کانون مدافعان حقوق بشر در ادامه گزارش‌های ماهانه خود به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران در دی ماه ۱۳۹۳ پرداخت. این کانون که ریاست آن بر عهده شیرین عبادی است در گزارش خود با اشاره به توقیف مجله‌ها و روزنامه ها و ایجاد محدودیت برای آثار هنری و سینمایی در دی ماه، اعلام کرده که این توقیف‌ها و محدودیت‌ها نشان‌دهنده ناشکیبایی حاکمیت در تحمل شنیدن صدای متفاوت است.
کانون مدافعان حقوق بشر با اشاره به ناتمام ماندن نطق پیش از دستور علی مطهری، نماینده شهر تهران در مجلس، اعلام کرد که محدودیت آزادی بیان حتی در مجلس شورای اسلامی نیز دیده می‌شود.
این سازمان مردم نهاد در گزارش خود همچنین به اقلیتی اشاره کرده که دنیا را از دریچه تنگ منافع شخصی خود می بیند و می‌خواهد از طریق اعمال سانسور، تهدید و ارعاب، مانع نشر عقاید و افکاری شود که مخالف منافع آنان است.
به اعتقاد کانون مدافعان حقوق بشر، پیشرفت و توسعه کشور در گرو ارتباطات آزاد و نشر آزادانه افکار و اندیشه‌ها و تحمل نظر مخالف است. بر این اساس این سازمان مردم نهاد توقیف روزنامه‌ها را خطری برای اعتدال و اصلاحات عنوان کرد.
در گزارش کانون مدافعان حقوق بشر که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود، همچنین در سه بخش “حقوق مدنی و سیاسی و فرهنگی”، “حقوق اقتصادی و اجتماعی” و “میراث فرهنگی و محیط زیست” به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران پرداخته شده است.
به گزارش سایت کانون مدافعان حقوق بشر، متن گزارش ماه دی ۱۳۹۳ کانون مدافعان حقوق بشر که در اول بهمن ماه ۱۳۹۳منتشر شده، به شرح زیر است:
گزارشی مختصر از وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه دی ۱۳۹۳
مقدمه
دی ماه ۱۳۹۳ با توقیف مجله‌ها و روزنامه و محدودیت برای آثار هنری و سینمایی به پایان رسید. در آخرین روزهای این ماه، پروانه روزنامه “مردم امروز” در اقدامی تأمل‌برانگیز توسط هیات نظارت بر مطبوعات، لغو و مدیر مسئول آن تحت تعقیب قرار گرفت. از سوی دیگر مأموران انتظامی و امنیتی از برگزاری نشست ادبی کانون نویسندگان ایران که مخصوص اعضا بود و در محیطی بسته و با حضور تعداد اندکی برگزار می‌شد، جلوگیری کردند. مأموران انتظامی و امنیتی همچنین از برگزاری تجمع روزنامه‌نگاران ایرانی برای همدردی با کشته‌شدگان واقعه پاریس جلوگیری کردند. این ممانعت‌ها در حالی انجام شده است که گروه‌ها و جمعیت‌های وابسته به مراکز نظامی- امنیتی در ایران، تجمع‌های خود را برگزار کرده‌اند.
البته بی مهری مسئولان حکومتی فقط شامل اهل قلم نبوده بلکه در عرصه موسیقی نیز محدودیت‌های غیر متعارفی اعمال شده است؛ از جمله در این خصوص می‌توان به لغو مجوز برگزاری چندین کنسرت در تهران و سایر شهرها اشاره کرد. اجبار زن‌های عضو گروه‌های موسیقی برای ترک سالن‌های محل اجرا از دیگر اقدام‌های حیرت‌انگیز مسئولان امنیتی و انتظامی است که در این ماه رخ داده است. در عرصه سینما نیز می‌توان به ممانعت مسئولان مربوطه از نمایش فیلم‌های ساخته شده، اشاره کرد.
شبکه‌های مجازی نیز از تجاوز مأموران امنیتی بی‌نصیب نمانده است؛ به‌گونه‌ای که بخشی از آنها مشمول فیلترینگ شدند. این در حالی است که رهبر، رییس جمهور و برخی وزرا از این شبکه‌ها استفاده می‌کنند و صفحات مخصوص خود را دارند.
