در حالی که طی دوسال اخیر با دستور مستقیم آیت الله خامنه ای، محمود احمدی نژاد و هماهنگی مجلس، دو پروژه بزرگ انتقال آب از استان خوزستان و تهران به استان قم توسط سپاه پاسداران انجام شده است، روز گذشته اعضای مجلس هشتم بی توجه به هشدار فعالان محیط زیست با طرح دوفوریتی انتقال آب از استان همسایه برای نجات دریاچه ارومیه که درحال نابودی کامل است، مخالفت کردند.
اعضای مجلس هشتم شورای اسلامی با 94 رای مخالف و 57 رای موافق با دو فوریت طرح انتقال آب برای نجات دریاچه ارومیه از خشک شدن مخالفت کردندو نهایتا به کمیسیون ارجاع شد تا بررسی‌های بیشتری در مفاد آن صورت گیرد. این درحالی بود که دو فوریت این طرح به امضای 66 نفر از نمایندگان رسیده بود.
پیش از رای گیری درباره این طرح نادر قاضیپور نماینده ارومیه با اعلام اینکه “دریاچه ارومیه فقط مختص به این شهر نیست بلکه یک سرمایه ملی برای کل کشور است” اعلام کرد که “60 درصد آب این دریاچه شور به پایان رسیده است.”
این عضو مجلس همچنین با هشدار نسبت به اینکه خشک شدن دریاچه ارومیه “سونامی نمک” به دنبال خواهد داشت، از نمایندگان خواست تا در این “عاقبت شوم” سهیم نشوند و به راهکارهای محیط زیستی برای کمک به حیات این دریاچه، جنبه قانونی ببخشند.
همچنین جواد جهانگیرزاده دیگر نماینده ارومیه در مجلس نیز از در پیش بودن سونامی نمک و باران های نمکی در آینده خبرداد و خطاب به اعضای مجلس گفت: “این بارانها تنها دامن آذربایجان را نمیگیرد و به دیگر شهرها نیز میرسد و حدود 13-14 میلیون نفر را آواره می کند. چنین جمعیتی را کجا میخواهید اسکان دهید؟”
با این حال اما رای مخالفان طرح بر موافقان آن چربید. نورالله حیدری دستنایی نماینده فارسان از مخالفان این طرح درباره دلایل مخالفتش گفت:” چرا باید کل یک میلیارد تومان بودجه تخصیصی به مشکل غبارها و جریانهای آبی کشور، به دریاچه ارومیه پرداخت شود؟ چرا باید به ازای بهبود وضعیت یک نقطه کشور، دیگر بخشها را دچار مشکل کنیم؟ چطور میخواهید به انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه بپردازید؟ مگر مردم آن منطقه به این آب احتیاج ندارند؟”
بهر ترتیب مجلس درپایان اظهارات مخالفان و موافقان این طرح دو فوریتی رای گیری و با آن مخالفت کرد. البته محمدرضا باهنر نایب رییس مجلس پس از اعلام نتیجه آرای این طرح دو فوریتی گفت: “مخالفت مجلس با دو فوریت این طرح به معنای مخالفت با اصل موضوع نیست بلکه مجلس می‌خواهد کار کارشناسی انجام شود لذا این طرح به صورت عادی در کمیسیون بررسی خواهد شد و از مسئولان و کارشناسان دعوت می‌شود تا در کمیسیون بررسی‌های لازم را انجام دهند.”
بنا برگزارش وبسایت رسمی مجلس در صورت تصویب نهایی این طرح، وزارت نیرو موظف می‌شد حداقل یک میلیارد متر مکعب آب را برای صیانت از دریاچه ارومیه از طریق پمپاژ از رودخانه سیلوه در پیرانشهر به دریاچه ارومیه و انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه از دو حوزه آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل را فراهم کند.
دستور خامنه ای برای انتقال آب به قم
اعضای مجلس اصولگرای هشتم در حالی با طرح انتقال آب از استان آذربایجان شرقی و اردبیل به دریاچه ارومیه مخالفت کردند که در طول دو سال گذشته طرح های انتقال آب با وسعت بسیار بزرگتر و مسیرهای طولانی تر در کشور، به ویژه برای انتقال آب به شهر مذهبی قم انجام شده است.
محمود احمدی نژاد 5 خردادماه سال جاری در آخرین سفر خود به استان قم طرح انتقال آب شیرین از استان لرستان به قم را افتتاح کرد.
