به دنبال کاهش روزافزون صادرات نفت ایران، یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نهم با اذعان به فشار تحریم های غرب، خواستار کاهش بودجه نفت سال ۹۲ شد. همزمان علی لاریجانی بار دیگر از مردم خواسته است همچون زمان جنگ با فشارهای اقتصادی دست و پنجه نرم کنند.
“به دلیل تحریم ها امکان تامین درآمد نفتی لازم را نداریم.” این را روز گذشته ایرج ندیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، به خبرگزاری دولت،ایرنا،-گفت. او در موضعی که به وضوح نشان از افول اقتصاد کشور دارد خاطرنشان کرده است: “با توجه به اینکه دولت منابع مالی سال های گذشته را که از درآمدهای نفتی حاصل می شد در اختیار ندارد، دیگر نمی تواند مانند گذشته بودجه را تدوین کند.”
بودجه جمهوری اسلامی در سال گذشته ۵ میلیون و ۶۶۳ هزار و ۶۲۱ میلیارد و ۴۸۷ میلیون ریال (۵.۶۶۳.۶۲۱.۴۸۷.۰۰۰.۰۰۰) اعلام شده بود. اما حالا صادرات نفت ایران زیر فشار تحریم های بین االمللی به یک سوم و از حدود ۳.۲ میلیون بشکه به ۸۴۰ هزار بشکه در روز رسیده است.این در حالیست که نفت منبع اصلی درآمد دولت ها در ایران محسوب می شود.
محسن خجسته مهر - معاون برنامهریزی وزارت نفت –چندی پیش در همایشی تحت عنوان “همایش تولید ملی و سرمایه ایرانی” اعلام کرده بود صنعت نفت ۶۵ درصد درآمد دولت را تشکیل میدهد. همچنین ۸۵ درصد درآمد ارزی نیز از فروش نفت به دست می آید؛ آماری که برخی معتقدند از این نیز بالاترست.
در چنین شرایطی است که ایرج ندیمی به فشارهای اقتصادی اذعان کرده است. وی با اشاره به تحریم صنایع نفت و گاز ایران از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا و کاهش درآمدهای نفتی، گفته کاهش سهم نفت در بودجه سال ۱۳۹۲ خورشیدی “اجباری است.”
اما راه حل وی برای کاهش بودجه چیست؟ “کمک به اشخاص حقیقی و حقوقی در بودجه حذف شود.”
وی البته اشاره ای نکرده است کمک به کدام نهادها باید حذف شود.
اظهارات این عضو اقتصادی مجلس نهم ۲۰ روز پس از آن مطرح می شود که سردار رستم قاسمی، وزیر نفت، در جریان کنفرانسی در امارات متحده گفته بود: “کشور را بدون نفت اداره می کنیم.”
پاییز و زمستان سال گذشته دولت های عضو اتحادیه اروپا و ایالات متحده طرح هایی را تصویب کردند که بر مبنای آن خرید نفت از جمهوری اسلامی تحریم می شد. اتحادیه اروپا که خود خریدار نزدیک به یک پنجم نفت ایران بود از اوایل تیرماه امسال پس از شکست آخرین دور مذاکرات اتمی ۱+۵ خرید نفت خود از جمهوری اسلامی را قطع کرد. ایالات متحده نیز به شرط کاهش قابل توجه خرید نفت از ایران، ۲۰ کشور را از لیست تحریم نفتی معاف کرد. بر این اساس مهمترین خریداران نفت ایران یعنی چین، هند، ژاپن همچنان به خرید نفت ادامه میدهند اما میزان خریدشان به قدری افت کرده است که صادرات نفتی به حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز در ماه گذشته رسید. این تقریبا یک سوم میزان نفتی است که جمهوری اسلامی پیش از تحریمها صادر میکرد.
گرچه کره جنوبی که اوایل تابستان امسال واردات نفت ایران را قطع کرده بود اخیرا بار دیگر خرید نفت از تهران را از سر گرفته است و باعث شده صادرات نفت جمهوری اسلامی در ماه اکتبر به بالای یک میلیون بشکه برسد. این آمار را روز سه شنبه آژانس بین المللی انرژی منتشر کرد. گزارش این نهاد این خبر بد را به تهران مخابره کرده است که “آسیب تحریمهای غرب علیه برنامه هستهای ایران، بر اقتصاد این کشور بیشتر خواهد شد.
با این حال و در شرایطی که بخش قابل توجهی از ایرانیان به دلیل تحریم های هسته ای از یک سو و سومدیریت مقامات در بدترین وضعیت معیشتی به سر می برند رئیس مجلس جمهوری اسلامی با یادآوری خاطرات دهه شصت از مردم خواسته “اقتصاد مقاومتی” را در پیش گیرند. علی لاریجانی در جریان یک سخنرانی در برج میلاد تهران گفته است :” اگر آن طور که در زمان جنگ مردم وارد صحنه شدند امروز هم مردم وارد عرصه اقتصاد شوند در مواجه با ترفند اقتصادی دشمن توفیق خواهیم یافت.”