چند ده نفر معترض اسلام گرای افراطی روز سه شنبه به سفارت بریتانیا در تهران حمله و آن را اشغال کردند و خواستار تعطیلی سفارت بریتانیا در ایران شدند. این اقدام باعث تشدید تنش ها میان جمهوری اسلامی و کشورهای غربی شد. معترضان که توسط رسانه های رسمی “دانشجویان بسیجی” [اسلام گرایان] معرفی شدند، ابتدا به محل کنسولگری بریتانیا در مرکز تهران و چند ساعت بعد به اقامتگاه سابق سفیر در پارکی واقع در شمال تهران حمله کردند.
مأموران نیروی انتظامی در اواسط شب معترضان را از این دو محل خارج کردند و به گفته رسانه ها، برخی نیز در این رابطه بازداشت شده اند.
این حمله باعث اعتراض شدید بین المللی شد و شورای امنیت نیز درحالی که حکومت تهران در این خصوص ابراز تأسف کرد، این واقعه را به شدت محکوم نمود.
لندن هجوم معترضان به داخل سفارت را غیرقابل قبول خواند و اظهار داشت که “مورد هجوم و غارت قرار گرفته”. دولت بریتانیا از شهروندان خود در ایران خواست از منازل خود خارج نشوند.
کشورهای غربی که حمله روز سه شنبه را به طور یکصدا محکوم کردند، از شورای امنیت سازمان ملل خواستند بیانیه ای دراین خصوص صادر کند و شورای امنیت نیز بلافاصله بیانیه ای در این زمینه صادر کرد.
اعضای شورای امنیت در این بیانیه به حکومت جمهوری اسلامی یادآوری کردند که “طبق قوانین بین المللی، مراکز دیپلماتیک و کنسولی کشورهای مختلف باید از هرگونه تعرض و تهاجمی مصون باشند و این وظیفه کشورهای میزبان است که تدابیر لازم را برای حفاظت از این اماکن به کار بندند.”
رییس جمهور باراک اوباما این حمله را “غیرقابل قبول” خواند و هشدار داد که “مسؤولیت حفاظت از اماکن دیپلماتیک در ایران به عهده دولت تهران است”.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در رابطه با رفتار غیرقابل قبول معترضان ابراز تأسف کرد و اظهار داشت که حملات روز سه شنبه “پیگرد قضایی” خواهند داشت.
رییس نیروی انتظامی تهران نیز گفت که چندین معترض دستگیر شده اند و “افرادی که وارد سفارت شده اند محاکمه خواهند شد”. این درحالی است که پلیس ضدشورش حاضر در محل، در زمان اولین حمله به سفارت در اوایل بعد ازظهر وارد عمل نشده بود.
چندین نفر از افراط گرایان معترض از دیوارهای سفارت بالا رفتند، شیشه های ساختمان را شکستند و وارد سفارت شدند. طبق عکس های رسانه های رسمی و تصاویر تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی که به طور مستقیم این حمله را پخش می کرد، معترضان پرونده ها و دیگر اشیای داخل ساختمان را به بیرون پرتاب کردند.
آنها همچنین پرچم بریتانیا را از فراز سفارت برداشتند و پرچم ایران را به جای آن قرار دادند. پس از یک ساعت اشغال سفارت، پلیس ضدشورش بدون خشونت آنها را خارج کرد. آنها یک ساعت بعد مجدداً وارد کنسولگری شدند و پرونده ها و مدارک را به آتش کشیدند.
گروه دیگری از دانشجویان اسلام گرا در حدود ۲۰۰ نفر در همان زمان به اقامتگاه سابق بریتانیا در پارکی در شمال تهران حمله کردند. این محل دیگر اقامتگاه سفیر نیست، ولی همچنان جایگاه دیپلماتیک خود را حفظ کرده است.
آنها در آنجا شش تن از کارمندان سفارت را به طور موقت نگاه داشتند، ولی پس از مداخله پلیس آنها را آزاد کردند.
این درحالی است که روز دوشنبه، یعنی یک روز قبل از حمله به سفارت، سفیر بریتانیا از سران حکومت جمهوری اسلامی خواسته بود تدابیر “لازم” را برای محافظت از سفارت و کنسولگری انجام دهند.
مجلس ایران روز یکشنبه روابط دیپلماتیک میان دو کشور را تا حد کاردار تقلیل داد و خواستار اخراج سفیر بریتانیا تا دو هفته آینده شد.
این اقدام مجلس در پاسخ به تحریم های جدید اقتصادی ازسوی بریتانیا، ایالات متحده و کانادا علیه ایران صورت می گیرد که هفته گذشته به دنبال انتشار گزارش آژانس اتمی اعمال گردید.
سناریوی حمله به سفارت بریتانیا، خاطره حمله به سفارت آمریکا در نوامبر ۱۹۸۰ را در ذهن تداعی می سازد. طی آن حمله ۵۲ دیپلمات به مدت ۴۴۴ روز به گروگان گرفته شدند و روابط میان ایران و ایالات متحده قطع شد. این بار نیز تظاهرکنندگان به مانند آن زمان، سفارت بریتانیا را “لانه جاسوسی” خواندند و تأکید کردند که در سفارت “مدارکی محرمانه دال بر جاسوسی” یافته اند.
معترضان افراط گرا خاطرنشان کردند که به اعتراضات خود پایان نخواهند داد، مگر اینکه رهبر انقلاب آیت الله خامنه ای از آنها بخواهد.
منبع: پاریزین، ۳۰ نوامبر
