ناتوانی تهران در مقابله با ویروس

نویسنده

» نگاه اسلیت به کارکرد استاکس نت

دولت جمهوری اسلامی از شرکت های غربی برای مبارزه با ویروس کامپیوتری استاکس نت درخواست کمک کرده است.

تاکنون هیچ گونه راه حلی برای حمله الکترونیکی ای که ایران قربانی آن شده یافت نشده است. خبرگزاری ایرنا، به عنوان خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، روز ۲۷ سپتامبر توضیحات حمید علی پور، نایب رییس شرکت دولتی فن آوری اطلاعات را منتشر کرد: “ما گسترش این ویروس را تحت کنترل گرفته ایم. پیش بینی ما این بود که تا دو ماه آینده این ویروس را ازبین ببریم، ولی این ویروس ثابت نیست و سه نسخه دیگر از زمانی که فعالیت های پاکسازی را آغاز کرده ایم، ظاهر شده است.”

 

دولت خارجی

به گفته مسعود لیایی، مسؤول فن آوری اطلاعات در وزارت صنایع، تاکنون ۳۰ هزار کامپیوتر توسط این ویروس آلوده شده اند. این ویروس در کامپیوترها به جستجوی برنامه های “زیمنس” و “وین سی سی” می پردازد؛ این برنامه ها در کنترل سکوهای نفتی، مراکز تولید برق و دیگر تأسیسات صنعتی کاربرد دارند. وظیفه آن “ایجاد خرابکاری رایانه ای” و نابودی فیزیکی تأسیسات آلوده شده می باشد، به طوری که برنامه های داخلی این تأسیسات را به هم می ریزد تا عملکرد آنها دستخوش تغییر شود. او خاطرنشان می سازد که “با توجه به پیچیدگی این ویروس، احتمالاً یک دولت خارجی مسؤول ساخت آن بوده است”.

انتقاداتی از سوی برخی ایرانیان وارد شده مبنی بر اینکه به چه دلیل شرکت زیمنس این امکان را یافته که وارد ساختارهای نظامی شود. درحقیقت، پروژه ساخت مرکز هسته ای در خلیج فارس از سوی این گروه آلمانی از قبل از انقلاب آغاز شده بود. این پروژه به دلیل شروع جنگ ایران و عراق در سال ۱۹۸۰ متوقف شد و سپس در سال ۱۹۹۴ توسط روسیه ازسر گرفته شد. به همین دلیل این گروه آلمانی از ابتدا در پروژه ساخت این مرکز در بوشهر حضور داشته است.

حسین سلامی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران، اعلام کرد که کلیه ساختارهای تدافعی کشور علیه این جنگ الکترونیکی بسیج شده اند و طرح ویژه ای نیز برای مرکز هسته ای بوشهر تهیه گردیده. اظهارات او به خوبی نشان دهنده این موضوع است که مرکز بوشهر، علی رغم کلیه تکذیب هایی که از سوی مقامات انجام شده، به این ویروس آلوده شده است. ویروس استاکس نت سیستم های جمع آوری داده ها و بخش های کنترل مراکز رایانه ای را آلوده کرده.

کارشناسان ایرانی نمی توانند این ویروس را از بین ببرند. به همین دلیل دولت جمهوری اسلامی تصمیم گرفته از کارشناسان اروپایی در زمینه امنیت رایانه ای کمک بخواهد.

 

کمک خارجی

در این راستا، نهادهای ایرانی با مشکل دیگری روبرو شده اند. درواقع کمک خارجی نیاز به این دارد که آنها لیست دقیق و کامل مراکز آلوده شده را به همراه مکان دقیق آن ارائه دهند. این مسأله به راحتی این امکان را به وجود می آورد تا کارشناسان خارجی با آزادی کامل به محل های حساس و مخفی دسترسی پیدا کنند. این کارشناسان قبل از شروع کار خواسته اند تا جزئیات تغییراتی که از سوی ایران روی دستگاه های نظارت و کنترل کامپیوترها به نام اسکادا، ساخت آلمان، اعمال شده مشخص شود. واین درحالی است که فاش کردن این تغییرات تمامی پرده ها را از روی سیستم رایانه ای کشور کنار می زند.

دو گروه متخصص در زمینه امنیت رایانه ای در اولویت قرار گرفته اند: یک گروه آلمانی و یک گروه فرانسوی، و مذاکره کنندگان پریشانی مهندسان ایرانی را نیز مدنظر قرار داده اند. نه تنها این افراد قادر نخواهند بود ویروس را مهار کنند، بلکه اقداماتی که در محل انجام خواهند داد نیز شرایط را پیچیده تر می کند. کارشناسان براین باورند که مقامات جمهوری اسلامی دیگر علاقه ای به انجام این کار ندارند، زیرا با هر تلاشی که برای مبارزه با استاکس نت انجام می شود، “این ویروس در پاسخ با قدرتی به مراتب بیشتر ضربه می زند”.

اکنون این سؤال مطرح است که آیا سازندگان این ویروس که اکنون به هیولایی غیرقابل کنترل تبدیل شده، خود ضد ویروس آن را دراختیار دارند یا خیر. امروز هدف تهران دیگر این نیست که ویروس را مهار کند، بلکه می خواهد تا حد ممکن از دامنه خسارات بکاهد. ولی آنها به خوبی آگاه اند که درخلال این مدت، استاکس نت به ارسال اطلاعات حساس به خارج ادامه می دهد و به علاوه ارتباطات داخلی را نیز با مشکل مواجه می کند.

 

تسلیم

با نگاهی به این ماجراها، اکنون می توان برای برخی اقدامات دولت جمهوری اسلامی که تاکنون دلیلی برای آنها وجود نداشت، دلیل منطقی پیدا کرد: مسکو روز ۲۱ اوت پذیرفت که مرکز بوشهر را فعال کند و این اقدام به این دلیل بود که ظرفیت های تولید برق ایران کاهش یافته بود. روسیه قصد داشت سوخت مورد نیاز رآکتور هسته ای بوشهر را به قلب آن تزریق و آن را در تاریخ ۵ سپتامبر راه اندازی کند. درحالی که دولتمردان جمهوری اسلامی تصمیم گرفتند تزریق سوخت را به بهانه اینکه “افزایش دمای محلی” مشاهده شده، متوقف کنند. این درحالی بود که اطلاعات هواشناسی هیچ گونه افزایش دمایی را در این منطقه نشان نمی داد.

چندین فرضیه سیاسی وجود دارد و اکنون به نظر می رسد که توقف سوخت رسانی به رآکتور دلایل دیگری داشته: از کار افتادن رایانه های این مرکز. علی اکبر صالحی، مدیر برنامه هسته ای، به بهانه اینکه ایران نیت خود برای ادامه غنی سازی تا میزان ۲۰ درصد را تغییر داده، خواست این مشکل را پنهان کند، زیرا سپس اظهار داشت که رآکتور بوشهر چهار ماه زمان نیاز دارد تا به کمترین حد قدرت خود برسد.

دولتمردان جمهوری اسلامی دامنه آسیب های وارد شده به مراکز رایانه ای نیروهای استراتژیکی و نیروهای مسلح خود را همواره کم اهمیت نشان داده اند.

در سال ۲۰۰۷ زمانی که اسراییل به سوریه حمله کرد، سیستم های تدافعی و ارتباطاتی دمشق برای چند لحظه قبل از حمله از کار افتادند. دلیل این مسأله تا به امروز مشخص نیست.

 

منبع: اسلیت، اول اکتبر