پس از چندین ماه تبلیغات و راه اندازی پروژه ای به نام “اینترنت ملی” یا آنچه که وزیر ارتباطات وقت “شبکه ملی اطلاعات” نامیده بود، دبیر شورای عالی فضای مجازی که از سوی آیت الله خامنه ای منصوب شده از شکست این طرح خبر داد.
این در حالی ست که دفتر آیت الله خامنه ای نیز حضور وی را در فضای مجازی گسترش داده و او به فیس بوک که در ایران فیلتر است، وارد شده است.
بنا به گزارش ایسنا، مهدی اخوان بهابادی، دبیر شورای عالی مجازی درباره شکست این پروژه گفته است: “به شخصه به راهاندازی ایمیل یا جستوجوگر ملی اعتقادی ندارم شما اگر در دنیا یک نمونه ایمیل یا جستوجوگر ملی پیدا کردید به ما بگویید تا ما دومین آنها باشیم. در زمینهی اینترنت هم که کلا خود واژه اینترنت ملی اشتباه است.ما حرفهایی مانند آنچه درباره اینترنت ملی مطرح میشود و حرفهای غیرکارشناسی و غیرتخصصی را خیلی جدی فرض نمیکنیم. کشورهای غربی که خودشان اینترنت را ابداع کردهاند، همانچه مدنظر ماست را سالها قبل انجام دادهاند و شبکههای داخلی خود را تقویت کردهاند و شما اگر بخواهید به اطلاعات داخل آنها دسترسی پیدا کنید با سرعت بسیاربسیار بالا مواجه خواهید شد و اگر بخواهید همان اطلاعات را نسبت به کشور دیگری داشته باشید با سرعت کمتری مواجه خواهید شد که البته این موضوع را کاربران به هیچ عنوان حس نمیکنند، چرا که موضوع یک موضوع تکنیکی است و اصلا لازم هم نبوده این موضوع به سطح جامعه کشیده شود. این را ما اصلا افتخار بالایی نمیدانستیم که گفته شود میخواهیم اینترنت ملی ایجاد کنیم چرا که این حرف اشتباه است”.
او افزوده است: “قرار هم نیست چنین شبکهای ایجاد کنیم و من حداقل از جایگاه دبیر شورای عالی میگویم که هیچگونه تصمیمی برای ایجاد اینترنت ملی نداریم. آنچه ایجاد میشود همان اینترنت است اما تاکنون اینترنت در داخل کشور توسعه پیدا نکرده و کار زیرساختی قوی روی آن صورت نگرفته که ما میخواهیم این کار زیرساختی را انجام دهیم.شما زمانی که یک خودرو را هم میخواهید به داخل کشور بیاورید، برای تعمیرگاههای آن نیاز به آموزش دارید. اینترنت هم همینطور است. تاکنون اینترنت مانند یک لوله آب وارد کشور شده و کل هنری که به خرج دادیم این است که گفتهایم همین لوله آبی که میآید تبدیل به لولههای کوچکتر کنیم. در این میان هیچ کس نگفته با بخشی از این آب بریم یک استخر یا حوضچه ایجاد کنیم تا آب ذخیره شود یا بگوید مثلا اگر زمانی این آب قطع شد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ این همان اینترنت است”.
در همین باره، سایت خبرآنلاین نیز از کار نکردن آنچه که “ایمیل بومی” نامیده شده ، خبر داده و نوشته است: “پیشتر مسوولان سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات گفته بودند که استفاده از پست الکترونیکی داخلی را برای کارکنان و مسوولان وزارتخانهها، سازمانها، شرکتها و… در آینده اجباری خواهد بود اما گویا فعلا کار نمی کند”.
دبیر شورای عالی مجازی درحالی از نبود زیر ساخت ارتباطی و شکست این پروژه خبر داده که مهر ماه گذشته،رضا تقی پور که دو هفته پیش از سمت خود برکنار شد در جشن راه اندازی پروژه اینترنت ملی ،از اتصال بیش از 42 هزار دستگاه دولتی به این شبکه خبر داده بود.
او در اول مهر ماه سال جاری گفته بود: “حدود 42 هزار دستگاه دولتی تمامی ارتباطاتشان از شبکه اینترنت به شبکه ملی منتقل میشود. هم اکنون تفکیک شبکه اینترنت از شبکه ملی اطلاعات برای دستگاههای دولتی در 29 استان انجام شده است. این پروژه تا هفته دیگر در کل کشور و در تمامی مراکز سوئیچ استانی یعنی 31 استان عملیاتی و طی مراسمی پرده برداری می شود. کلیات اجرای این پروژه به تمامی دستگاهها ابلاغ و به صورت عملیاتی نیز با تمامی وزارتخانه ها مسائل مربوطه مطرح شده است. براین اساس ارتباط حدود 42 هزار دستگاه دولتی از شبکه اینترنت به شبکه ملی اطلاعات منتقل خواهد شد”.
اکنون مشخص نیست که ادعاهای وزیر وقت ارتباطات با توجه به گفته های دبیر شورای عالی مجازی تا چه حد واقعیت داشته است.
با این حال تبلیغات رسانه های دولتی، حتی تا همین دو هفته قبل درباره این پروژه ادامه داشت، به طوری که پایگاه اطلاع رسانی دولت در “گزارش اختصاصی” خود با عنوان “اینترنت ملی آمریکا را غافلگیر کرد”، درباره ین پروژه نوشته بود: “راه اندازی شبکه ملی اطلاعات(اینترنت داخلی) که مهمترین دستاورد آن، ایجاد امنیت و مصون ماندن از حملات اینترنتی عنوان شده، آمریکا را به عنوان قلب و مغز سیستم سایبری جهان به عنوان صاحب و مالک اینترنت بین المللی با نگرانی هایی مواجه کرده که دستیابی به اهداف خود از طریق جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی ایران را بسی دشوارتر از قبل و با هزینه های جبران ناپذیرتر خواهد دید. آنچه مسلم است کشور ما به طور مرتب در معرض حملات اینترنتی قرار دارد که البته تا به امروز ظرفیت خوبی در بحث تامین امنیت و ایمنی برای شبکه های داخل کشور فراهم بوده اما با ایجاد شبکه ملی اطلاعات به طور قطع با یک تحول و انقلاب در تامین امنیت فضای مجازی در کشور روبرو خواهیم بود”.
به اعتقاد کارشناسان، حجم بی سابقه تحریم ها و البته فقدان زیرساخت ارتباطی در کشور برای راه اندازی پروژه های اینچنینی و نیز بلاتکلیفی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موجب شده تا یکی از منصوبان آیت الله خامنه ای به صراحت از شکست پروژه ای که تبلیغات و مخارج زیادی صرف آن شد، خبر دهد.