آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی، در دیدار با مسئولان و مدیران حکومت، از دولت حسن روحانی و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای حمایت کرد، خواستار جلوگیری از حذف نیروهای مومن به بهانه شعار اعتدال شد و خط قرمزهای جدیدی را در مذاکرات هسته‌ای ترسیم کرد.
به روال معمول هم حامیان روحانی و هم اصول‌گرایان منتقد دولت، تلاش کرده‌اند سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی را به سود خود تفسیر و تعبیر کنند.
آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار گفت که وی “از همه توانش برای کمک به دولت استفاده می‌کند و به مسئولان بلندپایه آن اعتماد دارد”، هم‌چنان که “به تیم مذاکره کننده کشورمان اعتماد داریم و مطمئن هستیم که آنها به دست‌اندازی به حقوق کشور و ملت و کرامت ملت ایران، راضی نخواهند شد و اجازه چنین کاری را نیز نخواهند داد”.
این سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی در حالی مطرح شده که از زمان آغاز مذاکرات هسته‌ای تاکنون بارها اصول‌گرایان به نقل سخنانی از او پرداخته‌اند که نشان‌دهنده نارضایتی اش از روند مذاکرات است.
طی یک سال گذشته مسئولان مختلف جمهوری‌اسلامی اظهارنظرهای مختلفی درباره موضع آیت‌الله خامنه‌ای پیرامون مذاکرات هسته‌ای مطرح کرده اند. برخی وی را مخالف و منتقد توافق ژنو و برخی دیگر او را موافق این موافقت‌نامه می‌دانند.
رهبر جمهوری‌اسلامی خود اما تاکنون موضع مشخصی درباره توافق ژنو اتخاذ نکرده است. وی تاکنون چند بار به ذکر این نکته اکتفا کرده که به مذاکره با غرب و آمریکا خوشبین نیست، گرچه مخالفتی هم با انجام این مذاکرات ندارد.
آیت‌الله خامنه‌ای تاکنون چندین بار گفته است که مخالفتی با طی شدن روند دیپلماسی ندارد. از آن جمله او در سخنرانی خود در نخستین روز سال جدید، گفته بود: “مذاکره در موضوعات خاص اشکالی ندارد؛ منتها گفتم من اعتماد ندارم، خوشبین نیستم به مذاکره، لکن میخواهند مذاکره کنند، بکنند؛ ما هم به اذن‌الله ضرری نمی‌کنیم”.
رهبر جمهوری‌اسلامی پس از سفر حسن روحانی به نیویورک و گفت‌وگوی تلفنی وی با باراک اوباما نیز گفته بود: “ما از تحرک دیپلماسی دولت حمایت می‌کنیم و به تلاش دیپلماسی اهمیت می‌دهیم و از آنچه در سفر اخیر بود حمایت می‌کنیم. البته برخی از آنچه در سفر نیویورک پیش آمد به نظر ما بجا نبود، لکن ما به هیات دیپلماسی دولت عزیزمان خوشبین هستیم ولی به آمریکایی‌ها بدبین‌ایم”.
چند ماه بعد و در سال‌روز سیزدهم آبان نیز وی درباره مذاکرات هسته‌ای چنین اظهارنظر کرد: “بنده هم‌چنان که گفتم خوشبین نیستم؛ من فکر نمی‌کنم [از] این مذاکرات آن نتیجه‌ای را که ملت ایران انتظار دارد، به‌دست بیاید، لکن تجربه‌ای است و پشتوانه‌ی تجربی ملت ایران را افزایش خواهد داد و تقویت خواهد کرد؛ ایرادی ندارد اما لازم است ملت بیدار باشد. ما از مسئولین خودمان که دارند در جبهه دیپلماسی فعالیت می‌کنند، کار می‌کنند، قرص و محکم حمایت می‌کنیم، اما ملت باید بیدار باشد، بداند چه اتفاقی دارد می‌افتد [تا] بعضی از تبلیغا‌ت‌چی‌های مواجب‌بگیر دشمن و بعضی از تبلیغا‌ت‌چی‌های بی‌مزد و مواجب - از روی ساده‌لوحی - نتوانند افکار عمومی را گمراه کنند”.
بخش نه چندان کوچکی از سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای اما به بحث مذاکرات هسته‌ای اختصاص داشت. به گفته وی در این مذاکرات “طرف مقابل به مرگ گرفته که به تب راضی باشد” و به همین دلیل در این مذاکرات لازم است که دولت و تیم مذاکره‌کننده به “نیاز آینده کشور” توجه داشته باشند.