محدودیت آزادی بیان حتی در مجلس شورای اسلامی نیز دیده می‌شود. علی مطهری، نماینده شهر تهران هنگام نطق پیش از دستور خود در مجلس، مورد هجوم چند نفر از نمایندگانی قرار گرفت که مخالف سخنانش بودند؛ برخوردی که موجب ناتمام ماندن نطق او شد.
موارد بیان شده، نشان از آن دارد که نظرها و اندیشه‌های متفاوت با آنچه که توسط تریبون‌های رسمی حکومت اعلام می‌شوند، اجازه طرح و بحث ندارند. به این ترتیب توقیف روزنامه‌ها و محدودیت آثار هنری و سینمایی نشان‌دهنده ناشکیبایی حاکمیت در تحمل شنیدن صدای متفاوت است.
در این گزارش همچنین خلاصه ای از وضعیت نقض حقوق بشر در ایران در دی ماه ۱۳۹۳ در پی می آید. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی است که در سایت ها و رسانه های مختلف درج شده و صحت آن به احراز رسیده است و در سه بخش و به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود.
وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه دی ۱۳۹۳
بخش اول – حقوق مدنی، سیاسی و فرهنگی
الف- وضعیت فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
۱) در این ماه حدود ۳۱ نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از: یغما فشخامی، احسان اکبری، زهرا خندان، سعید چورحیدر- ۴ فعال رسانه‌ای-، محمدرضا نکونام- فعال مذهبی و مدرس حوزه علمیه-، فرشید رستگار- شهروند بهایی-، آتنا فرقدانی و س‌ها مرتضایی- ۲ فعال مدنی-.
از سوی دیگر برخی خبر‌ها از بازداشت فرشته طوسی، سجاد درویش، پرستو بیرانوند- ۳ فعال مدنی- مهدی کیان، علی صدرالدین، محمد کاظمی، آذین فرودی، محمدحسین مریدیان، مریم نریمانی، علیرضا ناصری، برادر متین- ۸ نوکیش مسیحی-، محسن دریانوش، شهاب زرین، مجید خاکدان، کامیل نجاتی، رضا مکری، رضا سلطانی آذر، نادر رسولی، منصور حسین‌زاده، منصور نادری، صدیق کاکه ممی، جلیل بدوی و احمد دهناد- ۱۲ شهروند کرد-حکایت دارد.
لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از چند روز با تودیع وثیقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.
۲) جعفر غفوری- فعال مذهبی اهل سنت- برای گذراندن شش ماه حبس، سوسن تبیانیان- شهروند بهایی- برای گذراندن یک سال حبس و ابراهیم قدیری‌فر- فعال مذهبی اهل سنت- برای گذراندن ۵ سال حبس، بازداشت و به زندان منتقل شدند.
۳) ده سال حبس امید کوکبی- محقق و پژوهشگر که در زندان به‌سر می‌برد- در تجدید دادرسی تأیید شد. سه زندانی به نام‌های بهنام ابراهیم زاده- فعال کارگری- بار دیگر به نه سال و نیم حبس تعزیری، فرشید فتحی- نوکیش مسیحی- بار دیگر به یک سال حبس تعزیری دیگر، ۷۴ ضربه شلاق و پرداخت جریمه نقدی دو میلیون ریالی و آرش مقدم- فعال مدنی- بار دیگر به یک سال زندان و پرداخت جریمه ۳ میلیون ریالی و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شدند. همچنین آرش هنرورشجاعی- فعال مذهبی و وبلاگ نویس- به ۴ سال حبس تعزیری، ۸۰۰ هزارتومان جریمه نقدی، ۵۰ ضربه شلاق و خلع لباس از روحانیت به صورت مادام‌العمر، پیمان عارف- فعال سیاسی- به یک سال حبس در دادگاه تجدیدنظر و ریحانه طباطبایی- روزنامه نگار- به یک سال حبس و دو سال محرومیت از عضویت در احزاب، گروه‌ها، دستجات سیاسی و فعالیت در رسانه‌ها و مطبوعات و فضای مجازی محکوم شدند.
۴) مجید درخشانی- آهنگساز- ممنوع الخروج شد.
۵) بازداشت چند ساعته نرگس محمدی، حسین رفیعی، رویین عطوفت، محمود صابر، محمد ملکی، نسرین ستوده و رضا خندان توسط مأموران امنیتی که قصد داشتند تا در مراسم بزرگداشت مصطفی کریم بیگی- یکی از کشته شدگان حوادث پس از انتخابات ۱۳۸۸- شرکت کنند.
