اسفندیار رحیم مشایی، رییس دفتر محمود احمدی نژاد و رییس نهاد ریاست جمهوری، در سخنانی به حسین شریعتمداری، نماینده ولیفقیه در موسسه کیهان تاخت و وی را یکی از مخالفان احمدی نژاد معرفی کرد. سخنان مشایی توسط سایت جهاننیوز ـ نزدیک به علیرضا زاکانی، نماینده اصولگرای مجلس و از حامیان احمدینژاد ـ نقل شده است. این سایت خبری به نقل از رحیم مشایی نوشته: “برای خیلی از شما شریعتمداری مظهر حمایت از دولت است. اما ایشان اصلا احمدی نژاد را قبول ندارد. من این موضوع را اثبات می کنم. یک سال دیگر خواهید دید؛ اینکه ایشان نماینده رهبری هستند دلیل نمی شود که ما ایشان را نقد نکنیم. شما در خیابان به خیلی از کسانی که نسبت شان به رهبر انقلاب بیشتر از ایشان بوده است فحش دادید. این دلیل نمی شود که بخاطر این نسبت وی را نقد نکنیم. من این حرفها را قبول ندارم.”
سخنان مشایی در حالی بیان می شود که حسین شریعتمداری پیش از این و در دولت نهم، برنده جایزه “منتقد منصف دولت” شده بود.
وی ادامه داده: “از نظر آقای شریعتمداری من مسلمان هم نیستم. از نظر ایشان من جاسوس و منافق و عضو کودتای مخملی هستم.”
وی سپس تأکید کرده: “از تمام کسانی که علیه من مطلب خلاف نوشتند، شکایت می کنم تا مسائل روشن شود.”
مشایی البته پیش از این از حسین شریعتمداری و روزنامه کیهان شکایت کرده اما هیات منصفه مطبوعات، روزنامه کیهان را در باره شکایت مشایی مجرم ندانسته بود. این شکایت به علت انتشار خبری در این روزنامه مبنی بر دیدار مشایی با هوشنگ امیراحمدی انجام شده بود.مشایی اعلام کرده بود اگر کیهان محکوم نشود او مسلمان نیست.
جهان نیوز همچنین نوشته است که مشایی این سخنان را در جمعی “غیرخصوصی” بیان کرده، اما هیچ اشاره ای به افراد حاضر در این جلسه نکرده است.
رحیم مشایی همچنین گفته است: “عده ای تلاش می کنند به هر تقدیر مرا تخریب کنند. آقای احمدی نژاد به من گفته است که تو چوب من را می خوری. من را نمی توانند بزنند به تو گیر می دهند.”
وی با اعلام اینکه حدود یک سال ونیم دیگر، احمدی نژاد هم همانند وی، با انتقاد رو به رو خواهد شد، گفته: ”یک روز آقای احمدی نژاد به من گفت که تا یک سال دیگر من کافر می شوم. البته منظور ایشان این بود که این ها مرا کافر خواهند خواند.”
رئیس دفتر رئیس جمهور سپس اظهار داشت: “عزیزان من یک کلمه اصولگرائی کافی نیست. در میان اصولگرائی آن آدم گنده ای که همه شما می شناسیدش هم وجود داشت که احمدی نژاد در پیش از انتخابات دوره نهم نسبت به حضور او هشدار داد.”
چشم اسفندیار دولت
البته این نخستین بار نیست که رحیم مشایی، سخنانی جنجالی بر زبان می راند. وی پس از رسیدن احمدی نژاد به ریاست جمهوری در سال 84، به عنوان یکی از یاران نزدیک وی مطرح شد، اما همواره شاهد جنجال رسانه ای پیرامون خود بود.
