ناطق نوری: در مملکت حزب نداریم، قبیله داریم

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» در انتخابات مجلس شرکت نمی کنم

علی اکبرناطق نوری که پس از انتخابات اخیر ریاست جمهوری و حمایتش از حسن روحانی مورد حملات اصولگرایان تندرو قرار گرفته و خبراحتمال حضورش در انتخابات مجلس شورای اسلامی و همچنین مجلس خبرگان رهبری در ائتلاف با اصلاح طلبان موجب نگرانی آنان شده بود طی اظهاراتی بصراحت اعلام کرد که در انتخابات مجلس آتی حضور نخواهد داشت.

علی اکبر ناطق نوری در جریان مراسمی با نام”همایش سالانه اساتید و دانشجویان ایرانی خارجی از کشور” گفت: “من بنا ندارم در انتخابات مجلس شرکت کنم، شرکت هم نمی‌کنم. تشخیص هم می‌دهم تکلیف ندارم و مکلف نیستم.”

رییس دفتر بازرسی رهبر جمهوری اسلامی در توضیح عدم حضورش در انتخابات مجلس نیز اضافه کرده است :” برای این مسئله هم دلیل دارم. من وقتی در مجلس پنجم بودم قبل از ماجرای انتخاب ۸۴ و ۸۸ و قبل از شکل‌گیری بسیاری از مباحث وقتی مجلس پنجم تمام شد یعنی سال ۷۸ و پس از حضور در ۵ دوره مجلس گفتم در دنیای امروز رجال سیاسی برای کار سیاسی است، یعنی کار اجرایی و مسئولیت‌ پذیرفتن نه سیاسی بودن یک عمری را تعریف می‌کنند. پس از آن افرادی مثل ما باید در اتاق فکر باشند و جوانانی با خلاقیت کار را به دست بگیرند.”

وی در عین حال تاکید کرده: “تجربه حاضر در اتاق فکر و نوآوری جوانان با یکدیگر تلفیق می‌شود و کارها را پیش می‌برند و اداره می‌کنند. بنده ۲۰ سال نماینده بودم، بس است دیگر. ۲۰ سال تابلو و پوستر من در شهر زده شد. باید کار را به جوان‌ها داد.”

به گفته او “ما نسل اول انقلابیم. بنده ۷۱ سال دارم. باید فرصت دهیم که نسل‌های جدیدتر بیایند و کار را در دست بگیرند. این نگاه من بوده و هست. به همین دلیل احساس تکلیف نمی‌کنم و امیدوارم چنان ساماندهی شود که نیروهای خدمتگذار و با انگیزه وارد انتخابات شوند و انتخاب اصلح صورت بگیرد.”

ناطق نوری همچنین درپاسخ به پرسش یکی از حاضران در این همایش درباره اینکه “ ما آخر متوجه نشدیم شما از چه جناحی هستید؟” حرفی از اصولگرایی خود به میان نیاورده و گفته است:“به این زودی‌ها هم نمی‌فهمید.”

او در ادامه این بخش از اظهارات خود نیز بر لزوم فعالیت های حزبی تاکید کرده و افزوده:” ابزار دموکراسی در دنیا حزب است. احزاب تعریف شده و مشخص شده در دنیا دارای مرام‌نامه، شناسنامه و اساسنامه‌اند. درآمد شفافی دارند و تابلو دارند و اعضای شورای مرکزی آن مشخص است. آنهایی که ما در کشور داریم به عنوان فلان حزب یا بهمان حزب قبیله هستند، حزب نیستند.”

این اظهارات ناطق نوری در حالی است که در یکسال اخیر خبرهایی از حضور احتمالی او در انتخابات مجلس شورای اسلامی آتی و یا انتخابات مجلس خبرگان رهبری در ائتلاف با اصلاح طلبان منتشر و در موارد متعددی موجب موضع گیری اصولگرایان و حتی برخی از سایت های نهادهای نظامی شده بود.

همچنین انتشار اخباری از دیدارهای ناطق نوری با اصلاح طلبان در زمستان سال گذشته و بهار سال جاری و البته برخی اظهارات چهره های اصلاح طلب درباره ائتلاف با ناطق نوری نیز احتمال حضور وی در انتخابات آتی را افزایش داده بود.

سال گذشته محمدرضا تابش در گفت و گویی با هفته نامه اصولگرای مثلث از تغییر صددرصدی آرایش سیاسی مجلس آینده خبرداده وگفته بود اگر علی اکبر ناطق نوری رییس مجلس پنجم که از حامیان حسن روحانی است در انتخابات مجلس آینده کاندیدا شود “سرلیست اصلاح طلبان” خواهد بود و هزینه های سنگینی را به اصولگرایان تحمیل خواهد کرد.

محمدرضا تابش البته این امر را به عملکرد دولت حسن روحانی و اینکه” برگزار کنندگان انتخابات خصوصا هیات نظارت بر انتخابات به نحو شایسته ای عمل کنند” مشروط کرده بود.