۶) تهمینه میلانی- فیلمساز- و هادی غفاری- فعال مذهبی و سیاسی- به دادسرا احضار شدند. زهرا یزدانی، محمدرضا فرهمندنیا، سروش عازمی خواه، پروین بهارزاده، معصومه ضیاء و ملیحه بیگانیان- ۶ پیرو گروه “عرفان حلقه” - و جعفر عظیم‌زاده- فعال کارگری- به دادگاه احضار شدند. رضا بوکانی- زندانی سیاسی سابق- پس از بازپرسی در دادگاه با قرار وثیقه ۷۰ میلیون تومانی آزاد شد. سعید رضوی فقیه- روزنامه نگار و فعال سیاسی- که در زندان به سر می‌برد بار دیگر تفهیم اتهام و برای او قرار وثیقه ۴۰۰ میلیون تومانی صادر شد. همچنین سحر بهشتی- خواهر ستار بهشتی- به وزارت اطلاعات احضار شد.
۷) جلسه رسیدگی به اتهام‌های اکبر امینی ارمکی- فعال سیاسی-، فرزاد بهادری، سیمین بهادری، سحر بهادری و نسیم بهادری به همراه شبنم عیسی‌خوانی و راشین صابری- ۶شهروند بهایی- برگزار شد.
ب- وضعیت حقوق فرهنگی
۱) پروانه انتشار روزنامه “مردم امروز” توسط هیأت نظارت بر مطبوعات لغو و پرونده این روزنامه به دادگاه ارجاع داده شد. روزنامه “روزان” توقیف شد.
۲) هیأت منصفه دادگاه مطبوعات، ماهنامه مهرنامه و مدیران مسئول سایت‌های انتخاب و سلام نو را مجرم دانست. همچنین این هیأت، مصیب نعیمی- مدیر مسئول اسبق روزنامه ایران را مجرم دانست. امیر عرب آمری- مدیرمسئول وب‌سایت “لحظه آنلاین” - نیز به دادگاه احضار شد.
۳) ادامه نمایش فیلم سینمایی “خانه پدری” به دستور مقام‌های مسئول متوقف شد.
۴) برگزاری کنسرت همایون شجریان در تهران، دومین شب کنسرت همایون شجریان در بندرعباس، سیروان خسروی در بوشهر و گروه “لیان” در شیراز لغو شدند. همچنین از حضور حریر شریعت‌زاده- نوازنده زن- در کنسرت سالار عقیلی و فُرقانه قاسم‌اف در کنسرت “ارکس‌تر بادی تهران” توسط مقام‌های مسئول ممانعت به عمل آمد.
۵) مقام‌های مسئول از برگزاری نشست ادبی کانون نویسندگان ایران جلو گیری کردند. همچنین نیروهای امنیتی و انتظامی از تجمع روزنامه‌نگاران ایرانی برای همدردی با کشته‌شدگان پاریس جلوگیری کردند.
۶) نورا مسمی- دانشجوی بهایی- از ادامه تحصیل محروم شد. چنج دانشجو به نام‌های امید احمدی به ۲ ترم تعلیق از تحصیل با احتساب سنوات و محرومیت از خدمات رفاهی تا پایان دوره تحصیل، احسان پورخیری به ۲ ترم تعلیق از تحصیل با احتساب سنوات و محرومیت از خدمات رفاهی تا پایان دوره تحصیل، فرهاد شفیع‌زاده به ۲ ترم تعلیق از تحصیل با احتساب سنوات و محرومیت از خدمات رفاهی تا پایان دوره تحصیل (فرهاد شفیع‌زاده هفته گذشته نیز از سوی دادگاه انقلاب شهر مریوان به یک سال حبس تعزیری محکوم شده بود.)، اسماعیل محمودی به ۱ ترم تعلیق از تحصیل با احتساب سنوات و محرومیت از خدمات رفاهی تا پایان دوره تحصیل و محمود سیفیان به ۱ ترم تعلیق از تحصیل با احتساب سنوات و محرومیت از خدمات رفاهی تا پایان دوره تحصیل محکوم شدند.
۷) شبکه اجتماعی “اینستاگرام” مشمول فیلترینگ شد.