وی در آبان ماه سال ۱۳۳۹ در رامسر متولد شد. او در زمان پیروزی انقلاب اسلامی ۱۸ سال داشت. اسفندیار که در فضای داغ آن روزها از ۱۵ سالگی برای مردم شهر و روستا سخنرانی کرده بود، در بحبوحه انقلاب تبدیل به سخنرانی قهار و محور اقدامات انقلابی شهر شد. براساس اخبار رسمی راهاندازی راهپیمایی ها، نوشتن بیانیهها و پخش اعلامیههای خمینی، برگزاری هیأت مذهبی و مراسم خواندن دعای کمیل و ندبه از جمله فعالیت های او پیش و در اوایل انقلاب است. سابقه دستگیری ندارد اما آنطور که خود می گوید چندین بار از خطر ساواک رهایی یافته و مهندسی الکترونیک را از دانشگاه صنعتی اصفهان گرفته است. او نیز چون دیگر همراهان احمدی نژاد، در سال های ۶۵-۶۶ دوباره به تحصیل روی آورده است. وی پیش از تاسیس وزارت اطلاعات به سیستم اطلاعات-امنیتی که در کشور توسط نهادهایی چون سپاه راه اندازی شده بود، پیوست و در اطلاعات سپاه رامسر به فعالیت پرداخت. وی سپس به دلیل بحرانی که اوایل انقلاب علی الخصوص در سال های ۵۸ تا ۶۱ گریبان مناطق کردنشین را گرفته بود، به دعوت سردار نقدی به کردستان رفت تا در سمت معاون اطلاعات واحد کومله اطلاعات سپاه مستقر در قرارگاه حمزه سیدالشهداء شروع به فعالیت کند. مقارن با فرمانداری احمدی نژاد در خوی، وی عضو شورای تامین استان آذربایجان غربی بود. حسین الله کرم درباره آشنایی احمدی نژاد و مشائی می نویسد: “احمدینژاد فرماندار خوی بود و مشایی عضو شورای ویژة تأمین استان. این آشنایی سبب گشت تا بعدها احمدینژاد(شهردارتهران) به سبب شناختی که از سبک کار فرهنگی موفق او در کردستان داشت او را به سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران فراخواند. وی با نام مستعار مرتضی محب الاولیا در مناطق کردنشین به اقدامات امنیتی-اطلاعاتی دست زد. او همچنین عضو شورای تامین استان آذربایجان غربی نیز بود، البته با نام اصلی اش یعنی اسفندیار رحیم مشائی. پس از تشکیل وزارت اطلاعات در سال ۶۳، رحیم مشائی “مسئول تدوین استراتژی نظام جمهوری اسلامی در خصوص اکراد ایرانی” شد. در زمان ریاست محمد محمدی ری شهری بر وزارت اطلاعات، وی مسئولیت “مناطق بحرانی کشور” را عهده دار بود. او همچنین از موسسین “موسسه مطالعات علمی” وابسته به وزارت اطلاعات است که عمده فعالیت اش تحقیق و پژوهش و ارائه راهکار در خصوص مسائل قومیت های ایرانی، شناخت بیشتر آنان و همبستگی ملی است. وی سپس به وزارت کشور رفت و در دوران تصدی علی محمد بشارتی مدیرکل اجتماعی وزارت کشور شد و از آنجا به رادیو پیام و سپس به شهرداری منتقل شد. رحیم مشائی مدیر مسئول ماهنامه سوره نیز هست. این نشریه با گستره توزیع بین المللی در ایران و دیگر نقاط جهان منتشر می شود. زبان آن کردی سوران است و به گویش کرمانجی نیز ده صفحه مطلب منتشر می کند که اخیرا به صورت ویژه نامه کرمانجی ضمیمه مجله می شود. همچنین سرمقاله نشریه علاوه بر کردی به زبان فارسی هم درج می شود. مشخصا در میان بدنه وزارت اطلاعات از مشایی به عنوان کارشناس مسائل کردستان یاد می شود. اسنفدیار رحیم مشائی با آغاز به کار دولت نهم و به دلیل آشنایی پیشین احمدی نژاد با وی، در بدنه دولت جذب شد و ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را عهده دار شد. وی همچون غلامحسین الهام ابوالمشاغل است؛ رییس مرکز مطالعات جهانی شدن، جانشین رئیس جمهور در شورای عالی ایرانیان خارج از کشور، عضو شورای نظارت بر صداوسیما، عضو شورای فرهنگی دولت، نماینده رئیس جمهور در شورای نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، عضو کمیسیون های اقتصاد وفرهنگی دولت و در آخر ریاست کمیته عالی در مورد طرح خط لوله گاز ایران- پاکستان-هند، از جمله این مشاغل است. رحیم مشائی همچنین عضو هیأت مدیره موسسه “رایانه شهر” است. مدیر عامل این موسسه که در زمینه های مختلف علوم کامپیوتری فعالیت می کند فردی به نام خسرو کاظمی آذربایجانی است و مشائی در کنار افرادی چون حمید بقایی، کاظم کیاپاشا، مجیدرضا ربیعی و…، هیأت مدیره آن را تشکیل می دهند.
