سایت ها و وبلاگ های نزدیک به جناح حاکم اصولگرا، شوخی یکی از نمایندگان روحانی مجلس هشتم با رهبر جمهوری اسلامی را منتشر کرده و نوشته اند که آیت الله خامنه ای با شنیدن این شوخی، آنقدر خندیده که نتوانسته سخنان خود را ادامه بدهد.
موسی قربانی از نمایندگان چند دوره اخیر مجلس به سایت خبرآنلاین گفته نوروز سال 1389 با تعدادی دیگر از اعضای فراکسیون روحانیون مجلس هشتم به دیدار رهبر جمهوری اسلامی رفته اند و در این دیدار یکی از نمایندگان به سخنان محمود احمدی نژاد درباره لزوم افزایش جمعیت کشور اشاره کرده و از آیت الله خامنه ای پرسیده که نظر او در این باره چیست؟
در پاسخ به این پرسش، آنگونه که موسی قربانی نقل کرده، رهبر جمهوری اسلامی گفته است که کنترل جمعیت “به آن شدت” را قبول ندارد و پیشنهادش هم برای افزایش جمعیت این بوده که “دخترانتان را عروس کنید، پسرانتان را داماد کنید….”
قربانی افزوده که در این لحظه به وسط حرف آیت الله خامنه ای پریده و به شوخی گفته بخصوص که امسال (1389) هم سال همت مضاعف است.
رهبر جمهوری اسلامی بنا به روندی چندین ساله، سال 1389 را سال “همت و کار مضاعف” نامیده بود.
این نماینده روحانی مجلس هشتم گفته که آیت الله خامنه ای با شنیدن این شوخی آنقدر خندید که نتوانست حرفش را ادامه دهد و گفت والسلام علیکم.
موسی قربانی این را هم گفته که چون رهبر جمهوری اسلامی در یک دیدار عمومی در سال 1390 به این موضوع اشاره کرده، نقل این خاطره توسط او “بلا مانع” است.
دفتر آیت الله خامنه ای پیش از این بارها اعلام کرده که تنها منبع انتشار اخبار مربوط به وی است و مقامات دولتی و حکومتی اجازه نقل سخنان رهبر در دیدارهای خصوصی و عمومی را ندارند.
سابقه کنترل جمعیت در ایران
اجرای سیاست کنترل جمعیت و تنظیم خانواده که پیش از انقلاب اسلامی ودر دوران حکومت محمد رضا پهلوی اجرا می شد، در نخستین سال های پس از انقلاب با توجیهات دینی و بخصوص امنیتی مانند جنگ با عراق متوقف شد.
پیامد این موضوع در نخستین سرشماری جمعیت در ایران در سال ۱۳۶۵ مشخص شد و مقامات ایران متوجه رشد ۳/۹ درصدی جمعیت در کشور شدند.
پس از مدتی، مشکلات ناشی از رشد جمعیت باعت شدمقامات جمهوری اسلامی با نظر مثبت آیت الله خمینی، سیاست کنترل جمعیت را در پیش گیرند و در پی آن قانون تنظیم خانواده و کنترل جمعیت در سال ۱۳۷۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
بر اساس این قانون امتیازاتی چون “بیمه، مرخصی زایمان مادر، پرداخت هزینه نگهداری و حق اولاد” به فرزندان چهارم و بعد از آن تعلق نمی گیرد.
همچنین رادیو تلویزیون جمهوری اسلامی و و وزارتخانه های آموزش و پرورش، آموزش عالی، بهداشت و درمان و ارشاد موظف به اجرای برنامه هایی با هدف آموزش و ترویج مسائل مربوط به کنترل جمعیت شدند.
به این ترتیب شعار “فرزند کمتر، زندگی بهتر” و “دو بچه کافی است” که مربوط به دوران رژیم پیشین بود، بار دیگر مطرح و به شکل گسترده ای تبلیغ شد.
با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد، این سیاست ها تا حدودی مورد بی توجهی قرار گرفت و پس از مدتی رئیس دولت رسما اعلام کرد که ایران ظرفیت 150 میلیون نفر جمعیت را دارد و باید برای دستیابی به این مقدار برنامه ریزی کرد.
محمود احمدی نژاد روز پنجشنبه نهم اردیبهشت 1389 در مراسم روز ملی شوراها در تهران گفت که اجرای شعار “دو بچه کافی است” به این معنا است که “۴۰ سال دیگر نامی از ملت ایران باقی نماند.”
او همچنین گفت: “کسی نمی تواند مردم را وادار به چیزی بکند، مردم می خواهند بچه دار شوند و خدا روزی را می دهد، عده ای با حرف های روشنفکری عزا گرفته اند.”