پ- سایر موارد نقض حقوق بشر
۱) در این ماه حداقل تعداد ۱۹ نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل برخی از آنان مشخص نشده است ولی مقام‌های قضایی یا رسانه‌های وابسته به دولت ایران یا سایت‌های خبری اعدام آنها را تأیید کرده‌اند، به شرح زیر است: “ع. د” در یزد و سه نفر در بناب اعدام شدند. مقام‌های قضایی اتهام این افراد را قتل عمد عنوان کردند. “ع. ب”، “ناهید” و “مجید” در البرز، یک نفر در مشهد، “ع. کیماسی سلخوری” در قزوین و “م. س” در طرقبه اعدام شدند. رسانه‌های وابسته به دولت ایران اتهام این افراد را قتل عمد عنوان کردند. همچنین “مهدی. و”، “احسان. ک” و “محمود. و” در شهرستان طرقبه و در ملاء عام، عبدالله مختاری و سجاد مختاری در شیراز و در ملاء عام و یک نفر در مازندران اعدام شدند. مقام‌های قضایی اتهام این افراد را تجاوز به عنف اعلام کردند. خبرگزاری مهر نیز از اعدام یک نفر به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر در شهرستان بوئین زهرا خبر داد.
همچنین برخی خبر‌ها از اعدام عبدالعزیز شهلی در زاهدان به اتهام قتل عمد و صابر مخلد ماوانه در ارومیه به اتهام قتل عمد و عضویت در گروه‌های مخالف حکایت دارند.
۲) رسانه‌های وابسته به دولت ایران از اجرای حکم قطع دست یک نفر بدون ذکر نام به اتهام سرقت در زندان مشهد خبر دادند.
۳) فرماندهی انتظامی استان فارس از گرداندن سه متهم بدون ذکر نام به اتهام شرارت در سطح شهر شیراز و مقام‌های مسئول از گردانده شدن یک متهم بدون ذکر نام در ایلام به اتهام شرارت خبر دادند.
۴) سعید بهشتی فر- ضارب دختران جهرمی- به اتهام محاربه به اعدام محکوم شد.
۵) وضعیت زندانیان سیاسی هم چنان ناگوار گزارش می‌شود، به گونه‌ای که تعدادی از آنان مانند سید محمد سیف‌زاده، عبدالفتاح سلطانی، اکبر امینی ارمکی، محمد امین هادوی، ساجده عرب‌سرخی، محمدعلی (ناصر) هاشمی، محمدرضا پورشجری، ابوالقاسم فولادوند، محسن دانشپورمقدم و مطهره بهرامی بیمار هستند که نسبت به درمان و معالجه آنها اقدامی جدی صورت نگرفته است. همچنین کیوان صمیمی بهبهانی، علی سلان‌پور و ماشاءالله حائری بدون پایان فرآیند لازم درمانی به زندان بازگردانده شدند.
۶) سهیل عربی- زندانی محکوم به اعدام- از بند ۳۵۰ به بند ۲- الف سپاه منتقل شد. سیدهادی حسینی و صدیق محمدی، دو زندانی سنی مذهب محکوم به اعدام از زندان قزلحصار به زندان رجایی شهر منتقل شدند.
۷) نمازخانه مرکزی اهل‌سنت در تهران پلمپ شد.
۸) مقام‌های مسئول از برگزاری نماز جمعه اهل سنت به امامت مولوی عبدالحمید در تهران ممانعت به عمل آوردند. همچنین مقام‌های مسئول از برگزاری نشست “زنان، امنیت و فضای شهری” ممانعت به عمل آوردند.
۹) مقام‌های مسئول از صدور جواز دفن برای جسد “شامل بینا” - شهروند بهایی- خودداری کردند.
۱۰) محل کار و منزل حسن صالحی- شهروند بهایی توسط مقام‌های مسئول بازرسی شد.
۱۱) سایت محبت نیوز که اخبار نوکیشان مسیحی را پوشش می‌دهد از ممانعت از برگزاری جشن کریسمس در یک مکان شخصی در تهران و بازداشت کشیش ویکتور بت تمرز، شامیرام عیسوی، رامئیل و ۱۳ نفر دیگر بدون ذکر نام خانوادگی که در این جشن حاضر بودند، خبر داد.
۱۲) رسانه‌ها و سایت‌های وابسته به حکومت ایران از بازداشت ۸۴ نفر در یک مهمانی شبانه در مشهد و ۲۰ دختر و پسر جوان در یک مهمانی در آمل خبر دادند.