رحیم مشایی در حال حاضر رییس دفتر احمدی نژاد، رییس مرکز مطالعات جهانی شدن، جانشین رییس جمهور در شورای عالی ایرانیان خارج از کشور، عضو شورای نظارت بر صدا و سیما، عضو شورای فرهنگی دولت، نماینده رییسجمهور در شورای نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، عضو کمیسیونهای اقتصاد و فرهنگی دولت و سرپرست نهاد ریاست جمهوری است.
وی در این سال ها اظهاراتی همچون “ملائکه مرتب در عرصه کشور در حال پرواز هستند”، “ایران امروز با مردم آمریکا و اسرائیل دوست است”، “ما مردم امریکا را از برترین ملتهای دنیا میدانیم”، و “نام خلیج فارس و دریای پارسی از ۳۰ میلیون سال پیش به موازات شکلگیری تمدنهای انسانی در منطقه موجودیت یافته” داشته است. اقداماتی همچون حضور در مجلس رقصی در ترکیه، مراسم حمل قرآن همراه با نوای دف و ادغام سازمان حج و زیارت با سازمان میراث فرهنگی گوشهای از عملکرد جنجالی مشایی است.
او در اظهارنظری در ۲۹ تیر ۸۷ مردم اسراییل را دوست خواند و با این اظهاراتش موجب برانگیختهشدن خشم بسیاری از کسانی شد که اسرائیل را دشمن خود میدانستند. در پی این ماجرا ۲۰۰ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، با امضای بیانیهای خواستار برخورد جدی با وی شدند. پس از انتشار این بیانیه، وی در۲۴ مرداد ۸۷ طیّ نامهای به حداد عادل رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی واژهٔ اسرائیل در جهان امروز را منفورترین واژهای دانست که مترادف نژادپرستی، خیانت، خشونت، مکر و فریب است.
وی با تکرار ادّعاهای خود با شدّت بیشتر در مرداد ۱۳۸۷، موجی از اعتراضات را علیه خود و دولت برانگیخت. بلافاصله پس از این ماجرا تجمّع دانشجویان روبهروی سازمان میراث فرهنگی برگزار گردید.
حاشیهها در مورد اظهارات وی تا جایی بالا گرفت که ایت الله خامنه ای، در خطبههای نماز جمعه سخنان وی را کاملا اشتباه دانست و خواستار پایانبخشی به این حواشی که در موارد زیادی با استناد به آن دولت تخریب میگشت، شد.
این در حالی است که محمود احمدینژاد از سخنان مشایی دفاع کرده بود. پس از آن نمایندگان مجلس که به دنبال سئوال از رئیس جمهور در مجلس بودند، آن را از دستور کار مجلس خارج کردند. وی برای بیان توضیحات در مورد سخنانی که گفته بود به کمیسیون امنیت ملی ایران دعوت شد.
رحیم مشایی در سخنرانی خود در دانشگاه رازی همدان، حضرت نوح را مورد انتقاد قرار داد. وی مدعی شد حضرت نوح با وجود ۹۵۰ سال زندگی، مدیریت جامعی نداشته است و نتوانسته عدالت را برقرار کند. این اظهار نظر او با واکنش شدید برخی روحانیون مواجه شد در حالی که برخی دیگر طرح چنین سخنانی از رحیم مشایی را عادی تلقی کرده اند.
