دولت در پی عمران نیست

سعید لیلاز
سعید لیلاز

دولتها از سیاست های پولی و مالی به عنوان ا بزارها ی  اعما ل سیاست های اقتصادی خود استفاده می کنند.

سیاستهای پولی برای اعمال نرخ بهره و سیاستهای مالی خودش را به صورت سیاستهای بودجهای و مالیاتی نشان میدهد. بودجه هم به زبان ساده یعنی به کجا بیشتر پول بدهیم و کجا ندهیم. این جهت گیریها و اعداد و ارقام بودجه نه تنها بی روح نیستند، بلکه سیاستهای یک دولت را  تعیین میکنند و مسیر کشور را نشان میدهند و به صراحت با مخاطبانشان سخن میگویند که مجریان کشور میخواهند کشور را به کجا ببرند. جداول بودجه است که نشان میدهد قرار است دولت به چه سمتی برود. اگر به ارقام بودجه دولت در سال 89نگاه کنیم می بینیم امسال عملکرد بودجه عمرانی برابر با سال 88 است. در سال 88 هم در مقایسه با سال 87 به میزان 21 درصد شاهد کاهش بودجه عمرانی هستیم.

به عبارتی اگر از منظر قیمت ثابت به این معادله نگاه کنیم درمییابیم دولت به میزان 30 درصد کمتر از سال 87 از بودجه کشور خرج پروژه های عمرانی کرده است. این عدد به خوبی نشان میدهد جهتگیری دولت در این دو سال در مورد افزایش کارهای عمرانی در کشور چگونه است و چه مسیر نزولی را طی کرده ایم.

حال اگر قیمت ثابت بودجه عمرانی در سال 89 را با سالهای قبلتر مقایسه کنیم، درمییابیم دقیقاً هزینه های عمرانی اختصاص یافته در بودجه امسال به قیمت ثابت معادل سال 83 بوده است. به عبارتی با وجود دو برابر و نیم شدن درآمدهای ارزی دولت دهم در سال 89 نسبت به شش سال پیش، زینه هایی که همین دولت خرج فعالیتهای عمرانی و زیرساخت های کشور کرده است در شش سال گذشته هیچ تغییری نداشته است.

این موضوع به تنهایی خود موید آن است که برخلاف  بسیاری از تبلیغات رسانه ای و لیست کردن اعداد و ارقام بزرگ، در عمل آنچه از بودجه عمرانی برداشت میشود این است که درآمدهای ارزی

افزوده شده اما این افزایش هیچ تاثیری در بودجه هایی که قرار است به ساخت در کشور منتهی شود، اختصاص نیافته است.

به این ترتیب نسبت درآمدهای عمرانی به ارزی سال به سال کاهش یافته است. چنانچه امسال 85 میلیارد دلار درآمد نفتی عاید کشور شده است و هزینه های عمرانی کمتر از 20 میلیارد دلار است. یعنی به ازای هر چهار دلار که از فروش نفت حاصل میشود یک دلار  آن خرج کارهای عمرانی شده و سه دلار  دیگر آن توسط دولت صرف هزینه های جاری میشود. با این مقدمات میتوان به وضوح دید جهت گیری دولت در نگاه کلان  فعالیت های عمرانی نیست بلکه با نسبت سه به یک جاری به عمرانی، کفه ترازو به سمت هزینه های جاری پایین است. در سال 89 هم وضعیتی مشابه وجود دارد.

بودجه عمرانی کشور 32 هزار میلیارد تومان است که 40 درصد مغایرت عملکرد در آن وجود دارد. به عبارتی دولت از همین رقم هم تاکنون 40 درصد را محقق نکرده است. این داده ها در کنار هم نشان میدهد سمت گیری دولت به سمت هزینه های غیرمولد است و با این تجربه ای که از عملکرد بودجه ای و سیاست های مالی دولت دیده میشود، زیاد هم بعید و دور از ذهن نیست که در سال 90 هم وضع به همین منوال باشد و دولت در سال جدید با دغدغه هزینه های جاری، منوال سالهای قبل از بخش عمرانی فاصله بیشتری بگیرد.

منبع: روزگار، هجده اسفند