در روزهای اخیر تعدادی از پیروان اقلیتهای دینی از جمله اعضای عرفان کیهانی در فولادشهر اصفهان و جزیره کیش بازداشت شدند. یک پژوهشگر جامعهشناسی دین به روز میگوید این افراد به علت عدم اعتقاد نظام حاکم به “رقابت در بازار آزاد باورها” سرکوب میشوند.
روز دوشنبه، ۱۷ آذرماه، خبرگزاری ایرنا به نقل از روابط عمومی ناحیه مقاومت بسیج سپاه کیش با تایید خبر دستگیری چهار نفر از “عناصر و مروجان فرقه عرفان کیهانی” از تحویل دستگیر شدگان به مقامات قضایی کیش خبر داد.
این افراد در حین برگزاری “جلسات مخفیانه” دستگیر شدهاند.براساس گزارش ها دستگیرشدگان، دو مرد و دو زن بودند که برای ترویج آموزههای عرفان کیهانی (حلقه) در جزیره کیش فعالیت میکردند.
سپاه کیش گفته است از جلسات این افراد “جزوههای آموزشی، مدارک و پایاننامههای صادر شده برای شرکتکنندگان در این جلسهها، سیدی و کلیپهای آموزشی و سخنرانی محمدعلی طاهری، بنیانگذار عرفان حلفه، کتابهای غیرمجاز همچنین برچسب و هولوگرامهایی کشف و ضبط شد”.
محمدعلی طاهری که از او به عنوان بنیانگذار عرفان حلقه یاد میشود در اردیبهشت ماه سال ۹۰ برای سومینبار بازداشت شد و در حال حاضر نیز به اتهاماتی از جمله “توهین به مقدسات” دوران محکومیت خود را سپری میکند.
برخورد با پیروان این عرفان از چند سال پیش، به دنبال تاکید رهبر جمهوری اسلامی بر ضرورت مبارزه با “ترویج عرفان های کاذب” آغاز شد و با بازداشت بنیانگذار و طرفداران آن در ایران شدت گرفت.
عرفان حلقه یا کیهانی بیشتر در ارتباط با نظریه “فرادرمانی یا فرادرمانگری” تعریف میشود؛ این نظریه اولین بار توسط محمدعلی طاهری ارائه شد. هواداران او مدعی هستند که فرادرمانی شاخهای از پزشکی جایگزین و درمانهای مکمل به شمار میرود که در آن درمان در حوزه پزشکی بدون هیچ مداخله کمی نظیر تجویز دارو صورت میگیرد و هیچگونه عوارض جانبی ندارد.
بنیانگذار این روش، فرادرمانی را بخشی از عرفان حلقه میداند و مدعیاست که درمانگر با اتصال به شبکه شعور کیهانی اعضای معیوب بدن را درمان میکند. ظاهرا در این نظریه، انسان مجموعهای از کالبدهای گوناگون مانند کالبد فیزیکی (جسم)، کالبد روانی، کالبد ذهنی و کالبدهای دیگر است.
عرفان حلقه طی سالهای گذشته در ایران محبوبیتهایی در میان برخی از اقشار اجتماعی کسب کرده است.
عرفان ثابتی، پژوهشگر حوزه جامعهشناسی دین در باره دلایل برخورد با پیروان عرفان حلقه میگوید: “علت اصلی محبوبیت این گروه است که حداقل ۱۵۰ هزار عضو دارد. نظام حاکم، این گروه را رقیب یا بدیلی برای ایدئولوژی خود میداند و چون به رقابت در بازار آزاد باورها پایبند نیست، رقیب را با سرکوب از میدان مسابقه حذف میکند.”
علاوه بر رهبر جمهوری اسلامی، بسیاری از مراجع تقلید شیعه نیز نسبت به ترویج این تفکر در ایران هشدار دادهاند.
آیتالله ناصر مکارم شیرازی با تأکید بر اینکه هدف “عرفان حلقه” سودجویی است، تصریح کرده که “این فرقهها هیچ گونه اعتبار شرعی ندارند و اعتقادات مذکور انحراف آشکار است”.
او که از مراجع تقلید شیعه است در اردیبهشت ماه سال ۹۲ حتی در مورد “سرایت شبهات عقیدتی، مفاسد اخلاقی و مکتب های عرفانی کاذب” به درون سپاه پاسداران نیز هشدار داده و گفته بود: “مخصوصا اگر یک فرمانده سپاه در دام یکی از مدعیان کاذب عرفان و عرفانهای نوظهور غیر اسلامی بیفتد و علاقهمند شود، این مساله خطرآفرین است.“
در دوران دولت پیشین، اصولگرایان نزدیک به فقهای حکومتی، اطرافیان محمود احمدینژاد و به ویژه اسفندیار رحیم مشایی را متهم به پیروی و ترویج عرفانهای کاذب میکردند.
“نگران محبوبیت معنویتهای نویناند”
برخورد با اقلیتهای دینی و معنویتگرایان در ایران محدود به رهروان عرفان حلقه نیست و سالانه از جمله شماری از نوکیشان دینی نیز به عناوین و اتهامات مختلف بازداشت میشوند.
هرانا، تارنمای مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، اخیرا خبر داده که دو نوکیش مسیحی به نامهای شهرام دینارویی و محمدرضا واحدی روز یکشنبه ۹ آذرماه در محل پارک خلیج فارس فولاد شهر اصفهان بازداشت شدهاند.
به موجب گزارش ها این دو نوکیش از اعضای گروه موسیقی آوا بوده و هنگام اجرای یک کنسرت خیابانی که در آن سرودهای مذهبی خوانده شده،توسط مأموران امنیتی بازداشت شدهاند.
عرفان ثابتی، پژوهشگر حوزه جامعهشناسی دین معتقد است: “اکثریت نودینان، نوکیشان و نو معنویون جهان را جوانان بیست تا چهل سالۀ طبقه متوسط تشکیل میدهند. شگفتنیست نظام حاکم بر کشوری که نیمی از جمعیت آن را همین گروه سنی تشکیل میدهد، چنین نگران محبوبیت روزافزون معنویتهای نوین باشد. تکثرفکری، دینی و معنوی، کابوس روحانیون تمامیت خواه است.”