همزمان با بررسی امکان از سرگیری مذاکرات هستهای از سوی گروه ۱+۵ با ایران٬ تحلیل هائی حاکی از خوش بینی به نتایج دوره دیگر مذاکرات هسته ای که بعد از آغاز به کار دولت حسن روحانی صورت خواهد گرفت، گزارشهایی درباره یک سایت جدید هستهای در ایران منتشر شد که بعد از یک روز گردش در رسانه های خبری با تکذیب جمهوریاسلامی از اهمیت افتاد.
خبر از این سایت را سازمان مجاهدین خلق اعلام کرد و ادعا شده بود که جمهوریاسلامی مخفیانه مشغول ساخت یک سایت هستهای زیرزمینی در اطراف کوه دماوند در تهران است. سایتی با نام معدن شرق یا کوثر که شامل چندین تونل زیرزمینی است. بنا بر این گزارش٬ تاسیس این سایت به سال ۲۰۰۶ باز میگردد.
سازمان مجاهدین خلق در سالهای گذشته چندین بار دست به افشای اطلاعات مربوط به برنامه هستهای ایران زده است. انتشار این خبر با واکنش آژانس بینالمللی انرژی هستهای مواجه شد و این سازمان اعلام کرد که این گزارش را مورد بررسی قرار خواهد داد.
اما عباس عراقچی، سخنگوی وزارت امور خارجه٬ این گزارش را “قصهپردازی” توصیف کرد و گفت که این سخنان “ارزش پاسخگویی ندارد”.
وی با اشاره به اینکه “چنین خبری به هیچ وجه صحت ندارد و تکذیب می شود”٬ گفت: “بیاعتباری گروهک تروریستی منافقین آنقدر زیاد است که انتشار چنین اخباری از سوی آنها ارزش پاسخگویی ندارد”.
این گزارش در حالی منتشر شده که هفته گذشت اعلام شد اعضای گروه ۱+۵ آینده مذاکرات هستهای با ایران را مورد بررسی قرار خواهد داد. گروه ۱+۵ متشکل از کشورهای عضو دایم شورای امنیت - آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه - به علاوه آلمان است. نمایندگان این گروه تا کنون چند جلسه مذاکره را با نمایندگان جمهوری اسلامی برگزار کردهاند.
آنگونه که سخنگوی کاترین اشتون٬ مسوول روابط خارجی اتحادیه اروپا٬ گفته است: “گروه ۱+۵ مایل است که مذاکرات بعدی با ایران که در پی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اخیر در آن کشور صورت خواهد گرفت، دستاوردهای ملموسی داشته باشد”.
حسن روحانی٬ رییسجمهور منتخب٬ در دوران ریاستجمهوری سیدمحمد خاتمی٬ مسوول پرونده هستهای ایران بود. در آن زمان جمهوریاسلامی و غرب٬ چند توافق هستهای با یگدیگر داشتند. توافقهایی که پس از حضور علی لاریجانی و سعید جلیلی در این سمت٬ هرگز رخ نداده بود.
عباس عراقچی، سخنگوی وزارت امور خارجه، گفته بود: “موضوع غنی سازی ۲۰ درصد یکی از موضوعات مذاکره بین ایران و گروه ۱+۵ بوده و در دوره های گذشته، مذاکراتی در این زمینه صورت گرفته و احتمالا در آینده نیز در این باره مذاکره انجام خواهد شد و این موضوع جدیدی نیست”.
جان کری٬ وزیر امورخارجه آمریکا٬ پیش از این در یک نشست خبری در ترکیه، با اشاره به اینکه روند مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ “یک روند بیپایان نیست”، گفته بود که “نمیشود فقط به خاطر اینکه گفتوگویی انجام شدهباشد گفتوگو کرد”. وزیر امورخارجه آمریکا اما اضافه کرده بود: “قصد ما رسیدن به یک راه حل دیپلماتیک است اما این گزینه در دست ایرانیان است… دیپلماسی وظیفهای پردردسر است و صبر و حوصله زیادی میطلبد”.
پیش از این وزیر امورخارجه اعلام کرده بود که گروهی ویژه از سوی روحانی برای بررسی روند پرونده هستهای تشکیل شده است٬ مسالهای که از سوی سخنگوی این وزارتخانه تکذیب شد.
در تحولی دیگر غلامرضا آقازاده، رییس پیشین سازمان انرژی اتمی٬ در مصاحبهای گفته است که پرونده اتمی ایران “به دقیقه ۹۰ رسیده”، و مساله اصلی میان ایران و غرب “اعتمادسازی” است و دو طرف باید برای به وجود آوردن اعتماد متقابل تلاش کنند: “اینکه غربی ها مطرح می کنند نتیجه مذاکرات و شکل گرفتن تعامل می تواند شناسایی حق غنی سازی ایران باشد، موضوعی است که تاکنون وجود نداشته و رویکرد مثبتی است که باید به آن توجه کرد”.
آقازاده همچنین گفته است: “جفاست که فکر کنیم رهبری نمی خواسته است موضوع هسته ای حل شود… در سال ۸۷ نشانه هایی از سوی غربی ها برای حل موضوع دیده شد و رهبری جلسه ای ترتیب دادند که من هم در آن شرکت داشتم و گفتم که می توان با رویکرد جدید غربی ها، مسئله را پیش برد و رهبری تصمیم گرفتند رویکرد غربی ها مورد توجه قرار گیرد و ما دنبال مسئله برویم”.