۱۳) ابراهیم فیروزی- نوکیش مسیحی- با وجود پایان دوره محکومیتش در ۲۳ دی ماه اما همچنان در زندان نگهداری می‌شود.
بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی
وضعیت اقتصادی در ایران همچنان نامناسب گزارش می‌شود، به گونه‌ای که مرکز آمار ایران در گزارش جدید خود از دو رقمی شدن دوباره نرخ بیکاری در کشور در پاییز سال جاری و افزایش این شاخص به ۱۰. ۵ درصد خبر داد.
۱) پرداخت‌های حقوق و مزایای۲۲۰ کارگر کارخانه “آجر جیل” با احتساب زمان تعطیلی برای ۱۹ ماه، نزدیک به ۶۰ کارگر لوله و نورد صفا برای ۴ ماه، ۹۰۰ کارگر شرکت پیمانکاری کیسون (پروژه قطار شهری اهواز) برای ۴ ماه، بیش از ۳۰۰ نفر از کارگران شرکت معدنی نگین برای سه ماه، ۵۰۰ نفر از کارگران فضای سبز شهرداری خرم آباد برای ۵ تا ۷ تا ماه، ۱۴۰ نفر از کارکنان مخابرات استان خوزستان برای سه ماه، ۱۵۰ کارگر کارخانه فولاد و چدن درود برای ۳ ماه و ۶۳۰ کارگر شاغل در معادن زغال سنگ “قشلاق” برای ۳ ماه و نیم به تعویق افتاده است.
همچنین حق بیمه ویژه مشاغل سخت و زیان آور بودن جمعی از کارگران کارخانهٔ پارسیلون خرم آباد که مشمول قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور هستند، پرداخت نشده است.
۲) ۳۵۰ نفر از از کارگران معدن “طلای آق‌دره” دراستان آذربایجان غربی تعدیل شدند. همچنین قرار داد کار “علی درخشنده‌بخت”، رئیس شورای اسلامی کار واگن پارس تمدید نشد.
بخش سوم- میراث فرهنگی و محیط زیست
اخبار منتشر شده از میراث فرهنگی و محیط زیست در دی ماه نیز همچنان نشان از نامناسب بودن وضعیت این حوزه دارد.
۱) کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح بدون اخذ مجوزهای لازم، اقدام به حفر قبر در میدان تاریخی امیرچخماق یزد کرد.
۲) به دنبال آتش سوزی‌های متعدد در مناطق و شهرهای مختلف ایران و نبود امکانات لازم و عدم مدیریت صحیح، هزاران متر مربع از منابع طبیعی و جنگل‌های ایران در معرض نابودی قرار گرفت.
۳) براساس شاخص جهانی سازمان ملل متحد، ایران رسماً در وضعیت بحران شدید آب قرار گرفت.
خاتمه
کانون مدافعان حقوق بشر در پایان گزارش ماه دی ۱۳۹۳ یادآور می‌شود که سانسور بی‌امان هنر و رسانه، نشان از قدرتمند‌تر شدن اقلیتی دارد که دنیا را از دریچه تنگ منافع شخصی خود دیده و می‌خواهد تا از طریق اعمال سانسور، تهدید و ارعاب، مانع نشر عقاید و افکاری شود که مخالف منافع آنان است. آنان تصور می‌کنند که با سانسور می‌توانند بحران‌های عمیق سیاسی و اجتماعی را پنهان کنند و خواست عمومی جامعه برای آزادی و دموکراسی را به تعویق اندازند.
از همین رو کانون مدافعان حقوق بشر، توقیف روزنامه‌ها را خطری برای اعتدال و اصلاحات می‌داند. زیرا پیشرفت و توسعه کشور در گرو ارتباطات آزاد و نشر آزادانه افکار و اندیشه‌ها و تحمل نظر مخالف است.
شیرین عبادی
رییس کانون مدافعان حقوق بشر
اول بهمن ۱۳۹۳
توضیح: علاقه مندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشر در خصوص این گزارش به سایت‌ها و خبرگزاری‌های زیر مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا)، خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان و سایت‌های کانون مدافعان حقوق بشر، مرکز حامیان حقوق بشر، جرس، الف، کمیته گزارشگران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نیوز، سنی آنلاین، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکریان، ندای سبز آزادی، رادیو زمانه، رادیو فردا و بی‌بی سی.
