کوروش ضیابری
استفان زانز در سپتامبر 2007 به دلیل دیدار با محمود احمدی نژاد در خلال سفر وی به نیویورک برای شرکت در شصت و دومین اجلاس مجمع عمومی، در کانون توجه رسانه های آمریکا قرار گرفت.
دکتر استفان زانز، استاد مطالعات سیاسی و بین المللی دانشگاه سانفرانسیسکو است و بر کرسی ریاست برنامه خاورمیانه آن دانشگاه تکیه زده است.
مقالات وی در روزنامه های بزرگ دنیا و وب سایت های خبری به چاپ می رسد. وی برای بیان دیدگاه ها، تحلیل ها و ابراز نظر درخصوص مناقشات جاری در اسرائیل، پاکستان، افغانستان، ترکیه و ایران به عنوان کارشناس امور خاورمیانه در برنامه های بی بی سی، پی بی اس، رادیو ملی آمریکا و شبکه ان بی سی ظاهر شده است.
پروفسور زانز همسو با بسیاری از سخنوران و محققین مستقل اعتقاد دارد ایران به شیوه ای ناعادلانه، طعمۀ رسانه های آمریکائی و برخی مراکز قدرت سیاسی شده است؛ «طعمه ای» که با برنامه ای منظم باید هدف حمله قرا بگیرد.
استفان زانز در جریان مصاحبه اخیری که با وی داشتم، به بیان جزئیات این تحلیل خود پرداخت: «به شیوه ای سنتی، برای توجیه مداخلات و نظامی گری های آمریکا، برخی کشورها و رهبران دنیا در نقش اسطورۀ عشق یا تنفر آمریکائی ها قرار داده می شوند.» وی افزود: «با این حال، سیاست های به کار گرفته شده در موردتهران چندان هم بدتراز سیاست های بسیاری از متحدان آمریکا نیست.»
از وی دربارۀ دلایل انتقادش از آنچه «سطحی نگری واکنشی» احمدی نژاد درخصوص مسائل دینی می خواند، سؤال کردم. او پاسخ داد: «نگرانی من از آقای احمدی نژاد نظیر آنچه در مورد جورج بوش وجود دارد، استفاده از اصول دینی برای توجیه سیاست هائی است که برخلاف اصول اخلاقی است؛ اصولی که آئین های مذهبی خود بر پایۀ آن بنا شده اند، هر چند این اصول دینی در جای خود مشروع هستند.»
بحث خود را به پرونده خسته کننده و مزمن هسته ای ایران کشیدیم. او گفت: «جای هیچ شکی نیست که در اینجا یک استاندارد دوگانه وجود دارد، نه فقط در مقایسه با برنامه هسته ای اسرائیل، بلکه با توجه به پاکستان و هندوستان. تحت قطعنامه 487 شورای امنیت سازمان ملل از اسرائیل خواسته شده برنامه هسته ای خود را تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی هسته ای قرار دهد. پاکستان و هند نیز تحت قطعنامه 1172 شورای امنیت موظفند تسلیحات هسته ای و موشک های دوربرد خود را به طور همزمان منهدم کنند.»
زانز فشار گروه1+5 بر ایران برای توقف فعالیت های هسته ای آن کشور را مورد انتقاد قرار داد. وی گفت: «گروه 1+5 حق ندارد ایران را به گردن نهادن به الزامات شورای امنیت فرابخواند، درحالیکه اسرائیل، پاکستان و هند به سرپیچی خود از همین شورا ادامه می دهند.»
زانز به عنوان نویسنده کتاب «منطقه بحرانی: سیاست خاورمیانه ای آمریکا و ریشه های تروریسم» نسبت به گزارش اخیر سازمان سیا درخصوص نابودی سیاسی رژیم اسرائیل ظرف 20 سال آینده ابراز تردید می کند. وی گفت: «من معتقدم اسرائیل همچنان به عنوان یک دولت یهودی باقی خواهد ماند. اما اگر راه حل دو دولت در راستای اعلامیه دسامبر 2003 ژنو و یا طرح صلح اعراب را نپذیرد، این کشور به طور فزاینده سرکوبگر، مسلح و غیر دموکراتیک و ورشکسته خواهد شد.»
موضوع بعدی بحث ما به رویکرد متناقض آمریکا ومتحدان غربی آن کشور به کارنامه حقوق بشر ایران مربوط بود. زانز خاطر نشان کرد: « ایران به دلیل کارنامه ضعیف حقوق بشر خود، شایسته سرزنش و انتقاد است؛ آمریکا هم با تمام امکانات نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی از حکومت های دیکتاتور خاورمیانه بزرگ حمایت می کند. بنابراین، دولت آمریکا از نظر اخلاقی در موضعی نیست که ایران را نشانه بگیرد.»
گفتگو با آقای زانز نشان می دهد چگونه یک نفر هم می تواند از ایران انتقاد کند، و هم یکجانبه گرائی آمریکا و سیاست های مداخله جویانه آن کشور در این منطقه پرآشوب از جمله حمایت از اسرائیل را رد کند.
کوروش ضیابری، خبرنگاری مستقل از ایران است.
منبع: میدل ایست آنلاین- 27 آوریل