با بالا گرفتن اختلافات داخلی در مصر، این پیش بینی که مصر در مسیری قرار گیرد که پیش از آن سوریه در آن قرار گرفته بود، دور از احتمال نیست. اینک سوریه در یک جنگ داخلی تمام عیار گرفتار آمده که فقط تلفات انسانی آن بالغ بر ۱۵۰ هزار نفر اعلام شده و زیرساخت های کشور به کلی ویران شده است.
در نبود راه حل سیاسی و خشونتی که از آغاز بشار اسد به کار گرفت تا مخالفان را سرکوب کند، “ارتش آزاد سوریه” شکل گرفت و بحران سیاسی کشور وارد فاز نظامی شد تا تعیین کننده آینده سوریه نه نخبگان سیاسی بلکه قدرت نظامی باشد.
شنیده شدن اخبار جسته گریخته از شکل گیری “ارتش آزاد مصر” یادآور مسیری است که اگر مصالحه سیاسی در این کشور رخ ندهد، می تواند این بزرگ ترین کشور عربی را مانند سوریه وارد فاز نظامی کند.
در این میان برخی منابع غیر رسمی مصری، انگشت اتهام را به سوی ایران و برخی دیگر کشورها در حمایت از ارتش آزاد مصرگرفته اند.
فقط در سال جاری میلادی، وزارت خارجه مصر دو بار (در روزهای ۶ ژانویه و ۱۵ آوریل) مجتبی امانی رییس دفتر حفاظت منافع ایران در قاهره را احضار کرده است.
بنا به آنچه که از گزارش شبکه ایرانی العالم به نقل از نشریه مصری الیوم السابع دانسته می‌شود، منظور از احضار اخیر کاردار ایران، ابلاغ ناخرسندی مقامات مصر نسبت به تماس برخی دیپلمات‌های ایرانی مقیم قاهره با شخصیت‌های وابسته به اخوان‌المسلمین بوده است.
نشریه وورد تربیون در گزارشی به نقل از منابع جهادی گفته که منابع مالی ارتش آزاد مصر توسط سه کشور قطر، ترکیه و ایران تأمین می شود.
این گزارش همچنین به کمک های آموزشی که ارتش آزاد مصر از حماس دریافت می کند اشاره دارد. یکی از اتهام های محمد مرسی، جاسوسی برای حماس و ایران اعلام شده است. جنبش حماس امتداد فکری اخوان المسلمین در فلسطین به شمار می رود که وارد فاز نظامی برای مبارزه با اسرائیل شده است.
گزارش مزبور اشاره به آن دارد که حماس، کانال ارتباطی جمهوری اسلامی با ارتش آزاد مصر است، همچنان که کانال ارتباطی ترکیه و قطر نیز هست.
اطلاعاتی درباره ارتش آزاد مصر
مصر روزهای دشواری را تجربه می کند. برکناری محمد مرسی با توسل به قدرت ارتش، انبوه طرفداران او را به خشم آورده است. به رغم اینکه هیچ فرمانی مبنی بر توسل به خشونت از سوی اخوان المسلمین صادر نشده، محافل غیر رسمی و نزدیک به دولت اعلام داشته اند که ارتش آزاد مصر با هدف بازگرداندن مرسی به قدرت، تأسیس شده است.
سرهنگ سامح سیف الیزل، از کارشناسان نزدیک به دستگاه امنیتی مصر در مصاحبه با نشریه ایلاف مدعی شده که بدنه ارتش آزاد مصر را پیکارجویانی از ملیت های مختلف و از جمله دانشجویان مصری تشکیل می دهد.
وی در گزارشی که از تلویزیون مصر پخش شد، گفته که “سازمان بین المللی اخوان المسلمین” مسئول گردآوری این پیکارجویان است که تجربه جنگ های نامنظم را در سوریه و افغانستان دارند و اینک در صحرای لیبی و در مرز های نزدیک به مصر آموزش های تکمیلی را می گذرانند. رهبریت ارتش آزاد مصر را که اینک مرکب از ۷۰۰ تا ۸۰۰ نفر است، افرادی به نام “شریف الرضوانی” و “محمود عزت” برعهده دارند.