احمدی نژاد سیاست های کنترل جمعیت را “سیاستی غربی” توصیف کرد و با اشاره به اجرای “چشم بسته” این قانون از سوی عده ای در ایران گفت: “در این ارتباط قانون وضع کردند و گفتند که سه بچه را بیشتر بیمه نمی کنیم، در صورتی که نگاه و اعتقاد ما با آنها فرق می کند و معیارهای ما با آنها متفاوت است.”
او با اشاره به اجرای “چشم بسته” این قانون از سوی عده ای در کشور گفت: “در این ارتباط قانون وضع کردند و گفتند که سه بچه را بیشتر بیمه نمی کنیم، در صورتی که نگاه و اعتقاد ما با آنها فرق می کند و معیارهای ما با آنها متفاوت است.”
مخالفت‌ها و حمایت رهبر
در همین راستا دولت اصولگرا در سال 1388 لایحه ای به مجلس داد که در مواردی فرزندان چهارم و بعد آن هم بتوانند از امتیازات قانونی برخوردار شوند.
بسیاری از نمایندگان مجلس و کارشناسان اجتماعی و اقتصادی، با این سیاست ها مخالفت کردند.
مشکل بیکاری و فراهم نبودن زیرساخت های لازم برای زندگی مطلوب و ناکافی بودن امکانات رفاهی و بهداشتی متناسب با جمعیت کنونی ایران از جمله دلایلی بود که در مخالفت با اظهارات محمود احمدی نژاد عنوان و اظهارات او به دور از منطق و غیر عملی توصیف شد.
مجمع تشخیص مصلحت نظام به ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی هم این سیاست ها را رد کرد.
حسن روحانی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک این مجمع نیز در گفت و گویی با خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، سیاست های جمعیتی را از “سیاست های کلی نظام” عنوان کرد و گفت که “دولت حق ندارد در ارتباط با با افزایش جمعیت کشور تصمیم‌گیری کند.”
او همچنین در واکنش به سخنان محمود احمدی نژاد در مورد ظرفیت افزایش جمعیت در کشور گفت: “بعضی‌ها می‌گویند ایران استعداد بالایی دارد و از منابع زیادی برخوردار است. این حرف درست است، اما نکته در اینجاست که ما با همین ایران غنی هم نتوانسته‌ایم مساله بیکاری را حل کنیم.”
روحانی افزود: “هر وقت مشکل بیکاری حل شد، آن وقت می شود به مساله افزایش جمعیت فکر کرد و بررسی کرد که آیا میزان جمعیت کافی است یا کافی نیست.”
با وجود تمام این انتقادات، آیت الله خامنه ای در سخنرانی روز 16 مرداد 1390 خود در جمع تعدادی از مسئولان جمهوری اسلامی از سیاست های افزایش جمعیتی دولت محمود احمدی نژاد دفاع کرد.
او گفت که “من معتقدم کشور ما با امکاناتی که داریم، می تواند 150 میلیون نفر جمعیت داشته باشد.”
رهبر جمهوری اسلامی گفت: “جمعیت کشور 75 میلیون نفر است اما من معتقد به کثرت جمعیتم.”
او خواستار آن شد که “هر اقدام و تدبیری که می خواهد برای متوقف کردن رشد جمعیت انجام بگیرد، بعد از رسیدن جمعیت کشور به 150 میلیون نفر (دو برابر جمعیت کنونی ایران) انجام بگیرد.”
مسئولان دولت اسلامی در اجرای سیاست های افزایش جمعیت کشور، اقداماتی را هم در نظر گرفتند. از جمله اینکه دولت احمدی نژاد در نیمه دوم سال ۱۳۸۹ اعلام کرد که یک میلیون تومان به خانواده هر نوزاد پس از تولد پول خواهد داد.
این طرح به علت فقدان منابع مالی، کسری بودجه شدید دولت و لزوم مصوبه قانونی مجلس برای اجرایی شدن، با واکنش منفی نمایندگان مجلس و کارشناسان روبرو شد و گزارش های ضد و نقیض زیادی از عدم اجرای آن به گوش رسید.
همچنین مسئولان دولت احمدی نژاد اعلام کردند که با حذف واحد درسی تنظیم خانواده و کنترل جمعیت در دانشگاه ها، درس شکوه همسرداری را جایگزین آن می کنند اما گزارش ها از اجرایی نشدن این طرح خبر می دهند.
واکنش های گاه استهزا آمیز کارشناسان و نمایندگان مجلس به طرح های دولت در این خصوص، واکنش محمود احمدی نژاد را به دنبال داشت.
او در یک مصاحبه خبری گفت: “یک بار اعلام کردم بسیاری شروع به تمسخر کردند اما من با «دو بچه کافیه» مخالفم و برای آن استدلال دارم.”