مشایی در ۲۷ تیر ۱۳۸۸ به عنوان معاون اول رئیسجمهور در دولت دهم معرفی شد. این انتخاب با مخالفتهای فراوانی در طیف مخالفان و حتی برخی از حامیان احمدینژاد روبرو شد، تا آنجا که حتی ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعه، تصدی او را نامشروع اعلام کرد و محمدحسین ابوترابیفرد نایب رئیس اول مجلس از دستور سیدعلی خامنهای برای برکناری مشایی و استفاده نکردن از او در هیچ پستی خبر داد. سید احمد خاتمی نماینده مجلس خبرگان و امام جمعه تهران برکناری مشایی را آزمون ولایتمداری احمدینژاد خواند. با این حال احمدینژاد و مشایی در روزهای بعد بر تصمیم خود پافشاری کردند. علی مطهری نماینده اصولگرای مجلس گفت برای سئوال از رئیسجمهور در مجلس تلاش میکند. سئوال نمایندگان مجلس از رئیسجمهور تاکنون در جمهوری اسلامی سابقه نداشتهاست. پس از خودداری احمدینژاد از اجرای دستور رهبرجمهوری اسلامی اعتراضاتی در جلسه هیات دولت نیز به عمل آمد و پس از آنکه احمدینژاد اداره جلسه را به مشایی سپرد، وزرا در اقدامی هماهنگ جلسه دولت را ترک کردند.
سرانجام در روز جمعه ۲ مرداد ۱۳۸۸ “دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری”، متن دستور رهبر ایران خطاب به احمدینژاد در مورد لزوم برکناری رحیم مشایی از سمت معاونت اول رئیس جمهور را منتشر کرد. این نامه تاریخ ۲۷ تیرماه را دارد و شش روز پیش از انتشار به احمدینژاد ابلاغ شده بود. این در حالی است که احمدینژاد در ۳۰ تیر، یعنی سه روز پس از صدور دستور خامنهای، گفته بود که مشایی در سمت معاون اول رئیس جمهور به خدمات خود ادامه میدهد. ساعاتی بعد از اعلام رسمی این دستور، مجتبی ثمره هاشمی دستیار ارشد رئیسجمهور از قول مشایی گفت که او مطیع امر رهبر است و خود را معاون اول رئیسجمهور نمیداند. واحد مرکزی خبر، متعلق به صداوسیمای ایران جملاتی را که ثمره هاشمی در جمع خبرنگاران از رحیممشایی نقل کرد، به همراه “بسمه تعالی” در ابتدا و نام مشایی در انتهای آن، ابتدا به عنوان “اطلاعیه” و کمی بعد با انتشار اصلاحیهای به عنوان “متن کنارهگیری” مشایی منتشر کرد. روز بعد در نامه احمدینژاد به خامنهای استعفای مشایی بطور رسمی اعلام شد. در ۳ مرداد، مشایی در نامهای به رئیسجمهور، رسماً استعفای خود را اعلام کرد.
چند روز پس از برکناری مشایی از پست معاونت اولی ریاست جمهوری و انتصاب به ریاست دفتر ریاست جمهوری، محمود احمدی نژاد، غلامحسین محسنی اژهای وزیر اطلاعات را که یکی از مخالفان مشایی در دولت بود برکنار کرد. محمد حسین صفار هرندی نیز که از اعتراض کنندگان به معاونت اولی مشایی بود استعفای خود را تسلیم دولت کرد. انتصاب مشایی به ریاست دفتر احمدینژاد نیز با واکنش تند برخی اصولگرایان روبرو شد بطوریکه جامعه اسلامی مهندسین از احزاب اصلی طیف اصولگرا و حامی احمدینژاد در نامهای به رئیسجمهور نسبت به تکرار سرنوشت بنیصدر و مصدق هشدار داد.