رئیس آژانس بین المللی انرژی هسته ای سازمان ملل برای مذاکره با دولت ایران در مورد همکاری این کشور با آژانس، در آغاز هفته ای که برای تلاش های بین المللی برای کاهش تنش درمنطقه حیاتی به شمار می رود، وارد تهران می شود.
یوکیو آمانو، رئیس آژانس بین المللی انرژی هسته ای، با سعید جلیلی، رئیس هئیت مذاکره کنند ایرانی و مقامات ارشد ایران ملاقات و گفتگو خواهد کرد تا به توافقی در مورد بازرسی آژانس از سایت های مظنون به انجام عملیاتی در جهت تولید بمب هسته ای، دست یابد.
جلیلی دو روز بعد با کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دیپلمات های شش قدرت بزرگ دنیا در بغداد ملاقات خواهد کرد تا به تدابیری در زمینه اعتماد سازی و محدود کردن غنی سازی اورانیوم ایران دست یابند.
میزان پیشرفت در هر دو دیدار اثر مهمی بر میزان تنش در باره برنامه هسته ای ایران و احتمال حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران بر جای می گذارد.
سفر آمانو به تهران اولین سفر رئیس آژانس به تهران پس از رئیس قبلی آژانس، محمد البرادعی، در سال 2009 است. اگر این دیپلمات ژاپنی موفق شود که در زمینه بازرسی آژانس از سایت های مظنون به فعالیت نظامی هسته ای به توافق برسد، این امر در واقع نشانه مثبتی از سیاست های سازنده او خواهد بود.
علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران گفت: “موضوع دیدار تعیین چهارچوب هاست. ما امیدواریم دو طرف بتوانند به چهار چوبی برای ارائه پاسخ به سئوالات آژانس و رفع ابهام پیدا کنند.”
دولت ایران بر تهیه چنین چهارچوبی پیش از آنکه به آژانس اجازه بازرسی از سایت پارچین را بدهد، تاکید کرده است. پارچین یک پادگان نظامی است که آژانس مایل است آن را به دلیل گزارشات مبنی بر انجام آزمایشات هسته ای در آن، مورد بازرسی قرار دهد.
ایران انکار می کند که آزمایشی در زمینه انفجارات هسته ای انجام داده است.
موسسه علوم و امنیت بین المللی در واشنگتن عکس های ماهواره ای را منتشر کرده است که نشان می دهد اخیرا اقداماتی برای پاکسازی این سایت در جریان بوده است.
هرمان ناکارتس، رئیس بازرسان آژانس، که آمانو را در سفر تهران همراهی می کند از انجام توافقی با ایران که دست های بازرسان را در بازرسی سایت ها ببندد اکراه داشته است. پرواز آمانو به تهران نشان دهنده آن است که رسیدن به توافقی در این زمینه میسر است.
دیپلمات هایی که با داستان طولانی مذاکرات با تهران در مورد غنی سازی اورانیوم از سال 2002 آشنا هستند گفته اند که توافق قبلی آژانس با ایران در مورد بازرسی از فعالیت های هسته ای ایران در سال 2008 با شکست مواجه شد.
توافق با تهران می تواند چشم انداز روشن تری به مذاکرات بغداد بدهد.
دیپلمات های غربی امیدوارند مذاکرات بغداد قدمی به سوی اعتماد سازی باشد و ایران بتواند غنی سازی 20 درصدی اورانیوم را متوقف کند.
در عوض، غرب می تواند سوخت هسته ای راکتورتحقیقاتی تهران را تامین کند و تجهیزات ایمنی نیروگاه بوشهر را فراهم کند.
مقامات غربی می گویند تهران ظاهرا آمادگی رسیدن به توافق را پس از موج مخرب تحریم ها، از جمله تحریم نفتی اروپا و تهدید نظامی اسرائیل، دارد.
علی آهنی، سفیر ایران در پاریس گفت: “این مذاکرات، در صورتی که طرفین واقعگرا و جدی باشند، می تواند راه را برای سازشی باز کند که از یک سو امکان پاسخگویی به نگرانی های غرب را می دهد و از سوی دیگر به ایران تضمین می دهد که می تواند فعالیت های هسته ای و غنی سازی اورانیوم خود برای مقاصد غیر نظامی را ادامه دهد.”
منبع : واشنگتن پست – 20 مه