او که یکی از منسوبین محمدخاتمی رییس دولت اصلاحات است همچنین تیرماه سال جاری در گفت و گویی مجدد با سایت “پیام نو” از ائتلاف ناطق نوری ، هاشمی رفسنجانی و خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری گذشته خبرداده وگفته بود:“این ائتلاف باید بتواند کارکرد خود را آنجا نشان دهد. در حقیقت می خواهم بگویم که اگر این ائتلاف یا جریان یک کار ویژه مهم در پیش رو داشته باشد، آن چیزی نیست جز انتخابات مجلس دهم.”

به گفته او”این ائتلاف در انتخابات سال گذشته تبدیل به جریان سیاسی شد، هم در سطح اجتماعی و هم در سطح نیروهای سیاسی. این اتفاق باید برای انتخابات مجلس دهم هم بیفتد تا ترکیب مجلس تحت تاثیر این جریان سیاسی تغییر کند.”

محمدرضا همچنین تاکید کرده بود که “لازمه آن هم این است که هم به نیروی اجتماعی این جریان که غالبا هواداران اصلاحات هستند توجه شود و هم اینکه نیروهای مرجع سیاسی آن بتوانند به همکاری مستمر خود ادامه دهند و متوجه باشند که تاثیر آنها در انتخابات مجلس دهم تنها از راه همگرایی مقدور خواهد بود. مشخصا راس نیروی مرجع این جریان سیاسی آقایان هاشمی رفسنجانی، خاتمی و ناطق نوری هستند و البته نقش آقای روحانی به عنوان شخص رئیس جمهور و پیام آور اعتدال برای کشور هم بسیار موثر است.”

غلامحسین کرباسچی یکی از اعضای حزب کارگزاران سازندگی نیز در این ارتباط گفته بود: “احزاب اصلاح طلب از روش‌های سیاسی معقول و فعال‌تر برای انتخابات مجلس استفاده می‌کنند و بعید نیست با توجه به سابقه ناطق نوری و مجموعه گرایش اصلاح طلبان این اتفاق صورت بگیرد، حرکت به سمت ناطق نوری چیز عجیبی نیست که باید هماهنگی در مورد آن باید صورت بگیرد.”

از دیگر سو روز ۲ اردیبهشت ماه هم تعدادی از تشکل‌های اصولگرا در قم از علی اکبر ناطق نوری درخواست کردند که وی رهبری اصولگرایان معتدل را عهده دار شود. ناطق نوری اما هیچ پاسخی به این درخواست که توسط “مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری” مطرح شد نداد هرچند گفت: “مردم از بی ملاکی‌ها و تندروی‌ها خسته شده‌اند و امروز دیگر تندروی جواب نمی‌دهد.”

رایزنی ها درباره حضور ناطق نوری در انتخابات مجلس تا جایی پیش رفته بود که برخی رسانه ها در عرصه سیاسی کشور از او به عنوان رییس مجلس دهم نیز یاد کردند.

 شکاف ها میان اصولگرایان پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری که از چهره های محافظه کار است عمیق تر شده تا جایی که ریاست جمهوری او اصولگرایان را به دسته های بیشتر و کوچکتری تقسیم کرده و این موضوع موجب نگرانی آنها برای انتخابات آتی مجلس شده است.

در مجلس کنونی نیز اصولگرایان که دارای دو فراکسیون اصولگرایان و اصولگرایان رهروان ولایت و همچنین دسته ای از اعضای نزدیک به مصباح یزدی تحت عنوان جبهه پایداری هستند هم اکنون دچار ریزش شده اند.

۲۲دی ماه سال گذشته محمدرضا باهنر، عضو هیات رییسه مجلس نهم طی اظهاراتی با گفتن اینکه “باید بدانیم بخشی از اصولگراها به روحانی رای دادند و مرز اصلاح طلبی و اصولگرایی در این دوره از انتخابات به هم ریخت” این احساس خطر اصولگرایان را این گونه ترجمه کرده بود: “خطر تغییر جریان در مجلس آینده وجود دارد؛ یخ اصلاح طلبان با آمدن دولت جدید، در حال آب شدن است؛ برخی فتنه گران می‌خواهند فتنه جدیدی را به وجود آورند.”

به نظر می رسد هم اکنون با اعلام صریح ناطق نوری درباره عدم حضور در انتخابات مجلس و در عین حال تاکید بر جوانگرایی و حضور او و کسانی همچون او در اتاق های فکر و واگذاری عرصه سیاست به جوان ها هرچند نگرانی از حضور وی در مجلس در میان اصولگرایان تندرو تا اندازه ای کاهش خواهد یافت اما همچنان بیم ائتلاف او با اصلاح طلبان و یا تاثیر گذاری او در شکست احتمالی اصولگرایان در انتخابات مجلس آینده همراه آنان خواهند بود.