وی در این مراسم به نقش و دستور آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی اشاره کرده و گفته بود: “رهبر معظم انقلاب توجه ویژه‌ای به این پروژه داشتند و هنگامی که این پروژه که یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های خاورمیانه است در زمینه اعتبارات دچار مشکل شد، حضرت آیت الله خامنه‌ای دستور برداشت 230 میلیون یورو از صندوق ذخیره ارزی را برای تکمیل این پروژه دادند.”
او همچنین تاکید کرده بود که “مقام معظم رهبری در سفر سال گذشته به قم تأکید بسیاری بر شیرین شدن آب قم در سال 1390 داشتند که خوشبختانه در نیمه دوم فروردین ماه سالجاری این امر مهم به وقوع پیوست.”
انتقال آب به استان قم آنگونه که اعلام شده از سرشاخه های رود دز در استانهای خوزستان و لرستان که فاصله بسیار زیادی با استان قم دارند صورت گرفته است. طول مسیر انتقال آب در این طرح بیش از 270 کیلومتر است که 180 کیلومتر این خط انتقال با لوله گذاری اجرا شده و ظرفیت انتقال آن در حال حاضر 2هزار و 500لیتر در ثانیه است که با بهره برداری کامل تا پایان سال آینده (91) به 10 برابر افزایش خواهد یافت.
برای اجرای این طرح انتقال آب 4 سد انحرافی چشمه سردار، دره لکو، دره دزدان و دره دایی ایجاد شد. این 4 سد با 4 تونل به یکدیگر پیوند خوردند و آب را به تونل بزرگ 36 هزار متری انوج به قمرود و سدهای گلپایگان و کوچری رساند و در حال حاضر از آنجا آب را به قم منتقل می‌کند.
همچنین جدای 230 میلیون یورویی که به گفته احمدی نژاد به دستور آیت الله خامنه ای برای اجرای این پروژه از حساب ذخیره ارزی برداشت شد، اعتبار این طرح بیش از یک هزار و صد میلیارد تومان و مصوب مجلس و دولت بود.
اجرای این پروژه با این بودجه عظیم برای شیرین کردن آب قم که حوزه علمیه قم را در خود جای دارد بر عهده قرارگاه سازندگی قائم وابسته به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء سپاه پاسداران بود و قرار داد آن در زمان وزارت پرویز فتاح وزیر سابق نیرو در دولت احمدی نژاد و جانشین فعلی قرارگاه خاتم الانبیاء میان سپاه و وزارت نیرو منعقد شده بود.
این البته تنها پروژه انتقال آب با حجم و بودجه بسیار سنگین توسط سپاه پاسداران نیست بلکه با تصویب دولت محمود احمدی نژاد و موافقت مجلس طرح انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان نیز به قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران واگذار شده است که اعتبارات این طرح نیز از صندوق توسعه و صندوق ذخیره ارزی تامین می شود.
جدای پروژه انتقال آب از سرشاخه های دز به قم که از استان خوزستان آغاز و استانهای لرستان و مرکزی را پشت سر گذاشته و آب را به قم سرازیر می کند در سال جاری نیز طرح انتقال آبهای سطحی تهران به قم در دستور کار قرار گرفت؛ پس از مدتی معاون برنامه ریزی استاندار قم در مراسم تجلیل از برتـرین های سومین جشنواره فرهنگی هنری آب صدای زندگی از پایان مطالعات طرح انتقال آب هـای سطحی از جنوب تهران به قم خبر داد و گفت: “این طرح امسال اجرایی خواهد شد.”
حجت الاسلام محمدحسین موسی پور استاندار قم در تیرماه سال جاری در مورد دلیل انتقال آب تهران به قم گفته بود: “متأسفانه دشت مسیله به دلیل احداث سدهای مخزنی در بالادست رودخانه‌های قره‌چای و قمرود در سال‌های گذشته، به شوره‌زار تبدیل شده است. احیاء و بهبود بهره‌برداری از اراضی دشت مسیله و بهبود سفره‌های آب زیرزمینی با تغذیه مصنوعی دشت، موضوعی است که باید از سوی مسئولان امر با جدیت پیگیری شده و هرچه سریعتر با تأمین اعتبارات لازم به بهره‌برداری برسد.”