وی این نیاز را این‌چنین تشریح کرد: “هدف آنها این است که در موضوع ظرفیت غنی سازی، جمهوری اسلامی ایران را به ۱۰ هزار سو راضی کنند البته ابتدا از ۵۰۰ سو و ۱۰۰۰ سو شروع کردند، که «۱۰ هزار سو محصول حدود ۱۰ هزار سانتریفیوژ از نوع قدیمی است که داشتیم و داریم»، در حالیکه به گفته مسئولان مربوط، نیاز قطعی کشور، ۱۹۰ هزار سو است”.
بحث تاسیسات هسته‌ای در فردو از دیگر مواردی بود که مورد اشاره آیت‌الله خامنه‌ای قرار گرفت: “یکی دیگر از موارد مهم که طرف مقابل تکیه و حساسیت زیادی دارد، حفظ تشکیلاتی است که تخریب آنها برای دشمن امکان پذیر نیست. آنها در مورد تاسیسات فردو می‌گویند، چون این تاسیسات قابل دسترسی و ضربه زدن نیست، بنابراین باید تعطیل شود که این سخن، خنده‌آور است”.
اما بدگمانی وی نسبت به مذاکرات هسته‌ای این‌بار نیز مورد اشاره قرار گرفت: “امروز اگر مذاکرات به دلیل زیاده خواهی دشمن شکست بخورد، دنیا متوجه است که مسئولیت این شکست بر دوش طرف مقابل است و ایران در مسیری قانونی حرکت خود را با پشتیبانی بیش از پیش ملت ادامه خواهد داد”.
وی اما به برخی مسایل داخلی هم اشاره کرد. از جمله بحث “اعتدال” ـ شعار دولت روحانی ـ که تاکنون بحث‌های زیادی میان موافقان و منتقدان دولت یازدهم ایجاد کرده است.
وی باتاکید بر اینکه “شعار دولت که اعتدال است، شعار خوبی است”، اما به مسئولان دولتی سفارش کرد که “مراقب باشید جریان‌های مومن را با شعار اعتدال کنار نزنند”.
وی همچنین شعار دولت روحانی را این‌گونه تعریف کرد: “اعتدال همان اسلام است. یعنی مقابله شدید با کفار و مهربانی با یکدیگر، یعنی امر به معروف و نهی از منکر. اعتدال به این معنا نیست که از کارهایی که جریان مومن، احساس وظیفه می‌کند، جلوگیری کنیم”.
این سخنان آیت‌الله خامنه‌ای در حمایت ازدولت روحانی اما باعث سکوت یا عدم انتقاد اصول‌گرایان از دولت نشد. رجانیوز، وب‌سایت نزدیک به جبهه پایداری، در این زمینه نوشت: “رهبر معظم انقلاب در حالی در دیدار کارگزاران نظام به برخی از خطوط قرمز جمهوری اسلامی در مذاکرات هسته ای اشاره داشتند که پیش از این در تاریخ ۲۰ فروردین سال جاری و در دیدار مدیران، متخصصان و کارشناسان سازمان انرژی اتمی ۶ خط قرمز نظام در مذاکرات هسته ای را بیان داشتند”.
به نوشته رجانیوز، این خطوط قرمز شامل مواردی چون “حرکت علمی، هسته‌ای به هیچ وجه نباید متوقف یا کند شود، مذاکره کنندگان ایرانی باید بر ادامه تحقیق و توسعه و پیشرفت هسته‌ای پافشاری کنند، کسی حق مداخله بر روی دستاوردهای هسته ای را ندارد و کسی هم این کار را انجام نمی‌دهد، مسئولان باید در مورد دستاوردهای هسته‌ای تعصب داشته باشند، مذاکره کنندگان کشورمان نباید هیچ حرف زوری را از طرف مقابل قبول کنند و روابط آژانس بین المللی انرژی اتمی با ایران باید بصورت متعارف و غیر فوق العاده باشد”، بود.
رجانیوز درباره تعریف رهبر جمهوری‌اسلامی از اعتدال نیز چنین نوشت: “مرکز این بخش از هشدارهای رهبر انقلاب به افراد و جریان هایی است که طی یک سال گذشته تلاش کرده اند تا افراطی ترین اقدامات خود را ذیل گفتمان «اعتدال» پنهان کرده و در مقابل نیز هر انتقادی از سوی منتقدان خود را با برچسب افراط و تقابل با «اعتدال خود ساخته» به حاشیه برانند”.
