحکام و کیفیت در کارشان استفاده نمی‌کنیم؟ الان همین خودرویی که سر قیمتش بحث است، کیفتش بسیار پایین است. خدا می‌داند اگر آزاد بگذارند ما خودرو وارد کنیم تمام این خودرو سازی‌های ما تعطیل می‌شوند چون اینها انحصار درست کرده‌اند و کیفیت را رعایت نمی‌کنند. به قول آقای روحانی فقط حمایت می‌خواهند رقابت نمی‌خواهند. مرحوم جمال‌الدین اسدآبادی این عبارت زیبا را گفته که” رفتم کشورهای اروپایی اسلام را دیدم ولی مسلمان را ندیدم”. در این کشورهای ما مسلمان هست اما اسلام وجود ندارد. اسلام یعنی نظم، یعنی انضباط، یعنی کیفیت، یعنی درستی، یعنی اعتماد، شما می روی کالا بخرید هر مغازه یک قیمت است. یک نوشابه می خواهید بخورید هر کس یک قیمت گذاشته است. مراجعه ما به قرآن و اهل بیت و سیره‌ی پیغبر باید باشد، خیر ما در اطاعت از این هاست.
