پاسکال پوگام
گروه فرانسوی توتال با توجه به وضعیت سیاسی بسیار پیچیده در ایران ترجیح داده پروژه های سرمایه گذاری خود در بخش گازی ایران را به تعویق اندازد، ولی از سوی دیگر اطمینان داده که به هیچ وجه قصد ندارد رابطه خود با تهران را به طور کامل قطع کند.
توتال می توانست 10 سال دیگر نیز مقاومت کند، ولی از آنجا که تنش میان تهران و کشورهای غربی همچنان رو به افزایش است، این گروه نفتی تصمیم گرفته به توصیه های دیگران جامه عمل بپوشاند. این گروه نفتی روز گذشته اعلام کرد که به طور موقت سرمایه گذاری های خود در بخش گازی ایران را متوقف کرده است. کریستف دومارژری، مدیر عامل توتال، در این خصوص به روزنامه فایننشیال تایمز اظهار داشت: “ما امروز با سرمایه گذاری در ایران ریسک بزرگی را متحمل می شویم و از سوی دیگر مردم می گویند که توتال برای پول درآوردن هر کاری انجام می دهد.“
انزوای پرهزینه
این اولین باری است که این گروه نفتی به طور رسمی از جمهوری اسلامی فاصله می گیرد. توتال علیرغم فشارهای بین المللی، به ویژه از سوی امریکا، از مدت ها پیش معتقد بود که می تواند وارد “پروژه گاز مایع پارس” شود. این پروژه عظیم شامل استخراج، تبدیل به مایع و صادرات بخشی از حوزه پارس جنوبی، به عنوان بزرگ ترین حوزه گازی جهان است که بین ایران و قطر مشترک است. البته این مسأله اکنون جزو مسایل روز نیست و این درحالی است که برخلاف امیرنشین قطر، بهره برداری از این حوزه در ایران با تأخیر بسیاری روبرو شده. مدیر عامل توتال می گوید: “ما این پروژه را فراموش نخواهیم کرد، ولی امروز شرایط برای چنین سرمایه گذاری مناسب نیست.”
البته اتخاذ چنین تصمیمی برای مسؤولان امریکایی بسیار خوشایند است و به نظر می رسد که امکان انزوای بیشتر حکومت ایران مهیا شده باشد. به علاوه این تنها شرکت توتال نیست که از تهران فاصله گرفته. اخیراً شرکت های شل و رپسول نیز اعلام کرده اند که از سرمایه گذاری در پروژه گازی دیگری در سواحل و آب های ایران منصرف شده اند. در نظر شرکت های غربی، ریسک بزرگی که در این زمینه وجود دارد، حضور رقبای روسی، چینی و هندی است که به تدریج درحال به دست گرفتن این حوزه ها هستند. درحال حاضر، این رقبای جدید دانش لازم را، به ویژه در زمینه گاز مایع، به مانند شرکت های بزرگ بین المللی ندارند. ولی مسایل به سرعت درحال تحول اند و بعید به نظر می رسد که شرکت توتال نیز به مانند دیگر غول های نفتی انگلیسی از دومین حوزه نفت و گاز جهان چشم بپوشد.
رییس این شرکت همچنین به روزنامه فایننشیال تایمز اظهار داشت: “شما می خواهید دو کشور بزرگ نفتی [ایران و عراق] را از سیستم خارج کنید. سپس می گویید نفت و گاز به مقدار لازم وجود ندارد. واقعاً جالب است!”
به هرحال گروه نفتی توتال تلاش خواهد کرد تا همچنان تماس خود را با شرکت ملی نفت ایران [NIOC] حفظ کند. از نظر کارشناسان توتال، امکان توقف فعالیت های کنونی وجود ندارد و در این خصوص اظهار می دارند: “در استراتژی کاری ما، ایران در اولویت است.” سخنگوی این شرکت نیز در این رابطه گفت: “ایران برای گروه توتال یک کشور استراتژیک است و شرکت ملی نفت ایران نیز به عنوان شریک بلند مدت ما باقی خواهد ماند.”
در اکتبر 2007 زمانی که پاریس از شرکت های خصوصی دعوت کرد تا در ایران و برمه سرمایه گذاری نکنند، آقای دومارژری به روزنامه لوموند تأکید کرده بود که “هیچ کشوری، هرچه قدر قدرتمند هم که باشد، نمی تواند به صورت یک جانبه نسبت به مکان سرمایه گذاری یک شرکت نفتی تصمیم گیری کند”.
این گروه عظیم نفتی فرانسوی که از سال 1954 در ایران حضور دارد، در سال 2007 به طور روزانه 15 هزار بشکه نفت در ایران تولید کرده و این درحالی است که تولید کل این گروه به 2 ممیز 35 میلیون بشکه در روز می رسد.
منبع: اکو، 12 ژوئیه
مترجم: علی جواهری