سرهنگ طلعت موسی به نشریه الکترونیکی ایلاف گفته که فردی به نام اسعد الشیخة مشاور امور امنیتی محمد مرسی با دریافت کمک های نقدی کلان از قطر، نقش محوری در شکل دادن ارتش آزاد مصر دارد. از جمله اقدامات ایذائی ارتش آزاد مصر، تهیه یونیفورم هایی به شکل لباس سازمانی ارتش مصر است تا بتواند عناصر خود را به داخل کشور نفوذ دهد.
وی گفته که هدف این گروه مسلح ضربه زدن به ارتش، پلیس و مراکز حیاتی مصر است. بنا به ادعای او، حمله به کلیساهای مسیحیان، حمله به فرودگاه بین المللی قاهره و تخریب سد استراتژیک اسوان در جنوب مصر از جمله اهداف خرابکارانه ارتش آزاد مصر است. به ویژه سد اسوان، شاهرگ آبرسانی به مناطق شمالی و از جمله قاهره، پایتخت مصر با پانزده میلیون جمعیت به شمار می رود.
به گفت او، طرفداران اخوان المسلمین از سراسر کشورهایی که این جریان سیاسی در آن پایگاه داشته، در لیبی آموزش های رزمی می بینند. (نفس چنین خبری اذعان به گستره نفوذ اخوان المسلمین است که می تواند پیکارجویانی از کشورهای مختلف ونه فقط از مصر را گردهم آورد.)
مصر و روزهای خطیر پیش رو
جز اخباری که معمولا از منابع نزدیک به دولت کنونی مصر به گوش می رسد، اطلاعات چندانی درباره ارتش آزاد مصر وجود ندارد. گزارش های فوق همگی ماهیتی تروریستی (و نه ارتش آزادیبخش) از این ارتش را ترسیم می کند تا دست دولت برای سرکوب آن باز باشد. دولت کنونی مصر، اخیراً قوانین سخت گیرانه ای را تحت عنوان قانون مبارزه با تروریسم تصویب کرده است.
تمامی این اقدامات برای کنترل اوضاع در انتخاباتی است که اواخر ماه مه ۲۰۱۴ برای انتخاب رییس جمهور آینده برگزار خواهد شد. فیلدمارشال عبدالفتاح السیسی، مردی کلیدی در برکناری محمد مرسی از قدرت، خود نامزد این انتخابات است که مقارن یک ساله شدن کودتا علیه مرسی قرار است در سرتاسر مصر انجام پذیرد.
نزدیک شدن به سالگرد کودتا علیه مرسی و همجنین نزدیک شدن به زمان انتخاباتی که می خواهد مسیر سیاسی کشور را تغییر دهد، نگرانی هایی امنیتی فراوانی را برای مقامات کنونی مصر دامن زده است. کمبود منابع مالی، رابطه تیره شده با امریکا، خشم مردم سرکوب شده و اقدامات ایذائی برخی کشورها، علت نگرانی های امنیتی دولتی است که می خواهد انتخاباتی آرام و باب میل خود را برگزار کند.
مواضع به شدت تند ترکیه علیه کودتایی که منتهی به سرنگونی محمد مرسی شد از یک سو و روابط نزدیک قطر با اخوان المسلمین و رابطه نزدیک جمهوری اسلامی با حماس از سوی دیگر، موجب شده که از این سه کشور به عنوان حامیان اصلی ارتش آزاد مصر نام برده شود. تاکنون هیچ یک از این سه کشور نسبت به این خبر واکنشی نشان نداده اند.
موضوع حمایت قطر از اخوان المسلمین تا بدانجا جدی و مساله انگیز شده بود که آخرین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس، به دلیل اختلاف جدی اعضا با قطر منجر به تنش شد. کشورهای عربستان، کویت و بحرین با فراخوان سفرای خود از دوحه، اعتراض خود را به حمایت قطر از اخوان المسلمین نشان داده اند.